सहर विकास लाकि स्वनिगःवासी विस्थापित यायेगु योजना?

शाक्य राजा

निरंकुश तानाशाही पञ्चायत ब्यवस्थाया जुजु वीरेन्द्रया राज्यकालय् नं सार्क सम्मेलन यायेत प्रज्ञा भवनया जःखः नापं थाय्थासय् बांलाकेगु व लँ तब्या यायेगु नामय् जनताया छेँ थुनाः अन्याय याःगु खः। तर व इलय् निरंकुश शासन व प्रहरीया बलं क्वत्यला तःगुलिं सुनां विरोध याये मफु। थौं गणतन्त्रया न्हूम्ह जुजु प्रधानमन्त्री बाबुराम भट्टराइनं सार्क सम्मेलन यायेगु नामय् येँदेय् ब्यवस्थित यायेगु धकाः स्वनिगःया जनताया छेँ थुनाः गोरखाया पृथ्वी नारायण शाहया क्रुर प्रवत्तियात हानं छक्वः लिसा कया बिउगु दु ।

वीरेन्द्रया मानसिकता ज्वनाः प्रहरी व गुण्डाया बः कयाः स्वनिगःवासीयात बिस्थापित याना छ्वयेगु हे वर्तमान सरकारया आजु खः। मखुसा सार्वजनिक थाय्, खुसि व ब्यक्तिगत सम्पत्ति कब्जा यानातःपिंत थना छ्वयेत वैकल्पिक व्यवस्था यायेमाःगु तर झीगु पुर्खां स्वनाथकूगु थासं थना छ्वयेत धाःसा विकल्पया बिचाः हे यायेम्वाःगु छाय्? झीगु थःगु भूमिया अधिकार, बसोवासया अधिकार आदि मानव अधिकार हनन् मजू ला? येँ देय्या जनताया थाय्बाय् हे मदयेकाः बिचल्ली जुइगु अवस्थां यानाः जनता त्राहिमाम, आक्रोसित व मानसिक तनावं ग्रस्त जुयाच्वंगु दु। विरोध याः वंसा बाबुरामया आदेश दुगुलिं प्रहरी व गुण्डात न्ह्यःने वयाः जनताया विरोधयात दमन यानाच्वंगु झीसं खनाच्वना। थ्व गनं माओवादीं स्वनिगःया स्थानीय वासिन्दायाके बदला कयाच्वंगु जकं मखुला?
थनिं स्वदँ न्ह्यः माओवादीं न्यान्हु लगातार हडताल याःगु इलय् स्वनिगःया उकुसमुकुस जनतां विरोध याःगु खः गुकिया लिपा माओवादीं बुद्धिमतापूर्वक हडताल लित काल। व इलय् प्रचण्डं खुल्लामंचं धाःगु खः, स्वनिगःया 'सुकिलामुकिला' जनतानाप छन्हु हिसाब किताब याये ! शायद थौंकन्हय् स्वनिगःया जनताया छेँ थुनाच्वंगु वहे हिसाब किताब जकं खः ला?

अथे हे बाबुराम भट्टराई अथमन्त्री जूगु इलय् नं यँयाः पुन्हिबलय् पिहां वइगु जात्रायात सरकारं बिया वयाच्वंगु बजेट क्वपालाः आर्थिक ग्वाहालि मबीत स्वःबलय् स्वनिगःया जनता दना वयेवं ध्यबा बीत बाध्य जूगु खः। आः उकिया हे ब्वलासालेगु नामय् जकं बाबुरामं थज्याःगु आदेश बिउगु खः ला?

बाबुराम भट्टराई अर्थमन्त्री जूबलय् झीगु संस्कृतिइ हाथ्या बीत स्वत। आः हानं स्वनिगःया नेवाःतय्त स्वनिगलं हे पितिना छ्वयेत्यंगु नं गनं बाबुरामया नुगःया छकू कुंचाय् लानाच्वंगु नियोजित मनसाय जकं मखुला?

