काइँला बाया नेतृत्व

दशराज शाक्य

लुमन्ति किपालु
वि.सं.२०३७ सालंनिसें जि नेकपा (चौम)य् सम्मिलित जुयाबलय् जितः सदस्यता बियादीम्ह काइँला बा जूगुलिं थ्व लुमंति च्वयाच्वना ।

२०४०सालय् जि पाटन संयुक्त क्याम्पसय् राजनीति शास्त्रया बीए ब्वनाच्वनागु खः। काइँला बायागु छेँ यलया मंगल बजारय् पार्टी ज्याखँय् नियमित स्वापू जू। गबलें गबलें काइँला बा हे जिगु छेँ दौबहालय् छुं कि छुं राजनीतिक विषयया ज्याखँ ज्वनाः झायाच्वनी ।

यल महापाःया नौननिचाय् नं नेकपा (चौम) या समितिइ बहनीया मुँज्याय् नं गबलें गबलें काइँला बा हे झाइगु खः। थुज्वःगु ज्याखँ निरन्तर जुया हे च्वनी। २०४२ सालय् रामराजाप्रसाद सिंहयागु जनवादी मोर्चां "बम काण्ड" मचे यात। थ्व ज्या ठीक लाकि गलत धइगु विषयय् नं सहलह जूगु खः ।

२०४४ सालया श्रावण-भाद्रय् जिगु छेँ दौबहालं यल बालकुमारीइ सरे जुल। काइँला बा मंगलंनिसें बालकुमारीइ थ्यंक नं झायादी। मंगलं बालकुमारीतक वयेत बाघौ ति लगे जू। पार्टी ज्याखँय् सामान्यतयाः जिं पुलेमाःगु लेबि शुल्क थःगु गच्छेकथं प्यसः, न्यासः म्हयेत काइँला बा हे झाइगु खः ।

२०४५ सालय् मेमेगु पार्टीलिसे जानाः "वाम मोर्चा" दयेकल। थुकी काइँला बा व वय्कःसा ससःदाजु तुलसीलाल अमात्यपिं नं च्वनादीगु खः। बाम मोर्चा मार्फत् लगातार आन्दोलनं भव्य रुप कयावन, दकलय् अप्वः ला यलय् मि च्यात। छन्हु जि जुलुसय् ब्वति कयाः थापाथली थ्यन। पलाः हे न्ह्याकेथाय् मदु, प्रदर्शनकारी जनता तनातन। लिपा दरबार, कांग्रेस व एमालें आत्मसमर्पणकारी "सम्झौता" यानाः जन आन्दोलन शिथिल यानाबिल। उबलय् नेकपा (चौमं) आन्दोलन दिके मजिउ धइगु खँ पितहःगु खः। लिपा "बहुदल" घोषणा जुल। एमालें ला 'पाटन मुक्त क्षेत्र' तकं घोषणा याःगु खः तर मुक्त क्षेत्र मखुसें 'पीडित क्षेत्र' हे कायम जुयावन। कांग्रेस व एमाले मिले जुयाः यलमि जनतायात झंगः लात ।

नेकपा (चौम)पाखें २०४७ सालया संविधान दयेकेगुली निर्मल लामां मू भूमिका म्हितूगु खः। जनताया राय, सुझाव नं मुंकूगु खः। संविधानया विषयय् जनतायात सचेतना थने कथं निर्मल लामां भण्डाफोर अभियान नं न्ह्याकादीगु खः। उबलय् एमाले नेता माधवकुमार नेपाल (उपाध्यायं) कम्युनिष्ट आवरणय् जुजुया पालिख्वाँय् फ्यया बिल। अन्ततः दरबार, कांग्रेस व एमालेया गठबन्धनं जनताया जनतान्त्रिक संविधान दयेकेगुली छलकपट जुल। कांग्रेस व एमालें बहुदल रुपी चाकुगु विष फ्ययावं वनाच्वन। लिपा थ्व विषयय् निर्मल लामा पुचलं पार्टी दुने व्यापक सहलह यात। जिमिगु समितिइ काइँला बां सहलह ब्याकादिल ।

दरबार, कांग्रेस व एमालेया गठबन्धनं निर्मल लामा पुचः कमजोर खने दत। थुथाय् हे जिमिगु पार्टी समितिइ च्वंम्ह राजनैतिक गुरु पाटन औद्योगिक क्षेत्रया नांजाःम्ह मजदुर नेता इन्द्रलाल श्रेष्ठं नेकोइन्को कारखानाया मेनेजर पदं राजीनामा बियादिल। उबलय् 'ख्वंम्वहः' धइम्ह मनुखं भारतया "माँड" धइम्ह मारवाडीलिसे मिले जुयाः बिगी आइरन इण्डष्ट्रिज व बिगी सुपर बम्पर उपहार ज्याझ्वः कथं छेँ लाइगु नक्कली चिठ्ठा चायेकूगु जुयाच्वन। चिठ्ठाय् 'उपभोक्ता शुल्क १०० रुपैया' उल्लेख दु तर 'चिठ्ठा' धइगु खँग्वः मदु। उकिया मालिक व निर्देशक 'ख्वंम्वह' जुयाच्वन। ज्याकू उबलय् जावलाखेलय् खः। उकी क. इन्द्रलाल श्रेष्ठं ज्या यानाः यल पार्टी (निर्मल लामा पुचः) या आपाल कार्यकर्तापिनिगु दां फँसे जूवन। देय्न्यंकं म्होतिं नं झिगू करोडया नक्कली चिठ्ठा न्यादँया म्याद तयाः मिउगु व मीकूगु नं खः। लछि लछिइ चिठ्ठा खोले यानाः छेँ लाःगु ढोंग नं क्यना वनाच्वंगु खः। यल सुबहाःया निर्मल लामा पुचःया ज्यापु नेता चन्द्रलाल सिंहं (स्वर्गीय) थ्व पंक्तिकारयात कनादी कथं वय्कःया ससःकेहेँ भगवती महर्जनयात नं छेँ चिठ्ठा लाःगु जुयाच्वन। झिंच्याम्हेसित छेँ चिठ्ठा लाःगु धाल। मिखाबहाःया बाबुकाजी डंगोल (जनमोर्चा कार्यकर्ता) यात नं छेँ चिठ्ठा लाःगु खः। तर थौंतकं छेँ काये मखंनि। छेँ काये मखंबलय् भगवती महर्जनं जिल्ला अदालतय् मुद्दा तयाबिल। अदालतया आदेशं नख्खु जेलय् ख्वंम्वहःयात न्यादँ तक कुनाबिल। अन्तिमय् सर्वोच्च अदालतय् झिगू करोड दांया चिठ्ठा (नक्कली) मिउगु अधकट्टी पेश याःबलय् ख्वंम्वहः मुद्दां बुत। अदालतय् बहस नांजाःम्ह अधिवक्ता हेराप्रसाद जोशीं अदालतय् हे ख्वंम्वहःपाखें प्यंगूत्या लख दां मध्ये स्वंगूत्या लख दां निं भगवती महर्जनयात बीका बिल। ल्यंगु दां ख्वंम्वहःपाखें काये मफुत। थुकथं ख्वंम्वहं नेपाःमि जनतायात ठगे याःगुलिं ठगी अपराधया नजीर च्वन। थौंकन्हय् थुम्ह मनू यल बालकुमारीया ९ नम्बर वडाय् सुलाच्वंगु दु ।

थुज्वःगु ज्याखँय् निर्मल लामा पुचःया निर्देशककथं काइँला बाया नेतृत्वं कमरेड इन्द्रलाल श्रेष्ठयात (उबलय् जनमोर्चाया नेता नं खः) पार्टीया छुं नं तहलय् च्वने मदइकथं कारबाही यानाः निलम्बन यात। उबलय् जिमिगु पार्टी समिति नं निस्त्रिय जुयावंगु खः। अलय् काइँला बां हे नेतृत्व यानादिल। इलय्-ब्यलय् काइँला बा नं म्हं मफइगु जुयावल। अथेसां काइँला बा बालकुमारी थ्यंक पार्टी ज्याखँ ज्वनाः झायाच्वन ।

गबलय् खः मसिउ, कमरेड इन्द्रलाल श्रेष्ठ (सागर) यल महापाः नौननीचाय् हे हृदयाघात जुयाः मंत धइगु खँ वल।
२०४८ सालय् यल बुबहालय् इसास (थुकिया संस्थापक येँया मरु त्वालय् च्वंम्ह पासा श्यामदास प्रजापति खः) पाखें साहित्य गोष्ठी यात। दरबार, कांग्रेस व एमालेया गठबन्धनं सन्तुष्ट मजूगुलिं जिं उबलय् "वर्तमान छपाः भ्वाथःगु क्यालेण्डर" धइगु चिनाखँ ब्वनागु खः गुगु इसास बुलेटिनय् छापे जुल ।

वि.सं. २०५०/५१ सालय् निर्मल लामा व पुष्पकमल दाहाल दथुइ सशस्त्र जनयुद्धयात कयाः विवाद जुइवं पार्टी तज्यात। पार्टी तज्याःगु इलय् काइँला बाया मिखां ख्वबि स्वःस्वः वःगु थ्व च्वमिं ल्वःमंके मफुनि ।

अन्ततः वि.सं. २०६५ पौषं पार्टी एकता घोषणा जुइधुंकाः न्हय्ला लिपा थ्व पंक्तिकारयात अखिल नेपाल शिक्षक संघ (क्रान्तिकारी) यलया नेवाः राज्य समितिइ सदस्यता बिल ।

ने.सं. ११३१ दिल्लागा १४ (२०६८ साउन १) गथांमुगः कुन्हु एनेकपा (माओवादी)या नायः पुष्पकमल दाहाल 'प्रचण्ड' या उपस्थितिइ काइँला बाया ज्याजंक्व जूबलय् थ्व पंक्तिकारं तपुलि छगः लःल्हाये खंगु खः ।

More Stories Like this