खँ नेवाः एकता दिवसया जक मखु

नरेन्द्रमान श्रेष्ठ 'गोंगजु'
आः निर्माण जुइगु संविधानय् नेवाः स्वायत्त राज्यया सुनिश्चितता व नेपालमण्डलयात नेवाः स्वायत्त राज्य घोषणा याकेगु बारे अनेक चर्चा जुयाच्वंगु दु। वंगु पुस १८ गते येँया तिंख्यलय् नेवाः एकता दिवस नं क्वचाल। ३५ गू नेवाः जातीय खलः पुचःतय्सं ऐक्यबद्धता क्यंगु उगु ज्याझ्वलय् नेवाःतय्गु उपस्थिति सन्तोषजनक जू? येँया जक खँल्हायेगु खःसा थन गुलि नेवाःत दु अले ज्याझ्वलय् गुलि नेवाःतय्गु उपस्थिति दु? थुकिया नं ल्याःचाः तयेमाः थें च्वं। वंगु नेवाः एकता दिवसय् न ज्यापु महागुथिं ऐक्यबद्धता क्यंगु दु न त ज्यापु समुदायया उपस्थिति हे न्ह्यथनेबहः जू। ज्यापु दिवसय् थःगु मौलिक वसः पुनाः द्वलंद्वः ज्यापुत सांस्कृतिक जुलुस वल तर नेवाः एकता दिवसय् धाःसा अथे खने मदु। ज्यापुतय्गु लागि नेवाः एकता दिवस तःधं ला कि ज्यापु दिवस?
खँ नेवाः एकता दिवसया जक मखु, नेवाःतय् दथुइ जुइगु गुगुं नं ज्याझ्वःया खः। बिचाः यायेबहः जू गुगुं नं नेवाःतय्गु ज्याझ्वलय् नेवाःतय्गु उपस्थिति न्ह्यथनेबहः जुइ मखु। नेवाःतय्गु गुगुं नं कथंया ज्याझ्वलय् नेवाः ल्याय्म्हत, विद्यार्थी, पेशाकर्मी, बुद्धिजीवी, उद्योगपति, व्यापारी, साहु महाजन वा थीथी राजनीतिक दलया नेवाः नेता वा कार्यकतातय्गु सहभागिता उलि दइ मखु। नेवाःत राजनीतिक रुपं विभाजित जुयाच्वंगु दु। वा धाये थुमित विभाजित यानातःगु दु। जि नेवाः कांग्रेस, जि नेवाः एमाले, जि नेवाः माओवादी, जि नेवाः राप्रपा, जि नेवाः फलानाम्ह, जि नेवाः धिस्कानाम्ह धकाः राजनीतिक रुपं विभाजित जुयाच्वंगु दु। थ्वहे नेवाःतय्गु निंतिं तःधंगु बिडम्बना खः। अले छगू दलं याइगु नेवाः ज्याझ्वलय् मेगु दलया नेवाःया उपस्थिति दइ मखु। खय्त ला नेवाः एकता दिवस राजनीतिक ज्याझ्वः मखु। थ्व नितान्त सकल नेवाःतय्गु ज्याझ्वः खः। अथे खःसां थुकी नेवाःतय्गु सहभागितायात कयाः सन्तुष्ट जुइगु थाय् मदु। नेवाः जुयाः नेवाःतय्गु कला, संस्कृति, सामाजिक ज्याय् नेवाः बुद्धिजीवी, नेवाः विद्यार्थी, उद्योगी, व्यापारी, साहु महाजन, थीथी नेवाः पेशाकर्मीतय्त सहभागी याकेगु कुतः नेवाः न्ह्यलुवातय्सं यायेमाः। मेमेगु जातिया दिवस, दसु कथं ल्होसारय् स्वनिगःया पिनें वयाच्वंपिं जूसां उमिगु दिवसय् लस्कर लस्कर मनूत खने दइ तर झी नेवाःत थःगु हे आदिभूमिइ च्वनाच्वंसां थुकी चिउताः तइ मखु। थ्व झीगु लाग्रि दुःखया खँ खः। नेवाःत राजनीतिक, सामाजिक, आर्थिक रुपं विभाजित जुयाच्वंत्तले खस ब्रम्हूतय्सं लबः कयां तुं च्वनी।
नेवाः स्वायत्त राज्य, नेवाः एकता दिवसया चर्चा जुयाच्वंगु इलय् सरकारं येँया सतक तब्या यायेगु त्वहः तयाः नेवाःतय्गु पुर्खाया चिं जुयाच्वंगु छेँ थुनाः नेवाःतय्त सुकुम्बासी यानाः स्वनिगलं विस्थापित यायेगु कुतः थ्व सरकारं यानाच्वन। सत्ताय् च्वनाः देय्या धुकू स्वाहा याना जुइपिं बेइमान नेतातय् थें नेवाःतय्के सम्पत्ति मदु। दुगु छेँ छखा नं भट्टराई सरकारं थुनाः आतंक यानाच्वन। आखिर सरकारया नेतृत्व यानाच्वंम्ह माओवादी नेता डा. बाबुराम भट्टराई गोरखायाम्ह ब्रम्हू ला खत। विकास निर्माणया ज्या धइगु बांलाःगु खः व याये नं माः तर विकासया नामय् विनाश धाःसा याये मजिउ। विकासया ज्या न्ह्याकेबलय् अनयापिं स्थानीय जनतायात लाइगु लिच्वःयात नं बिचाः यायेमाः। विकासया नामय् जनताया निजी सम्पत्ति, पुर्खाया सम्पत्ति नाश याये मजिउ तर थन जुयाच्वंगु विकासया ज्या धाःसा थ्व स्वनिगःया नेवाःतय्त सुकुम्बासी यानाः विस्थापित यायेगु दिशापाखे न्ह्याः वनाच्वंगु दु।
भट्टराई सरकारं स्वनिगलय् लँ तब्या यायेगु धकाः नेवाःतय्गु छेँ भकाभक थुनाः आतंक यानाच्वनं नं व्यक्तिगत पहलं गनं गनं विरोधया सः थ्वयेकूसां संगठित कथं नेवाःत प्रतिकारय् कुहां वःगु खने मदु। ग्व नेवाःत, ग्व नेवाः एकता? थ्व नेवाः जातिया लागिं हे छगू तःधंगु न्ह्यसः खः। गन वनाच्वन नेवाःतय्गु राष्ट्रिय संगठन? नेवाःतय्गु हक, हित व अधिकारया लागिं धकाः पलिस्था यानातःगु थीथी खलः पुचःत गन वन अले नेवाः नेतात, सभासद्त गन ध्याकुंचाय् सुलाच्वन? बरु गैर नेवाः जुयाः नं सभासद् नरहरि आचार्य, सभासद् नविन्द्रराज जोशीं थुकिया लागि व्यवस्थापिका संसदय् सः थ्वयेकूगु दु। तर नेपाली कांग्रेसया नेता, येँया आदिवासी नेवाः सभासद् प्रकाशमान सिंहं थःगु आदिभूमि, थःगु निर्वाचन क्षेत्रय् नेवाःतय्त उठीवास यातं नं चुइँक छसः नमवाः। छाय् नेवाःत संगठित जुयाः नेवाःतय्त लाःवःगु समस्यायात कयाः विरोध याये मफुत? छु नेवाःत धइपिं आँट मदुपिं हे जुल ला? २०४६ सालया व्यवस्थाय् परिवर्तन याये फुपिं नेवाःत आः छाय् सुंक?
स्वनिगः पिनें थन वयाः स्वनिगःया थीथी व्यस्तगु थाय्, सतक, फुटपाथ आदि अतिक्रमण यानाः बँपसः तयाः मनूतय्त समस्या यानाच्वंपिं बँपसल्याःत, स्वनिगः पिनें वयाः स्वनिगःया थीथी खुसि सिथय् च्वंगु सार्वजनिक व निजी जग्गा कब्जा यानाच्वंपिं सुकुम्बासीया ख्वाःपाः पुयाः खुसि प्रदुषित यानाच्वंपिंत चीकेगु खँ जक पिहां वयेवं संगठित रुपं वैकल्पिक व्यवस्था व वैकल्पिक रोजगारीया माग यानाः धर्ना, जुलुस यासें विरोध यात धाःसा झी स्वनिगःया आदिवासी जुयाः झीगु आदिभूमिइ झी हे पुर्खाया छेँ थुनाच्वनं नं झी नेवाःत लाटां केरा स्वः थें तुलुतुलु स्वया जक च्वनेगु ला?

More Stories Like this