माओ त्से तुङ विचारधाराया प्रयोग

कृष्ण प्रजापति
जनतायागु मुलु व सुका तकं काये मते धइगु पाठ माओं बिया थकूगु दु। तर नेपाःया माओवादीतय्सं जनयुद्धया झ्वलय् कब्जा यानातःगु जग्गा लित तकं बिउगु मदुनि।
विश्व सर्वहारा वर्गया न्ह्यलुवा व चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टीया अध्यक्ष माओ त्से तुङया ११२ क्वःगु बुदिं विश्वन्यंकं थीथी ज्याझ्वः यासें हनेज्या जुल। विश्वय् न्यनाच्वंगु साम्राज्यवादयात पतन यानाः सर्वहारा वर्गया हुकुम कायम यायेगु मू ताः तयाः युद्ध सुरु यानाः सफलता हासिल यायेगु झ्वलय् चीनय् खने दुम्ह महान नेता खः माओ त्से तुङ। थौं तक नं वय्कःया योगदानयात लुमंकेगु ज्या निरन्तर न्ह्याना हे च्वंगु दु। दँय्दसं डिसेम्बर २६ तारेखयात माओ त्से तुङया बुदिं कथं हनी। अले विश्वया सर्वहारा वर्गं थः नेतायात लुमंकाः हाकनं थःपिनि मुक्तियुद्ध यानागु ईया जोश, जाँगर व उत्साहया चर्चा याइ। थौं नेपालय् नं थज्याःगु हे माओ विचारधारा व माओवाद दथुइ अनमेल सिर्जना जुयाः नं कम्युनिष्ट पार्टीया गतिविधित थःगु हे कथं न्ह्यानाच्वंगु दु। माओ विचारधारा धायेगु वा माओवाद धकाः अलग्ग हे सिद्धान्त विचार वा दर्शन कथं नालेगु थ्व विवादित जुयाच्वंगु दु।
वास्तवय् माओ त्से तुङ थम्हं हे थःगु देश चीनय् गुगु क्रान्ति सफल याःगु खःउगु प्रयोगयात माओ विचारधारा धयादीगु मदु। बरु मार्क्सवाद व लेनिनवादयात हे थःपिनि देश परिस्थिति अनुकुल छ्यलागु खँ अध्यक्ष माओं थीथी थासय् उल्लेख यानादीगु दु। चीनया हुनान प्रान्तय् १८९३ य् वय्कः किसान परिवारय् बूम्ह खः। सामान्य परिवारय् जन्म जुयाः नं किसानतय्त संगठित यानाः क्रान्ति याये जिउ धइगु बिचाःयात सफलतापूर्वक थःगु देश अनुकुलया क्रान्ति सफल यानादीम्ह नेता खः वय्कः। समाजवाद व साम्यवाद चूलाकेत मजदुरं हे आन्दोलन यायेमाः धइगु मदु धइगु न्हूगु प्रयोग सन् १९४९ य् चीनय् ताःलाःगु खः। थः किसान परिवारय् जन्म जुयाः नं सेनाय् भर्ति जुयाः युद्ध ल्वानादीम्ह वय्कः छम्ह उत्साही ल्याय्म्ह खः। साम्राज्यवाद विरुद्ध न्ह्यःनेया मोर्चाय् च्वनाः ल्वानाः हे वय्कलं जापान लगायत तत्कालीन साम्राज्यवादी शक्तियात पना बिउगु खः।
वय्कः थः हे न्ह्यलुवा जुयाः सन् १९२१ पाखे चीनय् कम्युनिष्ट पार्टी स्वनादीगु खः। वयां लिपाया नीन्हय्दँ दुने ला चीन साम्राज्यवादी शक्तिं मुक्त जूगु जक मखु समाजवादी क्रान्ति हे सफल यानाः सकसियां नयेगु, त्वनेगु व पुनेगु ब्यवस्था यायेत तकं वय्कः ताःलात। अझ विदेशी आक्रमणं बचे जुइत अनिवार्य सैनिक तालिम कायेमाःगु ब्यवस्था यानाः १८ दँ दुपिं प्रत्येक नागरिकयात सैनिक शिक्षा बिउगु खः। उकिं गुलिं सैनिक हे जुयाः जीवन हनाच्वनीसा गुलिं किसान, मजदुर, ब्यापारी न्ह्यागु हे जुयाः जीवन हंसां थः सदां राज्य वा समाजवाद प्रति उलि हे समर्पित जुयाच्वनी। अथे जुयाः नं साम्राज्यवादी व उपनिवेशवादी देशत चीन थेंज्याःगु एकतावद्ध देशया न्ह्यःने धस्वाये मफु। जनताया एकता ति बल्लाःगु शक्ति शायद हे जक मेगु दइ। थ्व इतिहासं क्यनाच्वंगु हे सत्य खः।
