दण्ड ला अःखः थःत जकं जुइ

नर्मदेश्वर प्रधान

लेखया सवाः पाके। बिचाः वइ। भचा राजनीतिया खँ ल्हाये। मन जुइ। जि राजनीतिज्ञ मखु। टुक्रे वस्ताज। वाथरुम सिङ्गर धाः थें। टुत्रे्क राजनीति गफ याये। थथे मयाइपिं सु दइ। कोठे राजनीती शौंख। थ्व शौंख मदुम्ह म्हो हे जुइ। खः। हेंग्वाः जुइ मखु। फाइदा छुं दइ मखु। अय्नं राजनीतिक बहसय् मनूतय्सं ब्वति काइ। गर्मागर्म बहस याइ। तं प्वंकाः जुइ। हाली। ल्वाइ ।

सुथय् दने। अखवारत स्वये। गुगुं राजनीति बुखँ ब्वने। छ्यों क्वाइ। तं पिहांवइ। मिखां छुं खनी मखु। ग्व क्वथाय् च्वना तं पिकयां छु याये? सँ छपु उखे थुखे याये फइ मखु। तं फुक्कं थःयाके। थौं नं अखवारय् व खँ ब्वने। न्ह्यपु खलबलय् जुयाबी। च्वसा ज्वने। नुगलय् दासि वःगु खँ प्वंके। नुगः याउँकेत स्वये ।

ब्वना। वीपी कोइरालाया बुदिं। छगू ज्याझ्वः। पुलांपिं कांग्रेसी वुद्धिजीवीतय् मुँज्या। वीपी विषय अनुभव प्वंकेगु अवसर। थीथी मनूतयसं वीपी लिसेया स्वापू दुगु घटना अनुभव जः ह्वली। मुँज्याय् पुलांम्ह पञ्च नेता विश्ववन्धु थापा नं दु। वं नं वीपी बारे न्वंवाइ। वं धाइ वीपी महामानव। वया व्यक्तित्व महान। वीपीया प्रजातन्त्र प्रति आस्थाया प्रशंसा याइ। अखवार ब्वने। अनसं सिधयेका छ्वःसां गाःगु। तर अथे मजुल। विश्ववन्धु थापाया उदगार ब्वने। ल्वय् पी थें जुल। वयागु खँत कथुइ थाः थें जुल। घुर्का छ्वये मफुत। वाक वाक वइ थें जुल। प्वाः हित्तु हिइकल। बान्ता छकः याये दःसा जिउ। मतिइ लुइ। ककुइ पतिं दुछ्वये ... ...। बमन यायेगु कुतः याये ।

वि.सं. २०१७ साल पौष १ गते। देशया प्रथम आमनिर्वाचनं ल्यःम्ह प्रधानमन्त्री वीपी। उबलेया शासक महेन्द्रं वयात पदच्यूत यात। प्रजातन्त्रया हत्या जुल। पलेसाय् निरंकुश पञ्चायत व्यवस्था वल। वीपीयात चिकेगु। प्रजातन्त्रयात इतिश्री यायेगु। पञ्चायत हयेगु। महेन्द्र सफल जुल। थ्व सफलताय् महेन्द्रयात राजनैतिक तिबः बिउम्ह पात्र विश्ववन्धु थापा नं खः। साधारण ब्वमिकथं उबले अखवारय् ब्वनागु बुखँत, सामान्य नागरिक जुया उबले यानागु अनुभवतय् लिधंसाय् थ्व खँ जिं धायेफु। थुलि धायेत राजनीतिविज्ञ जुइगु आवश्यकता मदु ।

