स्याङ्जाया ७० दँया मेघनारायण मानन्धरया नुगः खँ

कृष्ण प्रजापति

जि थुगु क्याक्मी गाविसया हे एकलोसोरा ८ य् बूम्ह खः । जि मां अबुपिसं जित मचाबलय् हे त्वतावन । अथे खःसां जिपिं ख्वपं थन वःपिं धायेगु यानातःगु दु । जिमि पुर्खा थीथी थासय् च्वँच्वं ब्यापार यायां थन थ्यंकावःगु खः धाइ । थ्व थासय् आः नं मानन्धर नेवाःत हे जक दु । जिपिं द्वःछि स्वयाः अप्वः दइ । जि मचाबलय् हे मिखा मखना वन । चिधिकुबलय् हे गोठय् थःम्ह च्वले तिफ्याये मफया । मेपिंके न्यनेगु । सनिलय् जुइवं जि छुं हे खने मदुगुथें जुयावनिगु । न्यय्दँ ख्वीदँ छप्तिं हे खने मदयेक नं उखें थुखें जुये धुनागुलिं आःला जित मिखां मखनागु याद हे मदु । फुक्कं थय् हे खः थें च्वं । आः नं म्हग्सय् खनीबलय् मस्तबलय् च्वलेयाके दुरु खुया त्वनागु, खिपः चिकागु, गोठय् वनागु व जंगलय् घाँय् काःजुयागु लुमन्ति जक न्ह्यने न्ह्यने वयाच्वनीगु । जि मस्तबलय् न्हय्फा चि कुबियाः हटियां छेँय् वयेफयागु इलय् हे रक्तन्धो जूगु धाःगु खः ।

मां, अबु, दाजु व ततापिं दुगुलिं जिं कला ब्याहा यायेमाः धायेगु नं मति मवल । रस रंगया निंतिं आः नं म्ये हालेगु याना । जित जि मां बापिसं न्हापा न्हापा स्यना थकूगु राजमति कुमति म्येनिसें आपालं नेवाः म्ये नं वः । नेपाली कांग्रेसया नेता नयनदत्त पन्तं च्वयातःगु बालविवाह खण्ड व गरीवया विरह खण्ड आः नं कण्ठस्त निति । न्हापा बाहुनतय्सं थः म्ह्याय्यात ध्यबा कयाः मीगु खँयात उकि न्ह्यथनातःगु दु । बुरापिंत मस्त बिया छ्वइगु धइगु मिउगु हे खः । जिमि दाजु गोविन्दनारायण नं कुमार हे धाःसां जिउ । कला छकः हःगु खःसां मच्वंसें वन । जिपिं अप्वः नाप नापं हे जुयेपिं । जिं नं मिखां मखंसां छुं छुं ज्या याये फया । थःगु निंतिं थःम्हेसियां हे जाथु केथु यानाः नयेगु । थुया बिइपिं सुं दुगु मखु । लः काः वनेगु नं थःम्हेसियां हे यायेगु । मनूत हाःसः दयेवं दनाः न्हापां पधेरां लः हयेगु खः । अनं लिपा जि छसिकथं थःगु ज्या यायेम्ह ।

न्हापा ला जि मस्तबलय् आखः नं ब्वनागु खः । अले गां न्यंकंया थ्वहे राष्ट्रिय प्राइमरी स्कूल छगू जक दःगु । थ्व नं थुगु अवस्थाय् मखु । पिने चौरय्सं च्वनाः ब्वनेगु । ब्वंकीगु धाःसा अब्ले गोरय् मासलामं च्वया खः । क, खः । बाह्रखरी, अंक दुना फुक्कं सयेका । आस, मान, सान, हान, तान-दुना ब्वनेगु इलय् निसें हे आखः त्वतेमाल । न्हूम्ह मास्टर स्याङ्जां वयेवं आखः त्वतागु खः । अले कमलसिं सरं जित न्हिया न्हिथं हायेकीगु म्ये नं आः तकं वःनि । 'आखः ब्वं वने धाःसा महामुखियां मिखा तइगु, गांया मस्त ज्वनाः व वन' बोल । दग्दी स्कुलय् अब्ले हे उर्डू नं ब्वंक । ठूलो वर्णमाला व अंग्रेजी नं ब्वंक । जिपिं गोरेय् मासलांखं च्वयाः ब्वनेपिं । येँया भादगाउँ धाःगु थासं वःपिं धाइगु जिमित । जिमि जिजु पुर्खा पसः तःतं वःपिं जुया जुइ जिमित आः तक नं पसले धाइगु याः । ७ खलक धाइपिं मानन्धरत नं दु । गुलिं मसले जिपिं पसले । जिमिगु गोत्र हे भाद्र गोत्र हँ । जिमिसं गुन्हिपुन्हि, सापारु, नागपञ्चमी हनेगु यानाः । बल्लो हटिया पल्लो हटिया तक सा ज्वये यंकेगु ।

जिपिं ख्वपं वःपिं जूगुलिं खइ अन थें हे थन वयालिं नं जिमि बाज्यां तक ला गोरु हे मचिउ । जि अबुं तक ला गोरु जोते हे मयाः । स्वनिगलय् पशुपतिनाथ दुगुलिं गोरु ज्वते याये मजिउ धाःगु जिमिसं नं पालना यानाः । आः धाःसा ल्याः मन्त । सा, फा, गोरु न्ह्याम्हं लहिगु । देवकुमरं ला खच्चर लहिया हे दग्दीं भिमाद तकं सामान ल्ह्ययेका नं ब्यापार यात । न्हापा जिपिं मस्तबलय् दाजु नापं नापं बटौली (बुटवल) तकं वनाः चि काः वनेमाः । गामं अब्ले अन तक वनेत न्हय्न्हु लगे जुइगु । कालीइ ढुंगा छिइत तसकं हे थाकु । छकः अथे छियागु इलय् जिमित चुइक नं यंकूगु । तर सिमा ख्वँतय् ज्वनाः जिपिं बचे जुल । अब्ले जा धइगु भ्वय् वा श्राद्ध याइगु इलय् जक नयेखं । मेबलय् दुसि ध्यरः व दुसि मरी व कःनि ध्यरः जक दु । सुं मिसा-मिजं इहिपा यायेमाल धाःसा मां अबु वा थः थितिं हे छिने याइगु । कला भाःत ला ह्वंकानिं हे तिनि नापालाइ । सिइकि तकं मखु । अथे जुयाः जन्त वःगु इलय् बिस्यू वन धकाः गोपालया मां कान्छीयात म्ये चिइगु डाम्लों चियाः बलजस्ती दुगुलि स्वथंगु जिं सिउ । जुनेया ससमां ला थःत काः वःगु सिइवं बिस्यु वनाः सिमाच्वय् सुं थहाँ वने मफुथाय् क सुलाच्वंगु ।

स्वम्ह जक जन्ती वंगु नं सिउ । सनही बाजं तयाः हइपिं नं दु । सेखाम व साल डाँडाय् मानन्धरत हे जक दुगुलिं अन अथे जवर्जस्ती जुइगु खः । अपिं हतियाय् वने मयः । हतियाय् लः काः जुइत थाकु । निघौ न्यासि वनेमाः । झिंनिन्हु तक गुंफा तःम्ह जुलकि इहिपा याये जिल । इहिया चलन नं दु । कय्तां चिकेत स्वदँ या न्यादँ बिजोर दँय् गोठय् यंकाः मे चीगु डाम्लोखं काय्म्हेसित चिनाः घाँय् तायेबियाः आंगुसं हे मतःसें पाचुक सँ खाकाः तयेमाः । अथे याये धुंकम्हेसित जक पाजुं गुदँ दयालिं तिनि वयात कयेतां चिकीगु खः । थ्व चलन आः नं जारी हे तिनि । थनया फुक्कं नेवाः मानन्धरतय् काय्मचातय्त अथे यायेमाः । तर म्ह्याय्चातय् अःपु । याक बाक हे वनाः मां बां मखंक बाहुनीया ल्हातं बेलपत्र नापं इहिपा यानावइ । अले खाया ख्येँ केराया लप्तेय् तयाः मरी नकिगु चलन दु । मचायात हाकनं सँ खाका इहिपाबलय् थें हे न्हय्ध्व ध्व तयाः सिन्ह तिकी । वयां लिपा जक थः मां अबुपिंत दागबती बिइदइ । फा थिल धाःसा छोइतितो यायेमाः । पालु मीत तकं बटौली थ्यंकवनेमाः । अप्वः पालु यंके फयेकेत व तराइपाखें पालु मपीमाः धकाः पालुयात मनाः गंकाः थूतुलाः यंकेगु । उकिया दां नं यक्वः वइगु । थुकियात सोथि धाइ । अब्ले मारुनी व सोरगी प्याखं चले जु । गुलिसियां बिहे जात्रा नं न्यायेक । म्ये हाला रहर बहर यायेगु बांलागु परम्परा गामय् दु । आः धाःसा न्हू न्हूगु चलनं थाय् कयाच्वंगु दु ।

More Stories Like this