नेवाःतय् बन्द व पूर्वाग्रही संचार माध्यम
अस्मीत मल्ल
'पासा छ माओवादी खः ला ?'
न्ह्यसः न्यनाः जि अजू चाल । थय्क स्वयेबलय् थ्व राजनीतिइ छगू साधारण न्ह्यसः नं जुइफु । तर अजू चाःगु खँ छम्ह साधारण मनूयात थ्व न्ह्यसः न्यन । नापं थ्व न्ह्यसः तःगु ई व थ्व न्ह्यसःया लिउने सुलाच्वंगु रहस्यं थुकियात असाधारण दयेका बिल । खँ नेपालमण्डल बन्द कुन्हुया खः । छम्ह पासां जितः थ्व न्ह्यसः तल अले खँ ल्हायेगु झ्वलय् वं धाल 'थ्व जातीय स्वशासन लगायत थौंया बन्द ला माओवादीं याःगु खः नि । छं नं उकियात समर्थन यात खिनं उकिं छ नं माओवादी खः ला धकाः न्यनागु का ।'
पासाया न्ह्यसः दुने सुलाच्वंगु रहस्यं जितः दकलय् न्हापां तसकं म्हाइपुसेच्वन । द्वलंद्वः नेवाःत सतकय् कुहां वयाः नेपालमण्डल बन्दया प्रचार यात थाय्थासय् वाल पेन्टिङंनिसें मशाल जुलुस यात थ्व सकल नेवाःत जानाः यायेत्यंगु बन्द धकाः प्रचार यात । तर न्ह्यलं मचाःम्ह पासां थज्याःपिं सकलें नेवाःतय्त छगू राजनीतिक पार्टीया कार्यकर्ता खंकल ।
जिं वयात थुइकाच्वना वं हानं मेगु छगू न्ह्यसः तल 'अले 'नेपालन्यूज डट कम' साइटय् छाय् ले थौंया बन्द माओवादीया भातृ संगठनं याःगु धकाः च्वःगु ?'
वया न्ह्यसलं जि झसंग वन । अय् थौं कन्हय् ला थ्व संचार माध्यमं तःधंगु प्रभाव लाकीगु खिनं । संचार माध्यमया छगू न्हूगु आयाम थ्व ई-पत्रिकां नं तःधंगु प्रभाव लाकीगु धकाः जिं ल्वमनाच्वंगु खँ लुमंकाबिल ।
बन्दया न्हि कुन्हु जक जिं नेपाल न्यूज लगायत आपालं नेपाःया ई-पत्रिकात स्वया । प्राय दक्वं पत्रिकाय् बन्दया न्यूज ला खना तर दक्वली छुं न छुं द्वंकातःगु प्रस्ट रुपं खनेदत । गुलिखे पत्रिकाय् माओवादीं बन्द याःगु धकाः च्वया तल सा आपालं पत्रिकाय् स्वनिगः बन्द धकाः जक च्वया तल नेपालमण्डल बन्द धकाः च्वयातःगु खँग्वः लुइकेत जितः तसकं थाकुल । नापं बन्द याःगु मू कारण नं लुइकेत थाकुल । लिपा ई-पत्रिका मध्यय् नेपाःमितय्सं अप्वः स्वइगु नेपाल न्यूजय् थज्याःगु मखुगु खँ च्वयातःगुलिं न्यूज भिंके माल धकाः नेपाल न्यूजंनिसें द्वंकूगु दक्वं पत्रिकाय् जिं प्रतिक्रिया छ्वया । नेपाल न्यूजं माओवादी भातृ संगठनं याःगु बन्द धकाः च्वयातःगु भिंकेगु ज्या जुल । उकियात हिलाः नेवाः स्वायत्त राज्य मंकाः संघर्ष समिति च्वल । मेगु छुं छुं पत्रिकां नं स्वनिगः बन्दया पलेसा नेपालमण्डल बन्द च्वयेगु ज्या जुल । तर छुं पत्रिकाय् भिंकेमाःगु सुझाव केवल प्रतिकि्रया जुयाच्वन ।
जिमि पासाया व छगू न्ह्यसलं जितः तःक्वः हे थुखेपाखे बिचाः यायेत बाध्य यात । संचार माध्यमं नेपाल- मण्डल बन्दया बारे बन्दया छन्हु न्ह्यः तक छकू नं आन्दोलनया समाचार मबिसे छक्वलं वहे न्हि कुन्हु बन्दया बारे समाचार प्रसारण यात व नं द्वंक समाचार प्रकाशन प्रसारण याःगुलिं जुइमा जिमि पासा थेंज्याःपिं यक्व हे मनूत गलत समाचारया शिकार जुल जुइ । जिमि पासा छम्हेसित ला जिं थुइकेगु कुतः याना जिमि पासा थेज्याःपिं मेपिंत छु ले ?
