वि.सं. ४५ निसें ५० तकया नेपालभाषा संकिपा

च्वसु व किपा - रत्नकाजी महर्जन

वि. सं २०४५ साल नेपालभाषा न्हापांगु संकिपा 'सिलु' तसकं लोकंह्‍वात । प्रेम प्रोडक्सनया ब्यानरय् दयेकेज्या जूगु थुगु संकिपा उगु र्इया व्यवस्थानाप संघर्ष याना: जूसां संकिपा हलय् तक थ्यंकेत ता:ला:गु ख: । उगु इलय् टिकटया सरकारं काइगु मनोरञ्जन करया ५० प्रतिशत दां नेपाली फिल्म निर्मातातय्‍त सहुलियतया रुपय्‍ बीगु यानाच्वंगु ख: । तर 'सिलु' संकिपा गैरखँय् भाय्‍या संकिपा जूगु हुनिं उगु संकिपां मनोरन्जन करया ५० प्रतिशत छुट ल्हातिर्इ लाकेया नितिं त:धंगु संघर्ष यायेमा:गु ख: । थुकिया कारणं प्रेम प्रोडक्सन 'सिलु' लिपा 'राजमति' संकिपा दयेके धका: अनौपचारिक रुपं तयारी यानात:गु ख:सां 'सिलु' फिल्म प्रर्दशन लिपा उगु पुचलं मेगु नेपालभाषा संकिपा दयेके मफुत ।

अथेहे उगु इलय् प्रेम प्रोडक्सनया प्रमुख प्रेम बानियाँ 'बांला: मय्‍जु' दयेकेगु खँ नं पितहयादीगु ख: । थुकिया नितिं न स्कि्रप्ट च्वयेगु ज्यातकं जुइ धुंका: नं नेपालभाषा संकिपाया नितिं राज्य स्पष्ट मजूगु हुनिं खस नेपाली भाय्‍या संकिपा 'रक्षा' निर्माण यानादीगु ख: । थुकथं आदिवासी जनजाति भाषाया संकिपाया सन्दर्भ राज्यया स्पष्ट नीति मदुगु हुनिं २०४५ लिपा: त:धंगु पर्दाया संकिपा दयेकेज्या न्ह्‍याकेत सनं नं दिकेमा:गु स्थिति वल । संयोगबस प्रेम प्रोडक्सनं दयेके धयात:गु 'राजमति' व 'बांला: मय्‍जु' छसिकथं वि.सं २०५१ व वि.स. २०६६ स वने जुया: प्रर्दशनय् व:गु ख: । 'सिलु' संकिपाया सफल प्रर्दशन लिपा गुकथं नेपालभाषां संकिपा दयेके फइगु संभावना उप्वया वंगु ख: ।

उलि जुइ मफुत उगु इलय् भिडियो फम्यार्टय् नं संकिपा दयेके फइगु प्रविधि दुहां वये धुकुंगु ख: । 'सिलु' थें सेलुलार्इड फम्र्याटय् संकिपा दयेका: यक्व बजेट फ्‍याये फइगु अवस्था मखनेवं कम बजेटय्‍ तयार याये फइगु भिडियो (भिएचएस) फम्र्याटया संकिपा दयेकेज्या धा:सा जूगु खनेदत ।

