महिला हिंसा गुकथं पनेगु ?
महिला हिंसा पनेमाल धका: महिला अधिकारवादीतसें बालुवाटारय् न्हियान्हिथं धर्ना बिल । थुकियात मिडियातसें 'अकुपार्इ बालुवाटार' अर्थात् बालुवाटार कब्जाया हे नां बिल । अन्तरपार्टी महिला संजालया नेतातसें प्रधानमन्त्री हे नाप लाना: ज्ञापनपत्र बिल । प्रधानमन्त्रीं नं जिं जक याना: जी मखु, कानुन हे संशोधन यायेमा:गु तनेमा:गु दु धका: धाल धइगु खँ नं समाचार माध्यमय् न्यनेदत ।
लिपा वना: डा. बाबुराम भट्टरार्इ नं उगु अभियानय् विपक्षीतय्गु राजनीतिक स्वार्थ नं दुगु खंकल ला छु थें उगु लागाय् निषेधित क्षेत्र घोषित याका: धर्नाकारीतय्त ज्वना: कुनाबिल । महिला हिंसाया घटनायात मजुइकेगु नितिं छु यायेमाल यायेत सकलें तयार हे दुगु खनेदुसां महिला हिंसा विरोधी थुकथंया अनेकतनेक अभियानं छु लिच्व: बिल, व धा:सा छुं सीमदु ।
थौंकन्हय् दण्डहीनताया सवाल महिला हिंसाया सवालय् नं लागु जूगु खँ अधिकारकर्मीतसें न्ववाना जूगु दु । अथेजूगुलिं दण्डहीनता दयेमजिल धका: हे महिला हिंसाया सवालय् 'स्पेसिफिक' जुया: थुकथंया धर्ना ज्याझ्व: यानाच्वंगु धइगु खँ वहे अधिकारकर्मीतय्गु धापू न्यना: सी दु । भारतया दिल्लीइ सामूहिक बलात्कारया घटना लिपा नेपालय् नं साउदी अरेबियां व:म्ह छम्ह मिसाया ध्यबा लुटे याना: बलात्कारया ज्या नं जुइधुंका: नेपालय् महिला हिंसाया सवाल तेज जूगु ख: । थ्वयालिसें मिसा छम्हेसित ब्याह याये माने मजू धका: स्या:गु भा:तनाप द्यने माने मजू धका: स्या:गु इत्यादि घटना नं पिहां व:बलय् थ्व इश्यू तच्वल । इश्यू तच्व:गु ला पाय्छि हे जू, इश्यू तच्व:गुलिसे तुं समाधान नं माले फयेकेमा:गु धा:सा प्रमुख खँ ख: । दकलय् न्हापां ला मिसा हिंसाया सवाल तसकं तच्व: मजुइक लोकलज्जाया हुनिं पिहाँ हे मव:, सार्वजनिक हे मजू । पुरुष प्रधान समाज जुयाच्वंगुलिं पीडित पक्षं हे उजुरी यायेत थाकु चा: । उजुर हे या:सां पीडक पक्ष नाप ध्यबा कालबिल याना: मिलापत्र याइगु । छखा हे छेँ दुनेया सवाल जुल, कला: भा:त आदि परिवार दुनेया हे सवाल नं अतिकं आपा: । थुज्व:गु सवालय् कला:–भा:तया सम्बन्ध व पारिवारिक सम्बन्धया हुनिं याना: नं त्वपुइगु । थुकथंया स्थिति व्यापक दु । उकिं महिला हिंसाया सवालय् खँ ल्हायेबलय् दकलय् न्हापां ला पीडित पक्षं उजुरी तयेगु वातावरण दयेकेमा:गु हे प्रमुख व जगया खँ ख: । थुकी तथाकथित इज्जत सिकं नं न्याय त:धं धइगु भावना ब्वलने फयेकेमाल । अथे धका: व्यक्तिया प्राइभेसिया अधिकारयात सुनिश्चित नं यायेमा: । ल्वगि डाक्टर थाय् वनेबलय् डाक्टरं ला रोग सीकेगु हे जुल, तर उम्ह डाक्टरं सुं मनूयात व्यक्तिया ल्वय्या बारे सुयातं कनीमखु, अथेहे तुं सरोकारवाला व उजुरी न्यनीम्ह अधिकारीं खँ स्यूसां पत्रपत्रिकाय् बबाल मजुइकथं गोपनियतायात कायम याये हे मा: ।
थन ला अदालतय् तक पीडित पक्षयात हे नाग:तुग: जुइकथं न्ह्यस: न्यनीगु प्रव्रित्ति नं दु धा:गु न्यना । उकिं न्याय नं ब्यागलं हे अदालतय् पेश यायेमा:गु ख:ला धइगु नं न्ह्यस: ब्वलनाच्वंगु दु व महिला हिंसाया सवालय् जनचेतना अभिवृद्धि निसें कया: न्याय सम्पादनया ज्याय् तकं थुकिया समस्या थूपिसं स्वयेगु याना: व्यवस्था यायेमा:गु जुइ । थुकिया नितिं कानुनी व्यवस्था व कानुनी व्यवस्थाकथं पूर्वाधारत नं दयेकेमा:गु जुइ । तत्काल कार्यान्वयन जुया: अदालत खडा यायेमफइगु अवस्थाय् अदालतय् हे दुपिन्त उकिया बारे तालिम बिया: नं ज्याय् छ्यलेमालेफु, प्रहरीतय्त तालिम बिया: ज्याय् छ्यलेमालेफु । थ्व सकतां सुनां स्वइगु ? थ्व सकतां स्वयेत नेपालय् महिला बालबालिका सम्बन्धी मन्त्रालय हे नं दु, अले महिला आयोग नं दु, अले उलिमछि गैरसरकारी संघसंस्थात नं क्रियाशील जुया हे तुं च्वंगु दु । हानं मिस्तय्त सकभनं ३३ प्रतिशत समावेशीताया सवाल ला सुनिश्चित धाये नं धुंकूगु दु ।थ्व अवस्थाय् सुं मिसा पीडित जुल धा:सा थन धायेगु धइगु दयेमाल, सकसिनं सीमाल, अनंलि उगु निकाय नं नि:शुल्क रुपं कानुनी सेवा उपलब्ध याना: अपराधीतय्त दण्ड सजाय नं बीके माल । गुलिखे ला कानुनी संशोधनया नं खँ दइ, तर गुलिखे ला विद्यमान कानुनयात लागू यायेमा:गु खँ दइ । उकी नं नेपा:या गांगामय् मिस्तय्के चेतना नं दयेमाल । मिजंतसें नं खँ सी माल ।
छथ्व: मिसा अधिकारवादीतसें मिस्तय्त आर्थिक रुपं स्वतन्त्र व आत्मनिर्भर यायेफत धायेवं तिनि छेँज:पिसं व मेपिसं नं हेपे याये फइमखु, गुगुं कथंया हिंस्रक व्यवहार यायेगु आँट यायेफइमखु धका: नं गाक्कं हे वकालत यानाच्वंगु दु । थ्वहे खँयात स्वया: काय्मचा सरह म्ह्याय् मचायात नं अंश बीगु कानुनी व्यवस्था नं जुइधुंकूगु दु । मिस्तय्त आर्थिक, सामाजिक, सचेतना सकतां दृष्टिकोणं नं बल्लाकेमा:गु नं छगू पक्ष ख: । सकतां स्वयेबलय् महिला हिंसा नाप स्वा:गु पहलूत आपालं दु । छु छु यायेमा:गु ख:, व उकी सुनां सुनां ज्या यायेमा:गु ख:, थुकिया निरुपण याना: ज्या यायेगु ज्याय् महिला आयोग थुज्व:गु निकायतसें हे विशेष पहल कायेमा: ।
More Stories Like this
नेवा: आन्दोलनया उपलब्धी जनजाति आन्दोलनय् नेतृत्वया सवाल सामुद्रिक रेशमया लँ सम्बन्धी न्हापांगु एक्स्पो जनजाति आन्दोलनय् पद्मरत्नया नेतृत्व हिन्दूराष्ट्रया खँ आ: छाय् ?