झीथाय् जक मखु संचार माध्यमं तसकं तःधंगु प्रभाव लाकेफु । व नं मूलधारया संचार माध्यमं ला गुलिखे थासय् राजनीतिक हिउपाः नं हया बिउगु दसु दु । थौं झीथाय् नं छगू तःधंगु राजनीतिक हिउपाःया आवश्यकता जुयाच्वंगु दु । स्वशासनया पलिस्था यायेगु हिउपाः ! तर मूलधारया संचार माध्यमं थुकियात कि समाचार हे प्रकाशन प्रसारण याःसां बेक्वय्क यायेगु यानाच्वंगु दु । खः थुगुसीया बन्दयात प्राय दक्वं मूलधारया संचार माध्यमं समाचार हाईलाइट यात । तर उकिया नापनापं थःत पाय्छि जूकथं समाचार प्रकाशन/प्रसारण यायेगु ज्या नं जुल । थौं तकया नेवाः आन्दोलनया झ्वलय् थज्याःगु समाचार मूलधारया संचार माध्यमं बिउगु मदु । तर नेवाःतय् आन्दोलनया छगू दुरुल्वहं कथं झीसं थुकियात सकारात्मक रुपं कायेमाः । तर समाचार गुकथं बिल धइगु खँय् नं बिचाः यायेमाः । समाचार च्वःगु शैलीयात नं दुग्यंक स्वयाः झीसं वाः चायेकेमाः । थ्वहे खँ 'सन्ध्या टाइम्स'या नेपाल संवत् 'तछलाथ्व एकादशी'या अकंय् 'मेडियाय् थुगुसीया बन्द' धकाः छपु च्वसु नं ब्वने दत । तर जि व जिमि पासा थेज्याःपिं आपालं विदेशय् च्वनाच्वंपिं मनूतय्सं मूलधारया न्हिपौत व टिभी स्वयेगु ह्वःताः चूमलाः । झीत केवल ई-पत्रिका व छुं छुं नेपाःया रेडियोत न्यनाः बन्द गथे जुल धकाः सीके दत । न्हापा लिपाया बन्दय् नं गाडी पनेगु नापं बन्द यायेगु ज्याय् मस्त थःगु खुशीं वयाच्वंगु झीसं खना । तर दैनिकी ई-पत्रिकां थुकियात न्हापा लिपा गबलें समाचार मदयेकू थुगुसी ब्वने दत 'बन्दय् अत्यधिक मस्त छ्यल' धकाः न्यूज दयेकल । नेपाःया समावेशी एफएम धाःगु नेपाल एफएम न्यना कुलेश्वरया फलफुल बजारय् सुम्क च्वनाच्वंगु व्यापारीतय्त बन्दकर्तातय्सं दाल धकाः न्यूज सुथंनिसें बहनी तक बिल । लिपा 'सन्ध्या टाइम्स' ब्वनां तिनि सिल बन्दकर्तायात अःखतं आक्रमण याःगु खिनं । न थ्व 'भर्सन'या न्यूज गनं संचार माध्यमं बीगु आँट यातं नं नेपाल एफएमं लिपा थम्हं द्वंकूगु समाचार भिंकेगु कुतः यात । अथे हे नेपाःया सरकारी रेडियो नेपालं नं नेपालमण्डल बन्दया पलेसा उपत्यका बन्द धाःगु न्यना ।
थ्व फुक्कं स्वयेगु खःसा प्राय दक्वं संचार माध्यम बन्दया समाचार प्रकाशन प्रसारण याःसां नेवाःतय्त मिछंक समाचार बीगु खने दत । झन् जिमि पासा थेंज्याःपिं आपालं नेपाः पिने दुपिं नेपाःमित ला अझ अप्वः भ्रमपूर्ण समाचारया शिकार जुया बिल ।
More Stories Like this
जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपाप्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया