‘नेवा: राज्यया ध्वाँय् छेँय्छेँय् थ्यंकेमा:’

नेवा: सांस्कृतिक पुच: नेवा: संस्कृतिया ख्यलय् सक्रिय जुयावयाच्वंगु ल्याय्म्हतय्गु छगू पुच: ख: । थुगु पुचलं थीथी इलय् थीथी ज्याझ्व:त न्ह्यब्वयेगु यानावयाच्वंगु दु । थुगुसी थुगु पुचलं येँया ऐतिहासिक व सांस्कृतिक महत्वं जा:गु घ:पुजा न्ह्याकेत्यंगु दु । थ्वहे घ:पुजा व नेवा: सांस्कृतिक पुच:या ज्याझ्व:या दथुइ च्वना: अप्सरा वा:पौपाखें पुच:या नाय: मय्जु सुनिता महर्जनलिसे यानागु खँल्हाबल्हा थन छिकपिनि न्ह्य:ने न्ह्यब्वयाच्वना – सं. ।

घ: पुजा छु ख: ?
– येँ देय्या नीस्वनालिसे स्वानाच्वंगु ऐतिहासिक व सांस्कृतिक महत्वं जा:गु घ: गथेकि वंघ:, किलाघ:, त्यंघ:, श्रीघ:, न:घ: अले न्हूघ: थौं उकिया सांस्कृतिक व ऐतिहासिक महत्व मसिया: वाय्त्य:फ्वाय्त्य: जुयाच्वंगु दु । थुज्व:गु सांस्कृतिक महत्वं जा:गु घ:त गनं गनं ला मदये हे धुंकल । थुज्व:गु सांस्कृतिक व ऐतिहासिक घ:तय्गु विषयस जनचेतना थनेगु निंतिं उगु घ:तय्गु पुजा यायेगु हे घ: पुजा ख: । थुकिया निंतिं हे जिमिसं घ:पुजा न्यायेके त्यनागु ख: ।

घ:पुजा न्यायेकेगु बिचा: गनं वल ?
– नेवा: सांस्कृतिक पुचलं नेवा: संस्कृति व सम्पदाया रक्षा जुइमा: धइगु खँय् ब: बियावयाच्वनागु दु । थ्वहे आज्जुं जिमिसं थीथी इलय् थीथी ज्याझ्व:त पितबिया वयाच्वनागु दु । जिमिसं दकलय् न्हापां इतुंबहालय् बृहत कुमार पुजा ज्याझ्व: यानागु ख: । जिमिसं ३८ न्ह्य:निसें दिनाच्वंगु कुमार पुजायात हाकनं थनेगु ज्या याना । कुमार पुजां मस्तय्त भिं याइगु खँ थुइका: जिमिसं थुगु पुजा न्ह्याकागु ख: । अले थ्व पुजा थौं मेमेगु पुचलं नं न्ह्याकाह:गु दु । अथे हे सांस्कृतिक महत्वया थाय्त म्हसीकेमा:गु नं झीगु कर्तव्य ख: ।
मेता खँ मनूत मुना: थीथी थासय् तीर्थाटन या: वनेगु अले स्वनिग: दुने हे नं थीथी धार्मिक स्थलया पूजा मुंकेगु ज्या ला यक्वं जुइगु या: । तर झीगु थाय्या स्थापनालिसे स्वानाच्वंगु सांस्कृतिक महत्वं जा:गु थाय्या पुजा धा:सा उलि जुयाच्वंगु खनेमदु । पुचलं ता:इलंनिसें छुं ज्याझ्व: पित बी मफयाच्वंगु इलय् पासापिनि दथुइ सहलह जूकथं जिमिसं थुगु पुजा न्यायेकेगु क्व:छिनागु ख: ।

घ: पुजा छिकपिसं न्हापां खुसी न्यायेका दी त्यनागु ख: ला ?
– ख: । जिमिगु पुचलं थुगु घ: पुजा न्हापां खुसी न्यायेके त्यनागु ख: । तर घ: पुजा हे धा:सा जिमिसं न्हापां यानागु मखु । घ:पुजा न्हापा ओमबहा: त्वालं न्ह्याके धुंकूगु दु । वय्क:पिनिपाखें प्रेरणा कया: हे जिमिसं थुगु पुजायात न्ह्याकागु ख: धा:सां पाइमखु ।

घ:पुजाया टिकटया मू थिके जुल, धइगु खँ वयाच्वन धा:गु न्यना । थ्व खँ गथे ख: ?
– जिमिगु पुच: ल्याय्म्ह मस्तय्गु पुच: ख: । सुं नं आर्थिक रुपं सक्षमपिं मखु । अले थुगु पुजाया निंतिं गुगुं सरकारी निकायपाखें ग्वाहालि कया: न्ह्याके त्यनागु नं मखु । थथे जूबलय् जिमिसं ज्याझ्व: ता:लाकेत गुलि खर्च माली धइगु ल्या:चा: याना स्वया: वहे कथं ग्वाहालि ल्हापंकथं स्वस:त्या क्व:छिनागु ख: । थुकियात श्रद्धालु भक्तजनपिसं सकारात्मक रुपं हे कयाच्वंगु दु । गुलिगुलिसिनं जक त्व: मदु त्वह: तये थें ग्वाहालि ल्हापं थिके जुल धयाच्वंगु थें जित: ता: । छाय्कि आ:तकया दुने न्यास: पा: टिकट पिहाँ वने धुंकूगु दु । उकिया लिच्व: जक ल्हा:तय् मथ्यंनि । जिमिसं आ: वइगु शनिवा:तकया दुने टिकट मीगु ज्या बन्द यायेगु उह: काये धुनागु दु । सुं इच्छुकपिसं टिकट कया मदीनिगु ख:सा याकनं पुचलय् स्वापु तयादीत इनाप नं यानाच्वना ।

छिकपिसं ला टिकटय् “नेवा: स्वायत्त प्रदेश” धका: उल्लेख यानादीगु दु । अले नेवा: राज्यया ध्वाँय् नं ज्याझ्वलय् ब्वति कयादीपिन्त इनेगु ज्या दु धा:गु न्यना । थ्व गथे ख: ?
– झीगु देय् थौं संघीय लोक–गणतान्त्रिक संविधान निर्माणया झ्वलय् दु । झीसं नेवा: स्वायत्त प्रदेश झीत मा: धइगु स: थ्वयेका वयाच्वनागु दु । नेवा: स्वायत्त राज्य मंका: संघर्ष समितिं त्वा: त्वालय् वना: थुकिया जागरण थनेगु ज्या न्ह्याकाच्वंगु दु । वय्क:पिसं राजनीतिक तवरं थुकियात सभा सम्मेलन याना: थुइकेगु ज्या न्ह्याकाच्वंगु दु । तर थौंया अवस्थाय् राजनीतिइ च्यूता: दुपिन्त जक मखु सांस्कृतिक व धार्मिक ख्यलय् वनाच्वंपिंत नं नेवा: स्वायत्त प्रदेशया विषयलय् चेतना थनेगु आवश्यक जू धइगु जिमिसं तायेकागु दु । अले थुकिया निंतिं झीगु भूमि नेवा: स्वायत्त प्रदेश ख: धइगु खँ झीसं निं न्हापां स्वीकार यायेमाल । थथे जूगुलिं सरकार व संविधानं नेवा: स्वायत्त प्रदेश घोषणा मया:निगु जूसां जिमिसं टिकट व ब्यानरय् “नेवा: स्वायत्त प्रदेशया” धका: उल्लेख यानागु ख: ।
अथेहे नेवा: राज्यया ध्वाँय् धइगु गुगुं पार्टी वा संगठन विशेषया ध्वाँय् मखु । थ्व सकल नेवा:तय्गु ध्वाँय् ख: । गथे नेपा:या ध्वाँय् सकल नेपा:मिपिनि मंका: ख: अथेहे नेवा: राज्यया ध्वाँय् सकल नेवा:तय् मंका: ख: । थुज्व:गु ध्वाँय् सकल नेवा:तय्गु छेँय् छेँय् थ्यनेमा:/थ्यंकेमा: । थ्वहे आज्जुं जिमिसं घ:पुजाया उलेज्यालिसें पुजाय् ब्वति कायेत झायादीपिन्त नेवा: राज्यया ध्वाँय् इनाबीगु क्व:छिनागु ख: । अले जिमिगु विनम्र इनाप दु – थुगु ध्वाँय्यात पुजा ज्व:छि ज्वना: चा:हिलेगु जक मखु, पुजा क्वचायेका: छेँय् छेँय् यंका: बांलाक सजय् याना तयादिसँ ।

घ:पुजाया रुट गुकथं जुइ ?
– घ:पुजाय् ब्वति कायेगु निंतिं सकसितं सुथसिया ७ बजे इतुंबहालय् मुनादीत जिमिसं इनाप यानागु दु । अनं किलाघ: त्वा:या गणेद्य: व नास: द्य:या पुजा याना: किलाघ:या पुजां ज्याझ्व: न्ह्याइ । किलाघलं भ्या:चाद्य:, वंघ:, मिखाद्वँ, फसिक्यब, न्हूसतक, पाको, रणमुक्तेश्वर, दफ्टर, ओमबहा:, यंगा:, लगं, ज्या:बहा:, न्हूघ:, मजिपा:, चिकंमू, मरु, यतखा, न्यत, त्यंघ:, क्षेत्रपाटी, श्रीघ:, न:घ:, भ्या:चाद्य: किलाघ: जुया: इतुंबहालय् वया: हे पुजा क्वचायेकेगु जिमिसं ग्वसा: ग्वयागु दु ।

घ:पुजाया व्यवस्थापन गुकथं न्ह्यानाच्वंगु दु ?
– घ:पुजायात त:जिक न्ह्याकेगु निंतिं पुच:या गुरुलिसें सल्लाहकार शेषनारायण महर्जनया कजिसुइ छगू समिति नीस्वनागु दु । वय्क:यात ग्वाहालिकथं गुरुलिसें सल्लाहकार सूर्यनारायण महर्जन व पुच:या दांभरिं सरोज महर्जन ल्यूकजि च्वनादीगु दु । थुकथं हे घ: दुथाय् समय् ब्व ब्वयेगु निंतिं पूर्ण महर्जनजुया कजिसुइ समय्ब्व कव:, बाजंया व्यवस्थापनया निंतिं पुच:या दुज:पिं नरेश व रसना महर्जनया कजिसुइ कव:, स्वयम्सेवक व्यवस्थापनया निंतिं न्वकु निरोज मुनिकार व सुनिल महर्जनया कजिसुइ कव: नीस्वनेज्या जूगु दुसा मा:कथंया ग्वाहालिया निंतिं सरोज महर्जन, अनिश महर्जन व रेनुसा महर्जन परिचालन जुयादी । अथेहे ज्याझ्व:या निरीक्षणया निंतिं रामेश्वर महर्जनं जिम्मा कयादीगु दु । प्रचारप्रसारया निंतिं पत्रकार रत्नकाजी मनयात भाला ल:ल्हानागु दु ।
र्‍यालीया खँ ल्हायेगु ख:सा न्हापां पुच:या चिग्व: धिमय् नं घ:पुजा वयाच्वंगु दु धका: च्वयेका: वनेगु ज्या याइ अनं लिपा ग्वसा: खल:या ब्यानर, किलाघ: त्वा:या मू धिमे, कजि पुजा भक्तजनपिं, पुखुद्यां त्वा:या बाँसुरी खल:, भक्तजनपिं, त्यंग: त्वा:या बाँसुरी खल: व धुंका: भक्तजनपिं व दकलय् लिपा ओन्दे त्वा:या दाफालिसें पुजा क्वचा:गुकथं अर्घ पुजा जुया: पुजा क्वचा:गुया व्यानर दइ ।

दकलय् लिपा अप्सराया ब्वनामिपिंत छिगु छुं सन्देश दुकि ?
– अप्सरा वा:पौपाखें जिमिगु ज्याझ्व:या विषयलय् न्यनेकने याना: ग्वाहालि यानादीगुलिं सुभाय् दु । अप्सरा वा:पौया ब्वनामिपिन्त जिं थुलि हे धाये कि थ्व पुजा मिस्तय्सं ब्वति कायेगु पुजा धका: भा: पिया दीमते । मिजंतय्सं नं थुकी सक्रिय ब्वति कया: नेवा: स्वायत्त प्रदेशप्रतिया छिकपिनिगु प्रतिबद्धता प्वंकादिसँ । थ्व पुजा जिमिसं धार्मिक व सांस्कृतिक भावनां जक यानागु मजुसें येँ देय्या सांस्कृतिक सम्पदाया रक्षा व सम्बद्र्धन जुइमा: धइगु आज्जुं ग्वसा: ग्वयागु ख: । अथेजूगुलिं सकसितं ज्याझ्वलय् ब्वति कयादीत इनाप यानाच्वना ।

More Stories Like this