कलाकारिताय् न्हय्न्यादँ बिके धुंकूम्ह भृगुराम श्रेष्ठ

विजयरत्न असंबरे
भृगराम श्रेष्ठ कलाकारिता, भाषा व धर्मप्रति नुग: क्वसायेका: जीवन हनाच्वनादीम्ह छम्ह नांजा:म्ह कलाकार ख: । संगीतया ख्य: वय्क:या दकलय् न्हापांगु मतिना ख:सा कलाकारिताया मेमेगु ख्यलय् वय्क: सा:प हे नुग: क्वसा: । वय्क:या कला अनुराग बयाना याना: साध्य हे मजू । वय्क:या ज्व: मेपिं सुं हे मदु धा:सां छुं पाइमखु । उकिं वय्क: छम्ह ज्व: मदुम्ह व्यक्तित्व ख: धका: धायेमा: । थुकथं छम्ह ज्व: मदुम्ह कला पारखीया रुपय् थ:गु म्हसिका न्ह्यब्वया वयाच्वंम्ह कला अनुरागी भृगुराम श्रेष्ठ थौं च्यय्दँ पुले धुंकूगु बैंशय् नं छम्ह नच्चाम्ह ल्याय्म्हयाके दइगु जोश ज्वना: संगीत व धर्मया ख्यलय् दिपा: मदयेक पला: न्ह्याका वयाच्वंम्ह व्यक्तित्व ख: ।
वि.सं. १९९० सालय् ब्व:गु त:भुखाय्सिबें निला प्यलाति न्ह्यव १९९० कार्तिक ८ गते अष्टमि खुनु मां सानुनानी व अबु आशाराम श्रेष्ठया काय्मचाया रुपय् जन्म जूम्ह ख: भृगुराम श्रेष्ठ । वय्क:या अबुजु आशाराम श्रेष्ठ नं संगीत ख्य: धाल कि तसकं नुग: क्वसा:म्ह ख: । विशेष याना: त्वा: त्वालय् जुइगु भजनय् वय्क:या अबु सदां थ्यना च्वनीम्ह ख: । अबुलिसे लिना: मचाबलय्निसें हे भजनया सवा: काये खंम्ह भृगुराम श्रेष्ठं थ: न्यादँ खुदँति दुबले हे ‘सत्यवान सावित्री’ नांयागु थेटर (छगूकथंया दबू प्याखं)य् ‘हे देवी लिउ शरण हामीमाथि दया करो’ धा:गु म्ये हाला: थ:गु सांगीतिक यात्रा न्ह्याकादीगु जुयाच्वन । उगु थेटर चाहिं भृगराम श्रेष्ठ थौकन्हय् च्वना वयाच्वनादीगु त्य:र तुंबहा:या छेँया लिउनेसं च्वंगु क्यबलय् जूगु जुयाच्वन ।
थुकथं मचाबले हे थ:गु सांगीतिक कला न्ह्यब्वयादीम्ह भृगुराम श्रेष्ठं लिपा वि.सं. २००० सालपाखे उगु ईया नांजा:म्ह नृत्यगुरु कान्छाबुद्ध बज्राचार्यपाखें नृत्य कलाया औपचारिक ज्ञान कयादिल । अले वसपोल (कान्छाबुद्ध)या हे निर्देशनय् वि.सं. २००२ सालय् दकलय् न्हापांखुसी स्टेजय् दं झाल । उगु इलय् वय्कलं दबुलिइ “जगतय् मांया गुण अति” धइगु म्ये हाला: थ:गु सांगीतिक यात्राय् मेगु छपला: न्ह्याकादिल सा अभिनयया ख्यलय् नं वय्कलं छम्ह राजकुमारीया अभिनय याना: थ:गु यात्रा सुरु यानादिल । उगु प्याखनय् जित: मन्त्रीया काय् नं मतिना या: वइगु का । मन्त्रीका काय् जुया: म्हितुम्ह चाहिं आशाकाजी महर्जन का । जिमि अबु जुया: म्हितूम्ह चाहिं द्रव्यलाल श्रेष्ठ का । थ्व प्याखं चाहिं थन त्य:र हे क्यंगु का ।’ धका: थ:गु न्हापांगु पला: लुमंका दिल वय्कलं । थ्वहे प्याखं त्रिभुवनया दरवारय् क्यने यंकूबले त्रिभुवन जुजुं ‘ल, यो बख्शीश त्यो केटी भएर खेल्नेलाई” धका: झिन्याम्व: पाय्म्व: बख्शीश ब्यूगु जुयाच्वन ।