लँ तबाला यायेगु त्वहः कथं ट्राफिकया चाप अप्वल धइगु तर्क तयाच्वंगु दु। मनूया चाप अप्वःगुलिं ट्राफिकया चाप अप्वःगु खः। आः छु पिनें वःपिं मनूतय्त सुबिधा बीगु लागिं थनया आदिवासीत सिना बी माःगु ला?

स्वनिगःया जनतां गबलें नं पिनें वःपिं मनूतय्त दुर्ब्यवहार याःगु मदु। मानवताया नातां थःत समस्या जूसां, लः त्वने मखंसां, अपराध अप्वया वःसां स्वार्थी मजुसे सुइतं वैरभाव मतसे थःगु समाजय्, थःगु थाय् बियातल तर थौं नेवाःतय्गु सहनशीलतायात कमजोरी भाःपिसें उकिया हे लबः कयाः झीगु छ्यनय् न्हुयाः झीगु हे छेँ थुनेगु ज्या थुमिसं याना हःगु दु ।

झीगु स्वनिगः सहर थःगु हे कथं स्वनेधुंकल। थुकिया थःगु हे कथंया महत्व दु। थन दुगु पुर्वाधार स्वनिगःवासीयात प्रयाप्त जू। बिकासया नामय् छेँ थुनाः लँ तबाला यायेवं तु विकास जुइ मखु। विकासया उपलब्धी ला वहे थाय्या जनतां उपभोग याये खने दयेमाः। तर थन ला विकासया नामय् लँ तबाला यानाः व थाय्या जनतायात थना छ्वयेगु अले पिनें वःपिंत सुबिधा बीगु ज्या जकं यायेत्यंगु दु। स्वनिगःवासीया लागिं ला थ्व विकास मखु विनास जक खः ।

आः धयाच्वंगु समस्या समाधान यायेगु लँपु यक्वं दु। आः जुइमाःगु ला छगू तःधंगु योजना दयेकाः न्हूगु सहर दयेकेमाःगु खः गन लः, धः मत, लँ व छेँ पूर्ण ब्यवस्थित जुइ। सिंहदरवार, वालुवाटारयात थनं चीकाः वहे न्हूगु सहरय् तये यंकेगु, थीथी देय्या राजदूतावासत नं छथाय् हे लाइकथं न्हूगु सहरय् बिस्कं त्वाः हे खडा यानाः कुटनीतिक नियोगत तया बिउसां जिउ। ततःजाःगु अपार्टमेन्ट, ततःजाःगु व्यापारिक भवन, सुपर मार्केट आदि नं न्हूगु थासय् जक दयेके बीमाः ताकि हरेक कथंया मापदण्ड पूवंके फयेमा ।

पृथ्वी नारायण शाहं स्वनिगलय् हमला याःबलय् नं दकलय् न्हापां ख्वपय् च्वंम्ह जुजुनाप त्वाय्चिनाः थनया फुक्क खँ थुइकूगु इतिहास झीसं ल्वःमंकागु मदुनि। थौं दक्व धइथें पार्टीया नेतातय्सं नेवाः म्ह्याय्मस्त ब्याहा यानाः नेवाःतय्गु भाषा, जाति, धर्म, कला, संस्कृति जक मखु अन्तय् नेवाःतय्त हे बिस्थापित यायेगुु पृथ्वी नारायण शाहया पूवंकेगु योजनायात हे पूवंकेगु राष्ट्रिय अभियान न्ह्याकूगु खः लाकि धकाः झीसं थुइकेमाःगु अवस्था दु ।

थ्व छेँ थुंगु दृश्ययात नेवाःतय् प्रतिनिधि जुइधुंकूपिं नेवाः न्ह्यलुवात व मेपिं नेवाःतय्सं तमासे जुयाः स्वयाच्वंगु शायद थःगु छेँ मलाः ला खः नि धकाः जुइमाः। तर स्वया च्वनादिसँ, थ्व ज्यात झीसं प्रतिकार याये मफुत धाःसा कन्हय् प्रचण्डं थ्व तमासेतलिसे नं 'हिसाब किताब' याः वइ तिनि, अबलय् झीगु पक्षय् हालीपिं सुं नं दइ मखु ।

More Stories Like this