नीति तथा कार्यक्रमय् हे त्रृटि
कृष्ण प्रजापति
ब्यवस्थापिका संसदं पारित याःगु नीति तथा कार्यक्रमय् नेपाली जनताया हीत जुइगु खँ उल्लेख मजूगुलिं न्हूगु बजेट गथे जुइ धइगु सहज अनुमान यायेमाःगु स्थिति वःगु दु । खय्त ला राष्ट्रपति डा. रामवरण यादवं सदनय् न्ह्यब्वयादीगु सरकारया नीति तथा कार्यक्रमयात समाजवाद उन्मुख कार्यक्रम व समतामुलक कार्यक्रम धकाः सरकारी स्तरं हे तःजिक प्रचार प्रसार नं याना जूगु खः । वास्तवय् उगु कार्यक्रम बीपी कोइरालाया समाजवाद थें थःपिं ततःधंगु महलय् च्वनाः नेपाली जनतायात छज्वः हलो ज्वंकेगु व बल्चाय् थ्यनेगु थेंज्याःगु गरीब जनतायात गरीब हे याना तयेगु कार्यक्रम खः । फुक्कं जनतायात नये त्वने खंकेगु खःसा निःशुल्क स्वास्थ्य, निःशुल्क शिक्षा व अनिवार्य रोजगारीया ग्यारेन्टी याये मफयेकं गबलें नं देशय् न्याय, समानता व समाजवाद उन्मुख समाज निर्माण जुइ फइ मखु । अथे जुयाः नं संसदं पारित याःगु नीति तथा कार्यक्रमय् हे त्रुटि जुयाच्वंगु दु धायेमाःगु खः ।
देशय् दकलय् तःधंगु दल माओवादी नापं नेमकिपा, नेकपा-एकीकृत), राप्रपा नेपाल नापंं उपेन्द्र यादवया फोरमं नं विपक्षीइ दुगुलिं नीति तथा कार्यक्रम लागू याकेगु ज्याय् वयेफुगु पंगः बारे आपालं शंका उपशंका ब्वलनाच्वंगु हे दनि । नीति तथा कार्यक्रमय् ब्यापक सहलह जुइमाःगु खः । तर सरकारं अज्याःगु मौका तकं मबिसे हचुवां नीति तथा कार्यक्रम पारित यानाछ्वत । वर्तमान नीति तथा कार्यक्रमय् चिचीधंगु राजनीतिक पार्टर्ीीन्ह्यब्वःगु निःशुल्क शिक्षा, निःशुल्क स्वास्थ्य नापं थीथी कथंया सुझावयात बेवास्ता यानाच्वंगु दु । थुगु संविधानसभाय् आपालं वामपन्थी सभासदत त्याना वःगु दु । अथे जुयाः नीति तथा कार्यक्रम नं समाजवादपाखे न्ह्याः वनाच्वंगु जुइमाःगु खः तर विडम्वना, अथे जुइ मफुत ।
देशय् गज्याःगु संघीय गणराज्य नीस्वनेगु धकाः मतदान जूबलय् हे समाजवादी गणतन्त्रय् वनेगु धाइपिं खुसः व छम्हय् प्यम्ह जक पिहां वःगु खः । उकिं नं नीति तथा कार्यक्रम किसिया क्यनेगु वा जक जुइगु वा समाजवाद उन्मुख जुइ मफइगु खने दयाच्वंगु खः । वर्तमान सरकारया नेतृत्व छगू कथं एमालें यानाच्वंगु कारणं यानाः नां जक जूसां समाजवाद उन्मुख दयेकेत स्वःगु खः । वास्तवय् थ्व पुँजीवादी धरातलय् हे निर्माण जुयाच्वंगु नीति तथा कार्यक्रम खः । तर थुकी त्रुटि यथावत यानाः न्ह्याक्व हे बांलाके धाःसां बांलाके मफइगु स्वाभाविक खः । छाय्धाःसां गथे माधव नेपाल गिरिजाया इसाराय् चले जुइगु खः अथेहे थुगु सरकारया नीति तथा कार्यक्रम नं पुँजीवादी सोचं हे परिचालित जुयाच्वंगु दइ । म्हिगः तक एमालेयात कांग्रेसया हितय् ज्या याःगुलिं भाई कांग्रेसया द्वपं लानाच्वंगु खः आः ला झन् सीदयेक हे नेपाली कांग्रेसनाप पाचिना जुयाच्वंगुलिं थुगु सरकार नं पुँजीवादी धरातलय् दनाच्वंगु सरकार खः धइगु स्पष्ट जु । थज्याःगु सरकारं हइगु सरकारया नीति गज्याःगु जुइ - सहज रुपं अनुमान यायेफु ।