“झिंनिदँया बैशय् चार सालंनिसें जि थ:म्हेसिनं हे निर्देशनतकं यायेगु याना । दुर्गालाल व जि सा:प हे मिले जूपिं पासापिं का । दुर्गालालया च्वयेगुलिइ ल्हा: न्ह्या: जि चाहिं स्यनेगु व क्यनेगुलिइ ल्हा: न्ह्या: । जिपिं निम्हेसिगु जोडी ला उगु इलय् न्ह्याथेंजा:गु ज्याझ्वलय् नं मदयेकं मगा:पिं का ।” भृगुराम श्रेष्ठ थ:गु कला यात्राया पला: गथे जुया: न्ह्या: वन धइगु खँय् धयादीकथं थौंकन्हय् झीसं जनकवि धका: म्हसिका वयाच्वनाम्ह दुर्गालाल श्रेष्ठया च्वसां पिदंगु दक्व धइथें म्येय् स: बिइम्ह भृगुराम श्रेष्ठ हे जुयाच्वन । झीगु भाषा मन्त धा:सा गय्थ्व नेपा: झीगु जुइ, सिरिसिरि फसं जित: कुचुकुचु नकल, होलिया मेला मय्जुं मस्यूला, थुलि घा: दिलय् थौ ज्वीगु मस्यू, म्वाल हुँ वनेसा थुलि खँ न्यना: हुँ, झसुका तय्गु हिहिलं ख्वय्गु थेंज्या:गु आपालं आपा: म्ये दुर्गालाल श्रेष्ठं च्वया दिलसा उकी भृगुराम श्रेष्ठं थ:गु स: थ्वयेकादिल ।
संगीत व नृत्य ख्य:या नापनापं अभिनय ख्यलय् नं उतिकं नुग: क्वसा:म्ह नांजा:म्ह कलाकार भृगराम श्रेष्ठं दबुलिइ थीथी छधा: प्याखनय् व ख्यालखय् नं म्हितादीगु दुसा निर्देशन नं यानादीगु दु । गुलिखे धेंधें बल्ला कासाय् सिरपा: नं त्याकादीगु दु । उकी मध्ये ने.सं. १०९६ सालय् मुनास:या ग्वसालय् जूगु ख्याल: कासाया वय्क:यात “वा वल फय् वल”पाखें दकलय् बांला:म्ह निर्देशक, दकलय् बांला:म्ह ख्याल: च्वमि, दकलय् बांला:म्ह ख्यालि म्व: व नापनापं दकलय् बांला:गु ख्याल:या सिरपा व:गु खँयात वय्कलं थ:गु जीवनया छगू अविस्मरणीय घटनाकथं कयादी । अथे छम्ह हे मनुखं प्यंगू प्यंगू सिरपा: त्याकूगु धइगु छगू ज्व:मदुगु दसु ख: ।
भृगुरामभाजुं छधा: प्याखं, पूधा: प्याखं, ख्याल: अले संकिपा नं म्हितादीगु दु । वय्कलं २०१६ सालय् ‘उद्घाटन’ छधा: प्याखं म्हितादिलसा मचा प्याखं ‘त्याग’ अले ‘ग्राम्य जीवन’ व ‘पश्चाताप’ आदि थेंज्या:गु प्याखनय् नं म्हिता दिल । संकिपाय् वय्क:या न्हापांगु पला: ‘माइतीघर’ ख: । उकी वय्क: छमह हुला प्याखंमिकथं ब्वति कयादीगु ख:सा वय्क:लिसे थौंकन्हय्या नांजा:म्ह नृत्य निर्देशक बसन्त श्रेष्ठ व राधेश्याम प्रधानपिं नं उगु संकिपाय् प्याखं हुलादीगु ख: । अनंलिपा ‘हिजो आज भोलि’ संकिपाय् वय्कलं छम्ह गाउँलेया भूमिका म्हितादिल । येँय् त्रिशुली