सुनां चले यानाच्वन थ्व सरकार



दिलिप शाही 'शान्तियज्जु'
थौंकन्हय् बजारय् छगू चर्चा जुयाच्वंगु दु - 'न्हूगु सरकार गठन प्रकि्रयां पूर्णता काये मलाकं हे सरकार विघटन जुइगु जकं मखुला ?' थ्व न्ह्यसः अथें दनावःगु मखु । माओवादीया सत्ता बहिर्गमन लिपा गठन जूगु माधव नेपालया सरकारं थौं तक नं पूर्णता काये मफयेवं थ्व आशंका जनताया दथुइ ब्वलंगु खः । अले सरकार गठनयात पूर्णता बीमफुगुया दकलय् तःधंगु कारण धइगु सत्ताय् सु वनेगु शक्तिशाली मन्त्रा- लय सुयात बीगु धइगु हे खः ।

सरकारय् साझेदारी पार्टीया हरेक नेतातय् मन्त्री जुइ मास्ते वः । तर छु याये मन्त्रालय धाःसा म्हो जक दु । छगू हे जक पार्टीया मन्त्री जुईपंत जक भाग बी धाःसां मगाः । तर अथे धयां गन जी धकाः । आखिर मन्त्री जुइ हे माःगु दु । अले थ्वहे मन्त्री जुइमाःिपं नेतातय् दथुइ जुयाच्वंगु ल्वापुया सकारणं हे थौं जनताया दथुइ थज्याःगु आशंका ब्वलनाच्वंगु खः ।

राजनीतिक पार्टीतय् दथुइ ब्वलंगु थ्व सत्ता भागबन्डाया कारणं आः देय् गुगु लँपुइ न्ह्याइ धइगु आशंका नं पिदंगु दु । अले थज्याःगु कासा न्हापा न्हापा नं बहुदलीय कार्यकालय् एमाले व कांग्रेसं म्हितूगु हे खः । अले वहे कारणं यानाः तत्कालिन इलय् बहुदलीय कार्यकाल धरापय् लाःगु जक मखु तत्कालिन जुजु ज्ञानेन्द्रं शासन सत्ता हे थःगु ल्हातय् काःगु खः । वर्तमान घटनाक्रमं मेगु छु खँयात नं स्पष्ट याना बिउगु दु धाःसा कांग्रेस व एमालेया मू उद्देश्य धइगु हे सत्ताय् वनेगु व मन्त्रीया कुसर्ीइ च्वनेगु खः ।

खय्त ला थ्व सरकारया गठन जुइ मलाकं हे वर्तमान मन्त्रिमण्डलय् च्वंिपंसं यानाच्वंगु ज्यां नं छु खँयात संकेत यानाच्वंगु दु । विशेषतः शान्ति प्रकि्रयायात हे धरापय् लाकेगु कथं मन्त्रिमण्डलय् दुम्ह रक्षा मन्त्री विद्या भण्डारीं लाथेपाथे न्ववायेगु शुरु याःगु जक मखु थ्व सरकार भारतया इशाराय् प्याखं हुलीम्ह खः धकाः प्रमाणित याना बिउगु दु ।

छुं न्हि न्ह्यः जक रक्षा मन्त्री भण्डारीं माओवादी जनसेनायात नेपाली सेनाय् समा- योजन यायेगु मखु धकाः गुगु न्ववानादिल थ्व अन्तरिम संविधानया अःखः जक मखु कि देय्या शान्ति प्रकि्रयायात तकं ध्वस्त यायेगु नियतं न्ववाःगु मखुला धइगु न्ह्यसः थन ब्वलनाच्वंगु दु । अन्तरिम संविधानय् स्पष्ट रुपं च्वयातःगु दु कि माओवादीया सेनायात समायोजन यायेगु जुइ तर रक्षा मन्त्री स्वयमं हे माओवादी सेनायात नेपाली सेनाय् समा- योजन यायेगु जुइ मखु थम्हं समायोजन धइगु खँ हे मसिउ व माआवादीतय्त छेँय् लित छ्वयेगु खःसा सरकारं ग्वाहालि याये धकाः गुगु खँ धाल थुिकं वर्तमान सरकारया नियत स्पष्ट याना बिउगु दु । वास्तवय् शान्ति प्रकि्रयाय् पंगः थनाच्वंिपं सु खः धइगु खँ नं थुिकं स्पष्ट याना बिउगु दु । अन्तरिम संविधानय् स्पष्ट रुपं हे माओवादी सेनाया रेखदेख व समायोजना यायेगु ज्या राष्ट्रया दायित्व जुइ धकाः न्ह्यथना तःगु दयेक दयेकं रक्षा मन्त्रीं थुकथं न्ववायेगु गुलि उचित मन्त्रीं संविधानया बर्खिलाप न्ववायेगु धइगु संविधानयात माने याये मखु धाःगु खः अले अज्याःिपं मनूत उगु हे संविधान कथं नीस्वंगु सरकारय् च्वने जिउ लाकि मजिउ धइगु न्ह्यसः नं थौं ब्वलनाच्वंगु दु ।

अथे हे थ्व सरकारं याःगु मेगु ज्या धइगु च्याम्ह जर्नेलयात पुनर्बहालीया िनंितं न्ह्याकूगु पलाः नं खः । थ्व च्याम्ह जर्नेलतय्त तत्कालिन सरकारं कारवाही यायेधुंकाः आः थ्व मुद्दा सर्वोच्च अदालतय् विचाराधीन जुयाच्वंगु दु । अले अदालतय् विचाराधीन जुयाच्वंगु मुद्दाया बारे सरकारं निर्णय यायेगु धइगु अदालतया मानहानी खः कि मखु मेता खँ तत्कालिन सरकारं बर्खास्त याःिपं थ्व जर्नेलतय् पृष्ठभूमियात स्वयेगु खःसा थुिपं फुक्कं हे जनआन्दोलनया दोषी जक मखु आपालं नेपाःमियात दुःख बियाच्वंिपं नं खः धइगु दसि दु । अज्याःिपंत रक्षा मन्त्रीं छाय् रक्षा यात स्वाभाविक न्ह्यसः दु ।

अझ मू खँ ला छु धाःसां रक्षा मन्त्रीं गुगु निर्णय यात उगु निर्णयया बारे स्वयम् प्रधानमन्त्रीयात तकं जानकारी मदुगु खँ पिहां वयाच्वंगु दु । थुिकं वास्तवय् सरकार गथे यानाः न्ह्यानाच्वन धइगु न्ह्यसः ब्वलंगु दु ।

खय्त ला थौंकन्हय् बजारय् चर्चा दु ुविद्या भण्डारी धइम्ह केपी ओली केपी ओली धइम्ह गिरिजा गिरिजा धइम्ह राजदूत सुद अले राजदूत सुद धइम्ह भारत ।ु अले थ्वहे कथं विश्लेषण यानाः स्वयेगु खःसा स्पष्ट सीदु आः सरकार सुनां चले यानाच्वंगु दु । भारतं थः मनू म्वायेक नं नेपालय्
सरकार चले यानाच्वंगुया छगू बांलाःगु दसु खः थ्व ।

थौंया सरकारं यानाच्वंगु ज्याखँयात दुवालाः स्वयेगु खःसा स्पष्ट सी दइ थौं देय् गुखेपाखे न्ह्यानाच्वन ।
सरकार गठन जुइ लिबाइगु नेपालय् तर उिकं यानाः छ्यं स्याइगु धाःसा भारतयात । सरकार गठन जुइगु ज्या लिबायेवं हे भारतीय राजदूत ब्वाँय्ब्वाँय् भारत वन । वयां छन्हु लिपा हे नेपालय् लिहां वयाः गिरिजा व ओलीयात नापलानाः भारत सरकारया आदेश न्यंकल- याकनं सरकार गठन या । माओवादीं थः सरकार त्वःते न्ह्यः गुगु द्वपं बिउगु खः थौं वयाः अज्याःगु द्वपं बुलुहुँ प्रमाणित जुजुं वयाच्वंगु दु । थ्व स्पष्ट जुजुं वयाच्वंगु
कारण धइगु नं वर्तमान सरकारया कि्रयाकलापं हे खः ।

मेता खँ थौं वयाः सरकार दयॆकेगु निसें कयाः सत्ता साझेदारी पार्टीतय् दथुइ गुगु विवाद ब्वलनाच्वन निश्चित दु थ्व विवादं थ्व सरकारया आयु यक्व ताःहाकः जुइ मखु । थ्व खँ मेिपंसं मखु एमालेया नेता विद्या भण्डारीं हे स्पष्ट यानाः क्यनेधुंकल । अले शान्ति प्रकि्रयायात धरापय् लाकेगु ज्या नं शुरु जुइधुंकल । भागबन्डाया थ्व राजनीितं थीथी राजनीतिक पार्टीया दुने गुकथं अन्तरसंघर्ष तच्वया वंगु दु थुिकं देय् व जनतायात लिच्वः लाइगु ला द हे दु । थौं जुयाच्वंगु गुगु राजनीतिक िखंचातानी वा कुसर्ि प्राप्तीया िनंितं जुयाच्वंगु आन्तरिक ल्वापु खः उकिया दथुइ लानाः जनता चुंदलीगु अवस्था ब्वलनाच्वंगु दु । थौंया आवश्यकतायात कांग्रेस व एमालें थुइके मफुगु मेगु विडम्बना खः ।

More Stories Like this

जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपा
प्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया