केन्द्रीय समितिया वैठक व मतभेदया खँ

– अनिल शर्मा 'विरही'

कार्तिक २८ गतेनिसें पार्टीया केन्द्रीय समितिया वैठक तक्वःहे लिहांवन । शान्ति व संविधानरुपी दक्षिणपन्थी यात्राय् क्रान्तिकारी पक्षयात गम्भीर पंग व अग्रगमनया नितिं दवाव वीवं जक वैठक सःतूगु खः । मू नेतृत्वं हे पार्टीया आधिकारिक निर्णयत उल्लंघन यायां प्रतिक्रान्ति पलाःत च्वयेकाः वःगु दु । पार्टीं ७ म्हसिगु वार्ता पुचः दयेकूगु दु तर प्रचण्ड बाबुराम याकःचां चान्हय् १ वजे जनता देनाच्वंगु इलय् प्यंगूबुंदे सहमति यात । खरीपाटीनिसें वालुङ्गटार भेला तक्कया फुक्क आधिकारिक व उच्च निकायया निर्णयत जनताया संघीय गणतन्त्रया पक्षय् दुगु खः । तर प्यंगू बुंदेय् लोकतान्त्रिक संघीय गणतन्त्रय् सहमति यात । नेपाःया राजनीतिक निकायय् भारतीय प्रभाव विस्तार यायेगु, चीन विरोधी विदेशी नीति व जमिन्दारपाखें लाकाकाःगु हैकम पुनस्र्थापित यायेगु सहमति जुल । भाद्र ८ गतेया स्थायी समितिया वैठक न्ह्यानाच्वंगु इलय् नन्दकिशोर पुनं ज्ञापनपत्र वियाः ल्वाभः लः ल्हायेगु तयारीया विरोध याःगु खः । बाबुरामं स्थायी समिति वैठकय् तत्काल ल्वाभःया ताःचा लःल्हायेगु प्रस्ताव तःगु खः, तर किरण पक्षया विरोध व सेनाया कमाण्डरतय्गु दवावया कारण लागू याये मफुत । थुयालिपा माओवादीया नेतृत्वय् सरकार दयेके धुंकाः ल्वाभः सम्वन्धी मूर्त निर्णय यायेगु अमूर्त निर्णय जूवन । अथ्य अमूर्त व षडयन्त्रकारी बुंदाय् न्हुयाः कन्टेनरया ताःचा लःल्हानाविल व उगु प्रतिक्रान्तिकारी पलाःयात पार्टीया निर्णय धकाः प्रचार यात । पार्टी दुनेया प्रतिक्रािन्तकारीं पार्टी, जनता व क्रान्तिया विरुद्ध धोकावीगु, षडयन्त्रया जाःग्वल । प्रतिक्रान्तिकारीत चाहे पार्टी दुनेयापिं जुइमा चाहे पार्टी पिने यापिसं छलछाभ व षडयन्त्र याइ धकाः थुइकेगु व माःगु सतर्कता नालेत क्रान्तिकारी पक्ष असफल जुइवलय् जनताय् भ्रम सृजना जूगु दु । राष्ट्रियता, जनतन्त्र व जनजीविकाया न्ह्यसलय् विचलन व क्रान्तिप्रति गम्भीर धोका व विश्वासघात जूगु दु ।

संविधान मस्यौदा समितिइ निलाम्वर आचार्य व सेना समायोजन समितिइ बालानन्द शर्मायात सहमति यायेगु अले विवाद समाधान उपसमितिइ मच्वनेगु पार्टी निर्णय अःखः प्रचण्ड च्वनावीवं व छगू धुंकाः मेगु एकतर्फि अडन त्वःतेगुलिं प्रतिक्रान्तिया नेतृत्व मू नेतृत्वंपाखे जूगु निश्चित जूगु दु तर मू नेतृत्वं प्रतिक्रान्तिया नेतृत्व याइमखु धयागु अनुभववादी कमजोरी पार्टीइ खनेदु, छाय् धाःसा पूर्व समाजवादी देशत व माक्र्स अले एंगेल्सकालिन विश्व कम्युनिष्ट आन्दोलनय् निगूगु पुस्तां प्रतिक्रान्तिया नेतृत्व याःगु खः । नेपाली क्रान्तिइ न्हापांगु पुस्ता अर्थात मू नेतृत्वं हे प्रतिक्रान्तिया नेतृत्व याःगु कारण भविश्यय् नं सुयातं नं विश्वास मयाःगु मेगु अनुभववादी कमजोरीया खतरा दु ।
२०५ या निक्वःगु राष्ट्रिय सम्मेलनय् संविधानसभायात कार्यनीति धाःसां नं रणनीतिया रुपय् विचाः याःगु खनेदु । पालुङ्गटारया भेलां जनविद्रोहया कार्यदिशा पारित यायेवं नायः लिसें सत्तिपिं नेतातय्सं हे पारित कार्यदिशाया विरोध याःगु खः । पार्टी निर्णय अःखः ल्वाभः व सेना व्यागलं तःगु कन्टेनरया ताःचा लःल्हानाव्यूगु न्हि खुन्हु प्रचण्डं छगू अध्याय क्वचाल । जि गौरवान्तिक जुया दु, धकाः धाःगु खः । वहे प्रसंगय् बाबुरामं न्हूगु युगया सुरुवात जूगु धाःगु खः । भारत अमेरिका सहित देय् दुने व पिनेया प्रतिकृयावादीतय्सं उत्सव मानय् याःगु खः । जनमुक्ति सेना विघटन जूवलय् प्रचण्ड बाबुराम लय्ताःगु खः । जनयुद्ध थुइवलय् म्हिगः एमाले, लामा व एमवीत लय्ताइगु खः । जनयुद्धया आधारत दुंवलय् थौं प्रचण्ड व बाबुरामपिं लय्तायाच्वंगु दु ।
भारतीय शासक गुट नेपाःयात मेगु भुटान दयेकेत स्वयाच्वंगु दु धयागु खँ सुनां मस्यूगु मदु । विपा सम्झौताय् नेपालं थःगु हवाइ क्षेत्र तंकूगु दु । देय् झिदँया नितिं जनविद्रोह मयायेगु वचन वद्धत्ता दु । उकिया नं प्यदँ मजदुर हडताल यायेमदैगु सहमतिं सुरु याःगु दु, भारतयात भौतिक उपलब्धी व तेङ्ग मण्डल आर्थिक नीति छक्वलं नालेत स्वःगु दु । इन्दिरा गान्धीं विपी कोइरालायात भुटानया माडेलय् वनेत दवाव व्यूगु खः, तर विपी कोइरालां उगु दवावयात अस्वीकार यानावीवं भारतयाहे असहयोगया कारणं विपीं वाध्य जुयाः २०३५ सालय् नेपाः लिहां वःगु खः । जुजु विरेन्द्रं भारतीय दवाव मानय् याःगु खःसा सीहे मखु । इतिहासया वहे हाथ्याया दथ्वी माओवादीया नेतृत्व नं दु । वहे हाथ्यानाप ल्वायेत माओवादी जनयुद्ध व सुरुङ्ग युद्धय् दुगु खः । थौं थ्वहे हाथ्यां विसुंवना प्यंगू वुंदे, विप्पा व न्हय्गूवुंदे जूगु दु ।

कम्युनिष्टत गवलें सुधारया जगय् अस्तित्व मालेगु ज्या याइगु खः । पश्चिम वंगालय् भारतीय दक्षिणपन्थी धारां वहे लँपु ज्वंगु खः । तर पूँजीपतिवर्गं पश्चिम वंगालय् पूँजी लगानी मयाःगु जक मखु याके नं मविल । लिच्वः छु जुल धाःसा पश्चिम वंगालं नं न्यायया राज्य स्वनेफत नत पूँजीयाहे विकास, गुकिया कारण भारतीय सुधारवाद पराजित जुल । थौं ममता बनर्जीया खुला पूँजीवादया नेतृत्वय् पूँजीया विकास यायेत सनाच्वंगु दु । थुकिं थौंया विश्वय् कम्युनिष्टतय्गु नितिं सुधार नं सम्भव मदु । क्रान्तिया छुंनं विकल्पत मदु । सुधारवादया नेतृत्व नं पूँजीवादीत थःपिसं याइ । सुधारवादया नितिं विदेशी उत्पीडनं मुक्त आत्मनिर्भर अर्थतन्त्र अनिवार्य शर्त खः । थौंया विश्वय् न्हूगु जनवादी क्रान्ति विना आत्मनिर्भर अर्थतन्त्र सम्भव मदु, गुकिया कारण बाबुरामया सरकार बहचा हाकःगु इलय्हे वदनाम जूगु दु ।

वंगु केन्द्रीय समितिया वैठकय् दस्तावेज न्ह्यब्वसे प्रचण्डं खुलारुपय् बाबुरामया लँपुइ वंगु दु । क्रान्तिकारी नारादुनेया दक्षिणपन्थी यात्रा नाङ्गा जूगु दु । पालुङ्गटारय्हे प्रचण्डं जनविद्रोह मजुल धाःसा छिकपिनिगु लँपुइहे लिहां वये धाःगु दु । अवले जिमिसं क्रान्तिया विकल्पप्रति क्रान्ति जुइमखु व जनविद्रोह सफल मजुल धाःसा मेगु तयारी यायेमाः धयागु खः । सन् १९०५–१९०७ या विद्रोह असफल जुइवं लेनिनं १० दँ तयारी यानाः १९१७ स सफल विद्रोह यानादीगु खः । तर थःम्हं पारित याःगु जनविद्रोहया कार्यदिशा त्वःताः बाबुरामया लँपुइ वनेवं प्रचण्डं उकियात स्वीकार यायेगु नैतिक धरातलय् खनेमदु ।

नायःया वंगु केन्द्रीय समितिया वैकय् न्ह्यब्वःगु दस्तावेज एमालेया न्हूगु संस्करण खः धयागु खँय् आः सुयां भ्रम ल्यं मदु । थुकिया कारण प्रचण्डपक्षय् व्यापक असन्तोष, निराशा व विभाजन खनेदत, प्रचण्डपक्ष स्वंगू पुचलय् विभाजित दु । किरणपक्ष क्रान्तिकारी विचाः व बाबुराम पक्ष दक्षिण्पन्थी स्पष्ट विचाःया जगय् दनाच्वंगु कारण सापेक्षिक रुपय् केन्द्रीत खनेदु । प्रचण्ड–प्रकाश समूहया निश्चित वैचारिक आधार मदुगु कारण तरल दु । विघटनया स्थितिइ दु । क्रान्ति व प्रतिक्रान्ति गुलि अप्वः ल्वाइ, मध्यमपन्थी अवसरवाद उलिहे अप्वः आकनं विघटन जुइ धयागु तथ्य थुगु वैठकय् पिहां वःगु दु । उकिं क्रान्तिकारीतय्त धम्की वीगु, हेपय् यायेगु प्रचण्ड पक्षया एकताया राग हालेगु यानाच्वंगु दु । अवसरवादीत बुबुं वनेवं एकता व शान्ति नारा थ्वयेकेगु याइ तर एकता झीगु आवश्यकता खः व फुट व विद्रोह वाध्यता । वैचारिक न्ह्यसलय् यथावत च्वनाः याइगु एकताया खँ फुट व प्रतिक्रान्तिया नितिं शान्ति मुंकेगु षडयन्त्र जक खः । संविधानया मस्यौदा व निर्वाचनया घोषणा लिसें पार्टी तछ्यायेगु षडयन्त्रय् अवसरवादीत दु धयागु अनुमान नं यायेगु यानाहःगु दु । उकिं सम्झौता मखु, पार्टी दुने रुपान्तरण व पिने विद्रोह आःया वस्तुगत आवश्यकनता खः । थुकिया नितिं आत्मगत रुपय् क्रमभंगं अनिवार्य सर्त खः ।

More Stories Like this