नेवा: न्ह्यलुवापिनि मंका: स: ‘संघर्ष बाहेक मेगु लँपु मदु’
“सरकारी खर्चं स्वंगू प्यंगू एकेडेमी चायेकात:गु दु । झीगु नं नेपालभाषा एकेडेमी दु । जि हे अध्यक्ष ख: । तर सरकारं ध्यबा बिया: मखु, दातातय्गु ग्वाहालिं न्ह्यानाच्वंगु दु । नेवा: प्रदेश वल धा:सा ला नेपालभाषा परिषद्यात नं अनुदान वइगु जुइ नि, अले जित: नं सम्मान याइगु जुइ व जिं यानाच्वनागु ज्याय् नं ग्वाहालि दइगु जुइ नि ।” भाषाथुवा संस्कृतिविद् सत्यमोहन जोशीं थुकथं थ:त हे न्ह्य:ने तया: नेवा:तय्त नेवा: प्रदेश छु यायेत मा: धइगु खँ थुइकादिल ।
वय्क:या धापू दु – नेवा: प्रदेश दुगु ख:सा नेवा:तसें सांस्कृतिक आन्दोलन यायेगु नौबत नं वइगु मखु, अथेहे बाबुरामं काचाकाचां सम्झौता याये मालीगु बाध्यता नं वइगु मखु । या नेवा: प्रदेशया शासक प्रशासक नेवा:त हे जुइ वा नेवा: धइगु थूम्ह हे जुइ वा मथूसां थुइकेमा:गु अवस्था जुइ, उकिं नेवा: प्रदेश मा:गु ख: । भाषाथुवा: संस्कृतिविद् जोशीजुं नेवा:तय्गु पहिचान धइगु हे नेपालभाषा जूगुलिं थुकियात ल्यंका: जक नेवा:तय्गु अस्तित्व ल्यनीगु खँ धासें भाषा ल्यंकेत नं थुकियात छ्यलेगु थाय् मा:गु व राज्यया तिब: नं दयेमा:गु खँ न्ह्यब्वयादिल ।
नेवा: स्वायत्त राज्य मंका: संघर्ष समितिया ग्वसालय् जूगु मंका: त्वा: मुना ज्याझ्वलय् न्ववासें वय्कलं थ्व बिचा: प्वंकादीगु ख: । वय्क:या थुकथंया बिचालं नेवा: प्रदेश धइगु झीगु भाषा आन्दोलनया दृष्टिं हे मदयेक मगा:गु खनेदुगु दु । नेवा: प्रदेश दत धा:सा हे जक नेवा: भाय्, कला, संस्कृति ल्यंकेफइ व नेवा:तसें थ:गु अस्तित्व तयेफइ ।
थुगु ज्याझ्वलय् जनकवि दुर्गालाल श्रेष्ठं नं युवा जोश पिकया: धयादिल – जातीय मुक्ति मजुइगु ख:, जातीय मुक्तिया निंतिं आन्दोलन मजुइगु ख: धका: धा:सा जि म्वाना: नं सीगु बराबर ख:, तर जातीय मुक्ति आन्दोलन च्वन्ह्यात धा:सा जि सीसां म्वानाच्वंगु बराबर ख: ।
नेवा: आन्दोलनया हस्ति पद्मरत्न तुलाधरं धा:सा देसय् लोकतन्त्र व गणतन्त्र व:सां थीथी जाति जनजातिया जनतां गुगुं कथंया ह्यूपा: व:गु चायेके मफगु खँ न्ह्यथनादिसें आ: सम्झौताय् वना: क्वचाइगु आन्दोलन मखु, अन्तिम युद्ध धका: गुकियात धाइगु ख:, उकथंया हे वार कि पार जुइगु कथंया संघर्ष यायेमा: ।
उकथं हे नेवा: न्ह्यलुवा लक्ष्मीदास मानन्धरं २०४७ सालया संविधानय् नेपालभाषालिसें नेपा:या फुक्कं मातृभाषायात राष्ट्रिय भाषा धका: धा:सां खँय् भाय्यात राष्ट्रभाषा धका: धया: विभेद कायम हे यानात:गु खँ न्ह्यथसें नेपालभाषाया माध्यमं ब्वंकीगु जगत सुन्दर ब्वनेकुथि छगू जनस्तरं चायेकूगु तर सरकारं छुं हे मया:गु खँ न्ह्यथनादिल ।
नेवा: स्वायत्त राज्य मंका: संघर्ष समितिया सचिवालय कजि मल्ल के. सुन्दरं नेपालय् बहुमतया शासन जुइगु वेष्ट मिनिस्टर शैलीया शासन पद्धतिं सकसितं क:घाये मफइगु जूगुलिं आ: संघीयताया विकल्प मदयेधुंकूगु खँ न्ह्यथनादिल । वय्कलं थ्वहे ज्याझ्वलय् उद्घोष यानादिल – संघर्ष † संघर्ष † संघर्ष † आ: नेवा:तय्गु अस्तित्व ल्यंकेगु निंतिं नेवा: प्रदेश हयेत संघर्ष बाहेक मेगु लँपु मदु ।
भाषिक संघर्षय् हे थ:गु ज्यूता:छि फुकूपिं अग्रजपिं नं नेवा: प्रदेश व जातीय मुक्ति आन्दोलनया सलय् कुहां व:गु खं याना: नेवा: प्रदेश नेवा:तय्सं थौंतक याना वयाच्वंगु आन्दोलन व संघर्षया निष्कर्षकथं माग ख: धइगु पुष्टि जूगु दु ।
थ्व बाहेक नं थ्वय्क: न्ह्यलुवापिसं धयादिल – देस सुनां नं ल्यंकेमा:सा दकलय् न्हापां जातिनाप प्रेम या । थ्व भाय् जनकवि दुर्गालाल श्रेष्ठजुं उगु ज्याझ्वलय् धयादिल । थुकी हे तुं न्ह्या: वना: पद्मरत्न तुलाधरं धयादिल – न्हापा नेतातसें देय्या छगू इञ्च भूभाग जक विदेशीतसें थ्यूवल धा:सा हि बा: वयेके धका: भाषण याइगु, तर आ: उकथं भाषण या:पिं मन्त । सीमा मिचे जुयाच्वंगु दु, तर समाचार न्यना: सुयातं छुं च्यूता: मजू । थथे जूगु हुनि धइगु जातीय गर्व मदया वंगुलिं हे ख: । भाषा त्व:तेवं जातीय गर्व दइमखु, जातीय गर्व मदयेकं देसप्रेम व राष्ट्रप्रेम नं दइमखु । जातीय गर्व म्वाका: जक राष्ट्रियताया रक्षा यायेफइगु खँ वय्कलं कनादिल ।
More Stories Like this
नेवा: आन्दोलनया उपलब्धीजनजाति आन्दोलनय् नेतृत्वया सवाल
सामुद्रिक रेशमया लँ सम्बन्धी न्हापांगु एक्स्पो
जनजाति आन्दोलनय् पद्मरत्नया नेतृत्व
हिन्दूराष्ट्रया खँ आ: छाय् ?