स्वयम्भुइ यचुपिचु
अमृतमान शाक्यभिक्षु
झीगु धर्म संस्कृतिइ जात्रा पर्व शुरु जुइगु ई असार श्रावण खः। थुगु इलय् वर्षा नापं गुंलापर्व शुरु जुइ। गुंला पर्व हनेत स्वयम्भूइ द्यइके वनी। थुगु ई धयागु वर्षाया कारणं अनेक रोग ब्याधिया प्रकोप जुइगु ई खः। रोग प्रकोपं मथीमा धकाः स्वयम्भू भगवानयात पुकारे यायेगु ई खः थ्व। गुंला हनेत स्वयम्भू महाचैत्य व उकिया जःखः यचुपिचु यायेगु, घाँय् पुइगु, मत तयेगु, सफा यायेगु ज्या जुइगु खः। स्वयम्भूइ न्हापांनिसे गुंला न्ह्यः यचुपिचु यायेत स्वयम्भूइ च्वंपिं गुरुजुपिनि गुथि थें दयेकातःगु दु धाइ। लिपा गुथि मदया वन। अनंलि न्ह्याःन्ह्याःपिं निम्ह प्यम्ह जानाः स्वयम्भूया जःखः सफा याना यंकल। थ्वहे निरन्तर जुजुं वनाः सफा याइपिंसं हे माःगु सामानत ज्वना वनीगु जुयावन। सफा याये धुनेवं निता प्यता घासाता तयाः बजि नया वइगु जुयावन । थुकथं हे तःदँ लिपा बुद्ध सेवा धकाः इच्छुक धर्म पासापिं जानाः यथाश्रद्धा ल्हापं म्हयाः यचुपिचु यायेगु ज्या सिधयेवं भ्वय् नकेगु चलन जुयावन। थज्याःगु भिंज्याय् न्ह्यलुवा जुयाः ज्या यानादीम्ह डल्लुया पुर्णमान डंगोलजुं तःदँ हे यानादिल। मनूत अप्वया वंलिसे भ्वय् ज्वरे याये थाकुयाः वय्कलं त्वःतादिल। थौंकन्हय् दशमि सेवा खलःया प्यम्ह न्याम्ह मिले जुयाः यचुपिचु ज्याय् ग्वाहालि याःपिंत भ्वय् नकेगु याना हल। लिपा झिंन्यासः तक मनूयात भ्वय् नके मालावन। भ्वय् ज्वरे याइपिं ग्वाहालि याइपिं म्हो जुल। भ्वय् नइपिं अप्वः जुयावं लिसे व्यवस्था याइपिंसं त्वःतेगु खँ छुना हल। भ्वय् ज्वरे याइपिंत व ग्वसाः खलःयात जस मदु। चन्दा म्हयेत थाकु। उकिसनं भ्वय् नयेत न्ह्याम्हं वइगु। ल्हापं बिउसा कायेगु मबिउसा मकायेगु यानातःगु जुयाः आपालं दां द्यायेमाः। स्वयम्भूइ गुंलाया लागिं यचुपिचु यायेगु धकाः धाये जक माः मनूत हां भुने थें वइगु जुयावन । सफा यायेगु त्वह चिनाः भ्वय् नः वइपिं नं उतिकं दइगु ।
स्वयम्भूइ गुंला न्ह्यः यचुपिचु याइगु ग्वःगू पुचः दु धकाः सुनां हे धाये मफये धुंकल। ज्ञानमाला भजन खलःपाखें नं गुंलाया लागि स्वयम्भून्यंकं यचुपिचु यायेगु ग्वसाः ग्वयेधुंकूगु जुयाच्वन। ज्ञानमाला भजन स्वयम्भूया पुलांम्ह छ्याञ्जे व सल्लाहकार तिर्थ नारायण मानन्धरं च्वयादीगु जिगु लुमन्तिइ येँदेय् म्हिगः व थौं' नांगु सफुली थ्व खँ च्वयातःगु दु। ज्ञानमाला भजन खलः खालि धार्मिक ख्यलय् जक न्ह्यमच्युसे सामाजिक सुधारया ज्याय् नं न्ह्यचिलेगु यानाहल। भजन सतः दयेकेगु ज्या सिधसेंलि लय् छक्वः संल्हू पतिं पासापिं वयाः न्हिच्छि बुद्ध सेवा धकाः सफा सुग्घर यायेगु ज्या न्ह्याःगु खः। उकी बजि व प्यता घासा सिबें मेगु तये मदु धयागु नियम दु। उकिया निंतिं म्हतिं छसुका ल्हापं कायेगु व चाः मचाः प्यम्ह पाःलाःतसें तया बीगु खः। थुकथं तिर्थ नारायण मानन्धरया पालय् तःदँ तक थुकथं हे चले जुयावन। लिपा ई कथं पतिवर्तन जुल जुइमाः।
स्वयम्भू व स्वयम्भू लागा यचुपिचु यायेगु सकसिगुं कर्तव्य खः। न्हापा जूसा ज्ञानमाला भजन खलकं लय्पतिकं याना वयाच्वंगु थ्व ज्या आः दँय् छक्वः बुद्ध सेवा धकाः याना वयाच्वंगु जुल। स्वयम्भू व्यवस्थापन तथा संरक्षण समितिं सफा याइपिं मनूत तयाः उमित तलब बीगु व्यवस्था जुयावन। लाछि खिचा अप्वया वन, खिचाखि नं अप्वया वन। माकःया खि ला धयां साध्य हे मजू। बँ पुइपिंसं खिचा खि, माकः खि हुइगुली बिचाः याःगु खने मदु। ज्ञानमाला भजन सतलय् भ्वय् नयाः चिप लाःलाःथाय् वांछ्वया थकीगु जुयाः ज्ञानमाला भजन सतःयात भ्वय् सतः याये मजिल ।
गुंला शुरु जुइगु जुल। च्वय्या तगिमय् च्वंगु बः कायेत तयातःगु डण्डी लिकयातःगु यक्व दत। धात्थें धाये माल धाःसा स्वयम्भूया गलय् पार्क उद्यान दयेकेमाःगु दु। भ्वय् न्यायेकः वइपिनिगु लागिं सुविधायुक्त थाय् माःगु दु । स्वयम्भू व्यवस्थापन तथा संरक्षण समितिं त्वाथः दयेकाच्वंगु च्वछायेबह जू। अथे हे पालिका क्वय् च्वंगु नेवाः बौद्धतसें सिजः ध्वाका दयेकेत ग्वसाः ग्वःगु अपुरो जुयाच्वंगु दयेक दयेकं पाता खुया यंकल। थ्व अपुरो ध्वाखा नं समितिपाखें हे पूरा यानाबिल धाःसा नेवाः बौद्धतय् इज्जत च्वनी। विदेशीतय्के दां म्हया थें इमित यचुपिचु क्यनाः मनय् स्वां ह्वयेके बीगु नं स्वयेमाः। स्वयम्भूया जःखः स्वयेमात्रं नुगः चकन धाःसा विदेशी लय् तायेकाः स्वदेशी धनी जुइगु स्वाभाविक खः।
हाकनं छकः लिसा कयाः धाये, दँय्दसं बुद्ध सेवा याना वयाच्वंपिं दशमि सेवा खलःपिनिगु लागिं आर्थिक भार जुयावःगु कारणं आः दँय्दसं बुद्धसेवा याये मफइगु खने दत। उकिं सुं खलः पुचःपाखें तःजिक सफाई अभियान न्ह्याकेत ग्वाहालि याइ ला धकाः आशा यानाच्वंगु दु ।
More Stories Like this
जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपाप्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया