प्यक्वःगु नेवाः एकता दिवस [लाइभ अप्डेट]
येँया बसन्तपुली प्यक्वःगु नेवाः एकता दिवसया मू ज्याझ्वः शुरू जूगु दु ।
सुभाय् न्वचु - मनोज नेवाः, नायः, नेवाः स्वायत्त राज्य मंकाः संघर्ष समिति
-----------------------------
न्वचु - डा. सत्यमोहन जोशी, संस्कृतिविद्
नेवाः एकता थन दुपिं नेवाःत दथुइ जक मखु हलिंन्यंक च्वनाच्वंपिंसं नेवाः झी नेवाः जुइ धइगु ब्वलंकेमाः । अथेक जुइमफुसाः झीगु अस्तित्व चुइकाःयंकी । नेवाः एकता झीगु निंतिं जक माःगु मखु, झी सन्ततिया निंतिं माःगु खः । उकी झीसं नेवाःतय्सं एकता ब्वलंकेमाःगु दु । आःया अवस्थाय् सच्छिम्ह नेवाःत मध्ये सुइखुम्ह नेवाःतय्सं नेवाः भाय् न्वमवायेधुंकल । थ्व अवस्था अप्वया वनाः धाःसा कन्हय् नेवाः भासं काव्य च्वाया जक छुं जुइ मखु । गवले तक नेवाः भाय्यात मांभाय् धकाः धायेत छालीमखु इमित नेवाः धायेगु अधिकार नं दइमखु । नेवाःत थुली उदार थःपिं सुरु याःगु संवत्यात नेपाःया हे संस्कृति धकाः धायाच्वना तर खँय्ब्रम्हुतय्सं उली उदारता क्यने मफुत । झीसं झीगु अधिकार व राजनीतिक आन्दोलन न्ह्याकातुंच्वनेमाः । थन नेवाःतय्सं शासन मयातले बाग्मती सफा नं जुइफइमखु । नेवाः संस्कृति बचे यायेत हे झीगु स्वाशान आवश्कय । गुबले तक नेवाः राज्य सुनिश्चित जुइमखु झीगु संस्कृति नं संरक्षण जुइमखु । नेवाःत धइगु जाति जक मखु,संस्कृति नं खः, उलि जक मखु नेपाःया म्हसिका हे खः । झी विस्थापित जुयावनाच्वंगु दु । आः नं नेवाःत छधि छप्पँ जुइमफुसा न्ययेन्यादँ लिपा नेवाःत हे दइमखु ।
-----------------------------
न्वचु - पद्मरत्न तुलाधार, सल्हाकार, नेवाः स्वायत्त राज्य मंकाः संघर्ष समिति
झी दुने बाजं थाय्या निंतिं एकता, भ्वय्या निंतिं एकता, दु तर आः धाइगु बिचार, अवधारणा व राजनीतिया निंतिं एकता । माल धाःसा झीगु अधिकारया निंतिं शसस्त्र संघर्ष नं यायेमाः । झी राजनीतिक रुपं एकताबद्ध मजूगुलिं झीगु अधिकार सुनिश्चित मजू । संविधानसभाय् हस्तक्षेप यायेगु निंतिं एकता यायेमाःगु खः । जातिय विभेदया खँय् झीत वास्ता मदुगुलिं अधिकार सुनिश्चित जुइमखुत । पृथ्वीनारायणया राज्य विस्तार नापं सुरु जूगु छगू जातिय हैकम विरुद्ध संघर्ष व क्रान्ति माःगु दु । थुकीया निंतिं हे झीत एकता माःगु खः । एकता नेवाःत दथुइ जक मखु जनजाति, मधेशी, दलित, मिसा नापं उत्पीडित पक्षत दथुइ एकता जुइमाः । शाहवंशीय जुजुपिंन्त नारायणहिति पितिना व्छयेधुंकाः नं अझ जाति व भाषिक उत्पिडन जुयाच्वंगु दु । झीसं मालाच्वंगु लोकतन्त्र दक्व पक्षया समान्ता व अधिकार सुनिश्चित जूगु लोकतन्त्र खः ।
-----------------------------
न्वचु - विजयकान्तलाल कर्ण, मधेशी बुद्धिजीवी
पृथ्वीनारायण शाहं राज्य एकीकरणया नांमय् याःगु गारेखा राज्यया विस्तार नापं नेपालय् जातीय राज्य शुरु जुल । नेपाःया छगू जक जाति व भेष धाइगु भ्रम धइगु सांस्कृतिक औपनिवेश दयेकूगुलिं जूगु खः । ५६ जवान मधेशीतय्सं शहादत बिइधुंकाः जक नेपालय् संघीयता सफल जुल । आः हानं पहिचानया मुद्दा समाप्त यायेत शहाखदत बिइमाःगु आवश्यकता दु । आः जुइगु आन्दोलन धइगु हे संघीयताया निंतिं जुइ उकीं उगु आन्दोलनं संघीयता प्राप्त यानाः हे त्वःति । आःया संविधानसाभां पहिचान सहितया राज्य सुनिश्चित मयासाः देय् अन्त्यहीन युद्धय् वनी । नेपाः बहुपहिचान धायेगु अले पहिचान सहितया राज्यया माग याःसा बिइमखु धाये मिलेमजिउ । स्वनिगः नेवाःतय् हे उकी थन नेवाः राज्य पलिस्था जुइ हे माः ।
-----------------------------
न्वचु - नागेन्द्र कुमाल, नायः नेपाल आदिवासी जनजाति महासंघ
-----------------------------
झीगु आन्दोलन शान्तिपूर्ण नं जुइफु तर माग सम्बोधन जक मजूसाः न्ह्याबलें शान्तिपूर्ण जक जुइमखु । झीसं समान्ताया निंतिं यानागु आन्दोलन जातीय राज्यया निंतिं मजूसें पहिचान सहितया राज्यया निंतिं खः । समान्ताया निंतिं जूगु आन्दोलन गुकथं अतिवादी जुइ? झीसं गुनं जातिया अधिकार खोसे यायेत आन्दोलन मयानागु तर समावेशीकरण्यात गलत तरिकां यंकाच्वंगु दु । बसन्तपुरं यानाच्वंगु हरेक आन्दोलन सफल जूगु दु, झीगु आन्दोलनया लक्ष्य जारी जूगु व थ्व पहिचान सहितया आन्दोलनं सफल जुइ ।
-----------------------------
नेवाः अवधारणा - मल्ल के. सुन्दर, सचिवालय कजि, नेवाः स्वायत्त राज्य मंकाः संघर्ष समिति
निर्वाचन लिपा संघीयता पराजित जुल अये जूगुलिं पहिचान सहितया संघीयता संविधानसभाय् सहलह जुइमखु धकाः हुइनाबुइना जुयाच्वंगु दु । पहिचान पक्षधरत्सं नं उगु मागयात संबोधन याइमखु धयाच्वंगु दु । झीके नं अज्याःगु हे आशंखा ब्वलंकाबिउगु दु । थौंया न्हि लसताया ई जक मखु आः नेवाः स्वायत्त राज्यया धापू छु खः धइगु विषयलय् थुइकेगु निंतिं थन मुनाच्वना ।
-----------------------------
लसकुस न्वचु – मोहन बहादुर महर्जन, नायः नेवाः देय् गुठी नेपालमण्डल
-----------------------------
सांस्कृतिक ज्याझ्वः