वनेगु लँपुइ ला:गु ककनी गामय् जूगु शुटिंगय् छेँखा छखा हे मि च्याका: शुटिंग या:गु खँ भृगुराम श्रेष्ठं कनादिल । वय्क:या स्वाभाविक अभिनय खना: ‘हिजो आज भोलि’ संकिपाया निर्देशक हिरासिंहं तारिफ या:गु खँ नं वय्कलं कनादिल । अनं लिपा ‘सिलु’ संकिपाय् नं म्हिता दिल । ‘सिलु’या मू नकिं नविना श्रेष्ठ (स्व.) वय्क:या हे याक: म्ह्याय् ख: । ‘राजमतिं संकिपाय् बन्जा साहु जुया: म्हितादीम्ह भृगुराम श्रेष्ठजुं आर्यम नक:मिया ‘भिंतुना’ लगायत मेमेगु नं नेवा: संकिपा म्हितादीगु दु ।
थौंकन्हय् थ:गु ई न्हाय्कंत्वा: भजन खल: व श्रीघ: ज्ञानमाला भजन मण्डलय् भजन हालेगुलि खर्च यानाच्वनादीम्ह भृगुराम श्रेष्ठयाके जीवनया न्हय्न्यादँ संगीत व कला ख्यलय् पानादी धुंका: छित: थ्व ख्यलं छु बिल थें च्वं ले धका: न्यनाबलय् वय्कलं धयादिल – ‘जि थ्व ख्यलय् छुं कायेत नं वयागु मखु । सुयातं छुं बिइ धका: नं वयाम्ह मखु । जिगु नुगलय् दुनें निसें म्ये हालेगु इच्छा लुयावल । अले हाला यंका । स: थें मस: थें हाला । भचा भचा मेपिंके लाना कया: हाला । सयेका: हाला । अले जिं सयेकागु मेपिन्त स्यना नं बिया । भूतपूर्व प्रधानमन्त्री डा. बाबुराम भट्टराईया तिरिमय्जु हिसिला यमिं नं न्हापा व त्रिचन्द्र कलेजय् ब्वना च्वंगु इलय् जिथाय् छेँय् वया: म्ये सयेक: वइगु । हिसिलां म्ये कासाय् न्हाप सिरपा: तकं त्याकूगु दु ।”
थुकथं थ:गु नुग: खँ कनेगु झ्वलय् वय्कलं धयादीकथं न्हापा प्रहरी सेवाय् व सैनिक सेवाय् जागिर नयादीगु इलय् वय्कलं थ:म्हेसिनं जागिर नयाच्वंगु संस्थाया निंतिं रेडियो ज्याझ्व: नं न्ह्याकादीगु जुयाच्वन सा थ्व ज्याझ्व:या निंतिं वय्कलं थ:म्हेसिनं हे नं रेडियो रुपकत च्वयादीगु जुयाच्वन ।
आपालं आपा: म्ये हालादीम्ह भृगुराम श्रेष्ठया दकलय् न्हापां रेकर्ड जूगु म्ये ‘द्य:यात सिन्हाय् स्वां’ ख: । उगु म्ये रत्न रेकर्डिङय् रेकर्ड जूगु ख: । आपालं सिरपा व हनापाखें छाय्पिइ धुंकूम्ह भृगुराम श्रेष्ठया थ्यंमथ्यं च्यागू दशकया यात्राय् राज्यपाखें धा:सा छुं नं कथंया सिरपा: ब्यूगु मदुनि । अथे जूसां वय्क:या नुग: मस्या: । छाय्धा:सां वय्क:या निंतिं सम्मान व सिरपा: धइगु कलाह्य:मिपिनिगु व मतिना हे ख: । ‘उके थ: मेपिं सिबें त:मि हे जूगुलिं जिगु नुग: पा त:पा: जुयाच्वंगु दु ।’ धयादीम्ह भृगुराम श्रेष्ठया कला अनुराग व संगीत, कलाकारिता अले धार्मिक ख्यलय् वय्क:या योगदानयात छुं नं सम्मान, हना व खँग्वलं चिनां चिइ फइगु खँ मखु धका: धायेमा: ।

More Stories Like this