२०१६ सालया प्रथम आम चुनावय् कांग्रेसं बहुमत काल। वीपी प्रधानमन्त्री। संसदय् कांग्रेसी दलया प्रमुख सचेतक विश्ववन्धु थापा। जि नं छकः संसदय् वना। संसद संचालन स्वये नं। विश्ववन्धु थापां प्रमुख सचेतकया हैसियतं अबलय् न्ववाःगु खँ। प्रमुख सचेतक जुइ फुम्ह थापा। उबले कांग्रेस पार्टी जरुर नं प्रभावशाली नेता जुइमाः। धाइ विश्ववन्धु थापा विराटनगरय् कोइराला परिवारय् ब्वलंम्ह। वीपीया परिवारय् विश्ववन्धुया स्वापू सत्ती। थुज्यःगु खँ पत्रपत्रिकाय् ब्वने नं।
प्रधानमन्त्री वीपीसंयुक्त राष्ट्रय् संघया वार्षिक सभाय् ब्वति कायेत वनी। प्रतिनिधि मण्डलय् विश्ववन्धु थापा नं दुथ्याः। अमेरिकाय नापं वनी। संयुक्त राष्ट्र संघय् ब्वति कया वीपी लिहां वइ। विश्ववन्धु अमेरिकाय् हे। छुं न्हि लिपा। वीपीयात महेन्द्रं प्रधानमन्त्रीं चीकी। कुना बी। थःगु ज्या सिधयेकाः विश्ववन्धु अमेरिकां लिहां वइ। सामान्य जनतां बिचाः याइ। कांग्रेसया ज्वाज्वल्यमान थापा। वैत महेन्द्रं गन बाकि तइ। ज्वनी। कुनी। यातना बी। तर जनता जिल्ल। अखवारय् ब्वनागु थौं थें लुमं। हवाइ जहाजं कुहां वयेवं विश्ववन्धु थापायात सैनिकतय्सं ज्वनी। वयाके चीपुगु पिस्टोल छपु लुइकी। तर विश्ववन्धु थापां सैनिकतय्त अनुरोध याइ ''दरवारय् स्वापू ति''। ''तुरुन्त त्वःता बिउ।'' दरवारया उजं जुइ। छुं वाः लिपा। विश्ववन्धु थापा मन्त्री जुइ। महेन्द्रया जःगु ल्हाः खया बी। वीपीया विश्वासपात्र थापा। महेन्द्रया लिधंसा जुइ। पञ्चायत व्यवस्थाया योजनाकार। २०१७ सालया राजनीति हिउपाःया प्रमुख गुथियारत खः। तुल्सी गिरी, विश्ववन्धु थापा, सूर्यबहादुर थापा, ऋषिकेश शाह। थ्व ऐतिहासिक सत्यतथ्य खः ।

जि उबलय् त्रिचन्द्र कलेजय् आईए कक्षाय्। छकः त्रिचन्द कलेजय् महेन्द्र वल। उबलय् शिक्षा मन्त्री विश्ववन्धु थापा। व नं वःगु लुमं। ज्याझ्वः क्वचायेका महेन्द्र लिहां वन। गाडी विश्ववन्धु थापायात नं नापं तयाः यंकी। कांग्रेसया सचेतक। महेन्द्रया बडीगार्ड खने दइ। राजनैतिक बडीगार्ड। विश्ववन्धु थापाया उबलय् रवाफ हे मेगु ।

जिमिसं उबलय् त्रिचन्द्र कलेजय् नेपालभाषा तयेगु पलाः च्वयेका। शिक्षा विभागय् वनेगु। विश्ववन्धु थापा नाप लायेत स्वयेगु। नाप लाये मखं। वया पिए नाप लाये। लिपा न्यना नेपालभाषा विषय तयेगु क्वःजी। तर नेपालभाषा कथं मखु, नेवारी भाषा कथं। नेपालभाषाया नां मतःसे नेवारी तये माःगु खँ जूगु विश्ववन्धु थापाया इलय् हे खः। थ्व हे नांया खँ लिपा नेपालभाषाया आन्दोलन न्ह्याइ। निरंकुश शक्ति छ्यलाः नेपालभाषाया नामय् प्रहार जुइ। एक भाषा एक भेषया जेलय् फुक्क भाषा भेषयात कुनाः बी। २०१७ सालया निरंकुश व्यवस्था महेन्द्रया महत्वकांक्षां वःगु खः। तर विश्ववन्धु थापा थुज्याःपिं राजनीति समर्थनया लिधंसाय् महेन्द्रं स्वयं प्रजातन्त्रयात हे तहसनहस याइ। थ्व विषयय् इतिहासकारपिंसं विश्लेषण याइ ।

विश्ववन्धु थापां थौंकन्हय् थीथी अखवारय् च्वसुत च्वः। जनता, प्रजातन्त्र, वीपीया पक्षय् वकालत याइ। वीपी जयन्ती। विश्ववन्धु थुज्वःपिनि श्रद्धाञ्जली ब्वने। ख्वये ला न्हिले ला जुइ। राजनीति धाःगु थ्व हे खः ला? न्ह्याम्हेसियां न्ह्यागु धाःसां जिउगु। राजनीतिक दण्डहिनताया लिच्वः खः थ्व। मतिइ लुइ। राजनीति विसंगतित लुमना च्वनी। छुं याये फइ मखु। तं वइ। दण्ड ला अःखः थःयात जकं जुइ। जि राजनीतिज्ञ मखु धयां छु याये ?

More Stories Like this