नेपालय् माओ विचारधारायात माओवाद कथं नालेगु चलन २०५२ सालं माओवादी जुनयुद्ध सुरु जुसांनिसें हे खने दयावःगु खः। माओवाद माने याये धाइपिंसं आः तक गबले माओयात स्मरण याःगु, माओया आदर्शयात स्वीकार याःगु व माओ विचार कथं गतिविधि यानाच्वंगु मदु। जनतायागु मुलु व सुका तकं काये मते धइगु पाठ माओं बिया थकूगु दु। तर नेपाःया माओवादीतय्सं जनयुद्धया झ्वलय् कब्जा यानातःगु जग्गा लित बिउगु मदुनि। न त उमित याःगु क्षतिया हे पूर्ति यायेगु ज्या जुल। जनताया मन ख्वयेकाः, जनतायात दुःख बियाः हइगु क्रान्ति जनताया लागिं मजुसें धनीमानि व प्रतिक्रियावादी शक्तिया लागिं जक जुल धाःसा उकियात उचित तायेके फइ मखु। न त उगु क्रान्तिं देशयात फाइदा हे जुइ। क्रान्ति बचे यायेगु निंतिं छु तक यायेमाःगु खः, व फुक्कं ज्या माओं थःगु जीवनकालय् यानाक्यंगु खः। अज्याःम्ह आदर्श पुरुषया सम्मान थौं विश्व सर्वहारा वर्गं यानाच्वंगु दु। नेपालय् धाःसा अःखः लिच्वः लानाच्वंगु दु।
चीनय् कोमिङताङलिसे जानाः जापानी साम्राज्यवादी शक्तियात परास्त याः थें नेपालय् माओवादीतय्सं नं नेपाली कांग्रेस, एमाले व मेमेगु राजनीतिक शक्ति नापं जानाः दरवारिया शक्तियात नष्ट यानाः गणतन्त्र नेपाःया सिर्जना यायेगु निंतिं म्हितूगु भूमिकायात गौण कथं स्वये जी मखु। तर थज्याःगु शक्ति सत्ताय् थ्यंसांनिसें थःपिंसं हे न्हापा धया वयाच्वंगु व थःपिनि मागपत्रय् हे दुथ्याःगु थीथी खँयात तकं बेवास्ता याःगु जक मखु कि उकिया अःखः ज्या याना क्यंगुलिं धाःसा खँ छता छता ज्या मेता मेता जूगु अनुभूति नेपाली जनतां याये मालाच्वंगु दु। भारतलिसें विप्पा सन्धी यानाः माओवादी नेतृत्वया सरकारं थन भारतीयतय्त न्ह्यागु नं कलकारखाना व कम्पनी चले याकेगु अले उकी नोक्सान जुल, स्यन वा क्षति जुल धाःसा नेपाल सरकारं पुलेगु थेंज्याःगु प्रावधानत दुथ्याःगु धइगु थज्याःगु हे खँ छता छता ज्या मेता मेता जूगु खः।
समाजवादी आन्दोलन पूवनाः नं चीनय् सांस्कृतिक अभियान मार्फत तमाम देशवासीयात सचेत व संगठित यायेगु ज्या माओ त्से तुङं यानाच्वंगु खः। तर झीगु देशय् न्हापा थःपिंसं कब्जा कयागु जग्गा लित बीगु धाःसां लित बी फयाच्वंगु मदु। मेखे पूँजीवादी राज्यसत्ताय् हे लुकुंबियाः समाजवादी आन्दोलनय् न्ह्याः वनेमाः धइगु चेतना तकं माओवादीया न्ह्यपुइ दुहां वंगु मदु। मखुत धाःसा ला देशय् गणतन्त्र स्थापना नाप नापं हे थन अक्टोबर क्रान्ति थेंज्याःगु सर्वहारा वर्गया मुक्ति आन्दोलन न्ह्यायेमाःगु खः। पूँजीवादी बन्दोबस्त ध्वस्त यानाः समाजवादी ब्यवस्था हयेगु निंतिं पलाः ल्ह्वनेमाःगु खः। उकिं नां माओवादी वा माओवाद नालीपिं धाःसां उमिसं वास्तवय् माओ विचारधारा अःखः गतिविधि यानाच्वंगु दु धायेत छुं हे थाकुइमाःगु आवश्यकता मदु। वास्तविक रुपं जनताया सेवाया नामय् जुयाच्वंगु थ्व सत्ता आरोहण हे जक खः। उमिगु इच्छा, चाहना व लक्ष्य थथे जुयाच्वन धाःसा कन्हय् महान जनयुद्ध धाःगु झिदँ ताःहाकःगु माओवादी जनयुद्ध नं बलिदानय् हे फुइगु आपालं सम्भावना दु। माओया बुदिंया थ्व इलय् थुखेपाखे नं सचेत जुइ सयेके।

More Stories Like this