स्वनिगःया अस्पतालत हे मखु भुखाय्पाखें असुरक्षित

येँ (झीगु स्वनिगः)

विश्वय् अप्वः भुखाय् वनीगु देय् मध्ये नेपाः दकले च्वय् दु । यदि भुखाय् वंसा घाःपाः जूपिंत अस्पतालय् हयेमाःगु अवस्थाय् उगु हे अस्पताल नापं भुखाय्या जोखिमय् लाःसा छु यायेगु ? भुखाय्या दकले अप्वः जोखिमय् लाःगु स्वनिगःया आपालं अस्पताल संरचनात्मक रुपं तसकं संवेदनशील जुयाच्वंगु दु । भुखाय् प्रविधि राष्ट्रिय समाज नेपाल
(एनसेट) या लिपांगु अध्ययन कथं स्वनिगःया च्यय्गू प्रतिशत अस्पताल १९९० सालया इलय् थें हे भुखाय्या कम्पन जूसा पूर्णरुपं ध्वस्त जुइपूmगु क्यंगु दु । स्वनिगःया झिंप्यंगू अस्पतालय् याःगु अध्ययन कथं केवल निगू अस्पताल जक संरचनात्मक रुपं धिसिलाःगु क्यंगु दु । ल्यं दुगु अस्पताल संरचनागत रुपय् कमजोर व पूर्ण रुपं ज्याख्यलय् मदुगु खः ।

एनसेटया निमित्त कार्यकारी उपनिर्देशक रमेश गुरागाईं धयादी – ‘भुखाय्या इलय् आपालं मनूत छक्वलं घाःपाः जुयाः अस्पताल हयेमालीगु इलय् अस्पतालया क्षमता धाःसा म्हो जुयाच्वंगु दु । सेवा कायेत वइपिनिगु ल्याः आपालं अप्वइगु जूसां नं सेवा बीम्ह मनू व सामग्री निगुलिं कमी जुइ ।’ वय्कलं धयादी – भुखाय्पाखें अस्पतालया भवन छु नं मजूसां अन तयातःगु एक्स–रे मेसिन, उपकरण, ल्याबय् तयातःगु सामग्री लगायतं जःखःया मनू वा ल्वगितय्त थक्कर बिइगुया लिसलिसे उकिया क्षति नं जुइफु ।
अस्पतालं भौतिक संरचनाया पुनःनिर्माण तुरुन्त सम्भव मदुसां नं अस्पतालदुनेया गैरसंरचनात्मक खँय् ध्यान ब्यूसा भुखाय्या इलय् जुइपूmगु क्षति छुं ल्याखय् जूसां नं म्हो यायेफइगु वय्कःया धापू खः ।

भुखाय्या इलय् अस्पतालया चिकित्सक, स्वास्थ्यकर्मीया लिसलिसे अस्पतालया कर्मचारीं गुकथं घाःपाः व उगु इलय् मुनीगु मासयात नियन्त्रण यायेगु धइगु विषयलय् हस्पिटल प्रिपेर्नेस फर इमर्जेन्सिस (होप) कोर्स नापं बिइगु याःगु दु । त्रिवि शिक्षण अस्पतालया चिकित्सक लिसे होप कोर्सया संयोजक प्रदीप वैद्यया कथं सन् २००४ पाखे न्ह्याःगु उगु कोर्स नेपाः लगायत भारत, पाकिस्तान, बंगलादेश, भियतनाम, इण्डोनेसिया, फिलिपिन्स, कम्बोडिया व लाओत्सय् नं बियाः वयाच्वंगु दु । एनसेटं सन् २०१० या अध्ययनं १९९० सालया थेंज्याःगु भुखाय् वंसां छगू लख मनूत सीपूmगु व स्वंगू लख मनूत घाःपाः जुइपूmगु तथ्यांङ्क क्यंगु खः ।