वास्तवय् युगौंनिसेंया राजतन्त्रया अन्त्य जुइधुंकूगु स्थितिइ आः नं पुलांगु हे पुँजीवादी सोचं नेपाली जनताया उन्नति व प्रगति याये फइ मखु । खः पुँजीवादं छुं भचा आर्थिक प्रगति याःगु दु । तर मानवीय श्रोत साधन हे मू आधार जूगुलिं पुँजीवादं लिपा थ्यंकं जनतायात सुख सुविधा बी फइ मखु । आः नं नेपाल बायुसेवा निगम, पेट्रोलियम पदार्थया आपर्ूर्ति निजी क्षेत्रयात बीगु धकाः याःगु निर्ण्र्ााप्रति आपालं मनूतय् आपत्ति दु । भृकुटी कागज उद्योग, बाँसवारी छालाजुत्ता कारखाना थेंज्याःगु सरकारया सम्पत्ति कमिशनया आधारय् निजी क्षेत्रयात लःल्हायेवं उगु थासं उत्पादन जुइगु ज्वलंया भाः आपालं थहां वन । आः पेट्रोलया आपर्ूर्ति नं उकथं हे याइबलय् वा नेपाल बायुसेवा निगमयात निजी क्षेत्रयात जिम्मा बीबलय् थुकिया भाः नं थहां वनाः जनताया जँ त्वःथुलेगु ज्या मजुइ धकाः गथे यानाः धायेगु -
नां धाःसा समाजवाद उन्मुख नीति तथा कार्यक्रम हँ तर उकिया दुने फुक्कं र्सार्वजनिक सेवा तकं निजी क्षेत्रयात बीगु खँ न्ह्यथनातःगु दु । थ्व हे वास्तवय् पुँजीवादी चरित्र खः । भूमिया चक्लाबन्दी थेंज्याःगु पुँजीवादी नीति नालाः नं उगु कार्यक्रम गथे समाजवाद उन्मुख कार्यक्रम जुइ - समाज- वाद उन्मुख नीति तथा कार्यक्रम धइगु छु खः - थ्व बारे आपालं सभासद्तय्सं मसिउगु नं जुइफु । छाय्धाःसां आःया सभासद्त नां जकया कम्यूनिष्ट पार्टर्ीीखें वयाच्वंपिं खः । समाजवादया मूल आधार जनता खः । नेपाली जनतायात हे मालिक तायेकाः निर्माण याइगु नीति तथा कार्यक्रम जक समाजवाद उन्मुख कार्यक्रम जुइ । सीमित पुँजीवादी बिचार क्वबियाच्वंपिं तःमिपिं तःमि हे जुया वनीगु चिन्तनं ग्रस्त नीति तथा कार्यक्रमयात गथे जनताया नीति तथा कार्यक्रम धायेगु - अथे जुयाः हे डा. बाबुराम भट्टर्राईनं असंवैधानिक सरकारं पेश याःगु नीति तथा कार्यक्रमय् थःपिंसं सहलह हे याये मखु धकाः बहिष्कार यानादीगु । देशय् हे रासायनिक साः कारखाना दयेकेगु खँ थुगु नीति तथा कार्यक्रमय् नं मवल । चीन सरकारं धाःसा थःपिंथाय् तयार जुयाच्वंगु साः कारखाना स्वयेत वा धकाः नेपाल सरकारयात पौ हे छ्वया हःगु दु ।
माओवादीया पालय् क्रान्तिकारी भूमिसुधारया खँ आपालं चर्चा जूगु खः । तर थुगु सरकारं ला क्रान्तिकारी भूमि सुधारया खँ तकं न्ह्यब्वये फुगु खने मदु । वास्तवय् क्रान्तिकारी भूमि सुधार नां जकया क्रान्तिकारी भूमि सुधार मखुसें जमीन जोते याइम्ह किसानयात हे उकिया मालिक कथं कायम यायेगु स्पष्ट ब्यवस्था यानाः क्रान्तिकारी भूमि सुधार लागू यायेमाःगु खः । नीति तथा कार्यक्रमय् उकथंया खँ न्ह्यथनातःगु मदुगुलिं यानाः बजेटय् उकथंया खँ वइगु असम्भव हे जुल । सरकारं न्हूगु पुस्ता मस्तय्गु निंतिं बाल उद्यान, शिशु स्याहार केन्द्र थेंज्याःगु शुरुं निसें हे मानवीय विकास याइगु कार्यक्रमत हये मफुगुलिं नं थ्व नीति तथा कार्यक्रम खाली क्यनेगु वा जक जूगु खः, थुकिं नेपाली जनताया हीत याइ मखु धइगु क्यं ।
More Stories Like this
जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपाप्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया