थ्व जातिय आन्दोलन मखु राष्ट्रिय आन्दोलन खः : पद्मरत्न

आदिवासी जनजाति राष्ट्रिय आन्दोलन नेपालया नायः नापं अधिकारकःमि पद्मरत्न तुलाधरं आः न्ह्यनाच्वंगु आन्दोलन आदिवासी जनजातितय्गु आन्दोलन वा जातिय आन्दोलन जक मखसें राष्ट्रिय आन्दोलन हे जूगु खँ धयादीगु दु ।

नेवाः स्वायत्त राज्य मंकाः संघर्ष समितिं येँया असनय् याःगु पद्मरत्न नाप बृहत्त नेवाः भेलाय् तुलाधरं धयादिल, 'थ्व मुक्क नेपाःमिपिनि समान्ता व अधिकार प्राप्तिया आन्दोलन खः ।'

'थुगु आन्दोलन संविधानय् अधिकार सुनिश्चित जुयाः जक क्वचाइमखु, व्यवहारय् लागू मजुतले न्ह्यानातुंच्वनी' तुलाधरं धयादिल, 'उकीं हे थ्व आन्दोलन सम्झौताहीन आन्दोलन धकाः धयागु खः ।'

वय्कलं आः तक नेपालय् धाथें याःगु लोकतन्त्र मवःगु धयादिसें यदि धाथेंया लोकतन्त्र वःगु खःसा फुक्क जाति व भाषा सम्मान जुइमाःगु धयादिल । वय्कलं सत्यमोहन जोशी, बैरागी कैंइला लगायत अग्रजतय्सं झीगु अधिकार प्राप्तिया निंतिं आन्दोलनया विकल्प मदुगु धासें उगु आन्दोलनया नेतृत्व यायेत उजं बिउगुलिं थः थुगु आन्दोलनया नेतृत्व यायेत वयागु धयादिल ।

अथेहे मेगु छगू प्रशंगय् वय्कलं झीगु देय् जलस्रोत, प्राकृतिक सम्पदा नापं जनशक्ति धनी जूसां नेतातय्सं यक्व प्रदेश दयेकूसा देशं धाने यायेमफइगु धासें झंग ल्हानाः च्वंगु धयादिल । वय्कलं आः नेतातय्गु खँ झीसं न्यनेगु मखसें आः वय्कःपिंत थ्व याः धकाः आदेश जारी यायेगु खः धयादिल ।

उगु भेलाय् आदिवासी नेता परशुराम तामाङं नेवाः व तामाङतय्त राज्य बिउसाः निगू जाति दथुइ ल्वापु जुइगु धासें नेतातय्सं षड्यन्त्र यानाच्वंगु धासें नेवाः व तामाङत निगूलिं जाति मिले जुयाः पहिचान प्राप्तिया आन्दोलन ताः लाकेमाःगु धयादिल । वय्कलं नेवाः राज्या व ताम्सालिङ निगूलिं राज्यया जलस्रोत व मेमेगू प्राकृतिक स्रोतं निगूलिं राज्ययात फाइदा जुइ कथं छ्यालेमाःगु धयादिल ।

मंकाः संघर्ष समितिया सचिवालय कजि मल्ल के. सुन्दरं कांग्रेस व एमालें न्ह्यब्वःगु न्हय्गु प्रदेशया प्रस्ताव व गुंगू बुँदे राजनीतिक अवधारणा समावेशीता, समानुपातिक प्रतिनिधित्व व संघीयताया मर्म अःख जूगु धयादिसें थज्याःगु प्रस्तावयात फुक्कं नेवाःतय्सं बांलाक थुइकेमाःगु धयादिल ।

मंकाः संघर्ष समितिया नायः गजेन्द्र मानन्धरया सभापतित्वय् जूगु भेलाय् थारु नेता भानुराम चौधरी व खस समावेशी पार्टीया सल्लहाकार प्रेम बहादुर खातिं पद्मरत्न तुलाधरया आन्दोलन प्रति थःपिनिगु एक्यबद्धता दुगु धासें नेवाःतय्सं स्वनिगलय् आन्दोलन न्ह्याकूसाः स्वनिग पिने थःपिंसं थप्प यानाः क्यनेगु धयादिल ।
भेला स्वयां न्ह्यः बसन्तपुलिं बाजं सहित जुलुस जूगु खः । उगु जुलुस बसन्तपु, न्हूसतक, वीर अस्पताल, भोटाहिटि जुयाः असनय् थ्यंकः वःगु खः ।

किपा : पञ्च महर्जन