थथे धाःसा छु याये !

नर्मदेश्वर प्रधान

व जिथाय् वयाच्वनी । वइ । गफगाफ याइ । जिं नं खँल्हाय् । वया उमेर म्हो । उमेर पाःसां उपेक्षा मयाना । खँल्हाबल्हाय् ब्वति काये । पासाथें व्यवहार याये । जि सिउ वयात जिथाय् वये न्ह्याः । व वयाच्वनी 'छिथाय् वये जितः न्ह्यइपुसे च्वं । छिं ।' वइबलय् दुगु फुगु नके । पाहां थे मताः व । छेँजः थें जुइ ।

व मवःगु यक्व दत । मती लुइ । छाय् थें छरु न्ह्याबलें वया च्वनीम्ह । लिपा जिं न्यना । व उसाँय् मन्त हँ । लालां दत । पिहाँ मवःगु । छु जूगु जुइ उत्सुक जुइ । न्यने मास्ते वइ । म्हेँ मफुगु ला खः । छु जूगु मसिउ । ल्वय् छु जूगु स्पष्ट मजुल । बिचाः याना । व नकतिनिया ल्याय्म्ह । ततःधंगु छु ल्वय् जुइ धकाः । डाक्टर क्यनाः बांलाक वासः याकूसा ठिक हे जुइ । ल्वय् लातकि व जिथाय वइ । गय् मवसें च्वने फइ । न्ह्याबलें वयाच्वम्ह । जिं विश्वास याये ।

छन्हु व वल । गिसं जुयाच्वन । ख्वालय् उलि शक्ति खनेमदु । थः स्वस्थ धइगु । वयाके आत्मविश्वास खनेमदु । छु जुल न्यना । छु जूगु धाय उसिचाइ । धाइ । डाक्टर क्यने । छुं मजु धाइ । जितः धाःसा जिउगु मखु । न्ह्याबलें सने मफु । दुनेनिसें आँट हे मदु । वं थःगु व्यथा कनी । वइगु नुगः क्वातुकेत स्वये 'डाक्टरं छुं मजु धासेंलि धुक्क जू । छाय् पीर मन बल्लाकी । कमजोर मन नं ल्वय् हे खः ।' जिगु खँ न्यनी । जिं चाः । वयात छु प्रभाव लाके फइ मखु । व सुकं च्वगु खनेदइ ।

'जितः ला स्यंका तल । क्यं वना थाय धयाहःगु । चियाय् तया नकाः बिल । विगार । दुने गाडे जुयाच्वन । उल्टे याये मफुतले छुं याःमां जी मखु ।' वं थःगु ल्वय्या ब्याख्या याइ । ल्वय् शारीरिक मखु । विगारया कारणं खः । वया विश्वास जुइ । जि वया खँ न्यने । थज्याःगु खँय् जितः विश्वास मदु । विश्वास मयाना । अय्नं वइगु खँ न्यना । खँय् समर्थन मयाना । छुं प्रतिवाद नं मयाना ।

'जि अन बरोबर वनेगु । तर छु याये……॥ नकेगुली तया बिल । जितः स्यंकाबिल…… । वं मनू थाय् न्ह्यथन । वयागु खँ न्यने । म्हय् क्वालखँ: लू थें जुइ । छु धागु थ्व ! उज्याःम्ह भद्रम्ह मनू…॥ गय् शंका यात वयात । वं सिउसा ! जि ग्यात । जिं वयात थुइका ……… 'का भाइ बालाक नं । त्वं । चाःहिउ । छुं जूगु मखु । अप्वः शंकाय् दुने मते……। । मन याउँकि । फुक्क ठीक जुइ……॥ उकुन्हु व घौछिं मयाक च्वन । ख्वालय् फुर्ति मदु ……… । च्या त्वना हुँ । उकुन्हु जिं धाये मफुत । धायेगु आँट हे मवल । छाय् थें मसिउ !

वयागु खँ न्यने । जिगु सोचय् तःधंगु हिउपाः खनेदइ । मती लुइ । छुं यायेबलय् झीके म्ह छम्हं मिखा दयेमाः । नुगः सफा । थथे तायेकाः गन जी । धाइ । दशा मभिनींबलय् छु छु फयेमाली । धाये फइ मखु । छेँय् वईपंत नं त्वं धाये । सम्मान याये । परिबन्दं सम्मानयात गन थ्यंका बीगु खः ! सन्त्रास । भयं जितः नं चायेकं मचायेकं लिनाच्वनी ।

मनूया शरीर । ल्वय् जुइ । ल्वय् नं पूर्ण मुक्त सुं जुइ फइ मखु । ल्वय् छाय् जुइ ल्वय् गय लायेकेगु गय् स्वस्थ जुइगु परापूर्व कालंनिसे मनुखं लिसः लुइकेगु कुतः याना वइ । चिकित्सा विज्ञानया विकास थुकिया प्रमाण खः । थौया विकशित चिकित्सा विज्ञान वये न्ह्यः आदिम प्राचीन चिकित्सा विधित मदुगु मखु । प्राकृतिक चिकित्सा विधि न्हापानिसें दु । ल्वय् भूतप्रेतया प्रकोपं जुइ । द्यः दानवतय् कुदृष्टीं मनू अस्वस्थ जुइ । कूविद्यां सःपिसं मनूतय्त विगार याइ । ज्यान काइ । थज्याःगु विश्वास काईपं नं दु । तन्त्र मन्त्र झारफुक पूजापाठयात ल्वय्या वासः तायेकीपिं नं दु । कुमारी मां द्यः मय्जु शक्ति मां न्हाय् मदु गुरुजु कान्छा लामा । त्वाः त्वालय रहस्यमय जादुगरी उपचार केन्द्रत क्लिनिक खनेदइ । सुथंनिसें मनूतय भीड जुइ । थज्याःगु थाय् जि वने मनं । तर थज्याः थाय् जुइगु खँ बारे न्यने नं । जन विश्वास मान्यता गन गुथाय् थ्यन । सीकेत थज्याःगु केन्द्र उर्वर जुइ । जि च्वनेगु त्वालय् नं झारफुक केन्द्रत दु । ट्याक्सी प्राइभेट गाडी च्वना मनूत ग्वाः ग्वाः वयाच्वनी । ध्यबा दुपिं सःसिउपिं धाःपि नं थज्याःगु उपचार केन्द्रय् वः ।

छकः ज्योतिष थाय् साइत काःवने । ज्योतिषतय् थाय् नं विगार विषय समस्या ज्वना मनूत वः खनी । बुरििपं निम्ह वयाच्वनी । छम्हेस्यां न्यनी 'ज्योतिषजु जिमि म्ह्याय् तसक प्वाः स्याइगु…। छटपटे जुइ । प्वाः स्यात कि ……॥ छु याये ! सुनां नं स्यंका तल ला छु …। स्वया बियादिसँ ।' ज्योतिषजु नं चलाख । लिसः बी । 'स्वयादिसँ सुनां नं स्यंकातःगु मखु ……। ग्रहदशा भचा मिभं पूजा याना बियादिसँ ।' बुरिम्ह विश्वत जुइत स्वइ 'जि ला सुनां नं विगार यानाबिल ला धकाः च्वनागु …… छेँ लिक्क उज्याःम्ह हे मिभंम्ह छम्ह दुगुलिं जितः शंका जूगु ……… ज्योतिषया आश्वासनं बुरि गुलि सन्तोष काल । मसिउ । वैगु खँ न्यने । म्ह्याय्यात विगार याःगु आशंकाय् वया नुगलय् मनूतय् धलः दुगु खनेदु ।

ल्वय् जुइ । उपचार यायेमाः । थ्व स्वभाविक प्रक्रिया जुइ । तर विगार ल्वय्या क्रमय् उपचार ल्वय् स्वयां खतरनाक जुया बी यः । मनूतय् दथुइ थ्वं भय आशंका संत्रास थना बी । अविश्वाश असहिष्णुता वैमनष्यता तच्वयेका बी । जलाखलां स्यंकातःगु । छगः फोसीया जा नयाम्ह छप्वाः हे भुतुयाम्हेसिया ज्या खः थ्व………।गंकाः स्यायेत स्वःगु । चतामरी तया नकाबिल । च्याय् तयाः ……॥ थज्याःगु खँ समाजय् वैरी भाव ब्वलनी । जलाखलात लिसे ल्वापु जुइ……॥ नतसुत बन्द जुइ ख्वाः स्वयेगु जुइ मखु । 'वं थिउगु नये मजिऊ लक्ष्मण रेखा की । 'उमिसं बिउगु नये मते' आदेश जारी याइ । थः थवय् अनेक आरोप प्रत्यारोप जुइ । सीसां म्वाःल । बूसां म्वाःल । अतिवादी खँ वइ । विगार प्रतिया मान्यतां समाजय् लाकीगु लिच्चः गय् गुकथंया जुइ । समाजशास्त्रीतय् निम्ति थ्व थौं हाथ्या जुइ ।

नुगः कय् कंूके मजिउ । तःफा यायेमाः । दान धर्म यायेमाः । करुणा भाव दयेमाः । पुलांपिंस धाइ । छेँय् वईपंत नं त्वं धायेमाः । पाहां धइपि द्यः खः । श्रद्धा तयेमाः । नके त्वंके । संयोगं नइम्हेस्या प्वाः स्यायेफु । जोर वयेफु । विगारया भ्रम जाल क्यंकीपिंसं थज्याःगु घटनायात अनर्थ परिबन्दय् हीका बी । धयां जी ला । सुनां पत्याः जुइ थज्याःगु तर्क नं वइ । तर व्यवहार तर्कया आधारय् न्ह्याइ मखु । खःगु खँ पत्याः याके थाकुयाच्वनी । मखुगु भिंगु खँ पत्याः याके अपुया बी । खँ खःगु जुयां मजिउ । खःगु खँ स्वीकार यायेगु थुइकेगु चेतना मनूतय्के दयेमाः । खःगु खँ अले तिनि खःगु जुइ । मखुगु खँ प्रभावहीन जुइ । हल्ला पराजीत जुइ । मखुसा………… ।

वइ च्वनिम्ह भाइ उसाँय मदइ । उज्वःगु थाय् क्यनेत वइत गुलिस्यां घ्वात जुइ । न्वात जुइ । क्यंवं थाय् मेगु छु धाइ । वहे साविक खँ । विगार । नयेगुली । वइगु न्ह्यपुइ थ्व खँ थाइ । चाःहिली । अन्ततः वइगु न्ह्यपु हे चाःहुइका बी ।

छेँय् मय्जुया तुति स्यानाच्वंगु । दंदँ दत । गुलि डाक्टर क्यने । वासः याये । ल्वय् लाःगु मखु । लिक्कच्वंम्ह छम्ह तताजुं धाइ 'गुरुजु छकः क्यनादिसँ । झारे याकादिसँ । क्वलायेफू ।' 'माताजीं नं लायेके फइ ।' थथे धाइपि नं दु । ख्यालं ख्यालं सां छकः मय्जुयात थज्वःथाय् उपचार याके यंकेला । मती लुइ । तर जि ग्याः । 'छपाः लासाय् द्यःनिम्हेस्यां विगार याना तल ।' थथे धाःसा छु याये ?

More Stories Like this