वि.सं. २०४५ निसें २०५० तक नेपालभाषाया भिडियो फम्र्याटया प्यंगू संकिपा पिहाँव:गु खनेदु । "निपा: ख्वा:पा:", "चिपनिप", "चरित्र" व "न्हिला: न्हिला: हुँ" उबले पिहाँ व:गु संकिपा ख: । थुकथं पिहाँव:गु संकिपाय् निपा: ख्वा:पा:, चरित्र व न्हिला:न्हिला: हुँ मूलधारया बाखनय् बनय् जूगु संकिपाया रुपय् पिहाँ व:गु ख: धा:सा गिरिजा प्रसाद जोशीया बाखनय् दयेकेज्या जूगु चिपनिप संकिपायात छगू नवयथार्थवादी संकिपाया रुपय् का:गु ख: । निपा: ख्वा:पा: व न्हिला: न्हिला: हुँ एसकेटी फिल्मसया व्यानरय् बनय् जूगु संकिपात ख: । थुथु निगुलिं संकिपाया लेखन निदर्ेशन श्यामकृष्ण श्रेष्ठं यानादीगु ख: । अथेहे वय्‍कलं थुगु संकिपाय् छम्ह स्यल्ला:म्ह खलपात्रया अभिनय यानादीगु ख: । उगु इलय् निपा: ख्वापा:, न्हिला न्हिला हुँ लगायत संकिपा भृकुटिमण्डपया मेलाय् भिडियो हलय् क्यनेज्या नं जुगु ख: । स्वकुमितय्‍सं श्यामकृष्णया अभिनय व गेटअपयात हिन्दी संकिपाया अभिनेता ओमपुरी नाप तुलना या:गु ख: ।

'निपा: ख्वापा:' संकिपाय् तुलसीनारायण डंगोलं सकारात्मक भूमिका म्हितादीगु ख: । अथेहे 'न्हिला न्हिला हुँ' न्हापांखुसि छगू अडियो म्येचा:या रुपय् पिहां व:गु ख:सा थुकियात लिपा संकिपाया रुप व्यूगु ख: । न्हिला न्हिला हुँ' संकिपाय् श्यामकृष्ण श्रेष्ठ, तुलसीनारायण डंगोल, तिमिला श्रेष्ठलगायत मेमेपिं कलाकारपिसं नं थीथी भूमिका म्हितादीगु ख: । थुगु निगुलि संकिपाया छायांकार थौंकन्हय्‍या नामूदम्ह फोटोग्राफर राजभाइ सुवाल ख: ।

मेखे पवन जोशीया निदर्ेशनय् चरित्र संकिपा वने जुल । थुकि सुलोचना मानन्धर, योगेन्द्रदास श्रेष्ठ नापं श्यामकृष्ण श्रेष्ठं मू भूमिका म्हितादीगु ख: । गोविन्द 'चिकंमू' छगू र्इया तसकं लोकंह्‍वा:म्ह दबू प्याखं च्वमि स्यनामि ख: । वय्‍क:या प्याखंया आधारय् 'चरित्र' संकिपा दयेकेज्या जूगु ख: । थुगु संकिपाया छायांकन नं राजभार्इ सुवालं यानादीगु ख: ।

नवयथार्थवादी संकिपाकथं ब्वयात:गु 'चिपनिप'या निदर्ेशक मनोज सुवाल ख: । थुकिया पटकथा नं वय्‍कलं हे च्वयादीगु ख: । संयुक्ता फिल्म प्रोडक्सनया व्यानरय् संघदास ताम्रकारं थुगु संकिपा निर्माण यानादीगु ख: । अले थुगु संकिपाया छायाकार चाहिं एमएस माइकल ख: । चिपनिप संकिपा उगु इलय् तसकं लोकह्‍वा:गु नं ख: । विशेष याना: उगु संकिपाय् ब्वयात:गु छपु म्ये 'जाकि निग:चा प्वनेति बज्ये....' तसकं हे ययेकूगु ख: । थुगु संकिपाय् लक्ष्मी मानन्धर, बेनु शाक्य, महन्तलाल मल्ल, सूर्यबहादुर, बालकलाकार रजनी शाक्यपिसं मू भुमिका म्हितादीगु ख: । आ: उगु इलय् संकिपाय् म्हितादीपिं उप्व: सिन संकिपा ख्य: त्व:ते धुंकुगु दु । तिमिला श्रेष्ठयात उगु इलय् खस नेपाली संकिपा नकिं करिस्मा नापं तुलना याना स्व:गु ख: । आ: वय्‍क: नं संकिपा ख्यलय् मदी । महन्तलाल मल्ल, तुलसीनारायण डंगोल, पवन जोशी आदि संकिपाक:मि कलाकारपिं अझ संकिपा ख्यलय् ज्या यानाच्वनादीगु दु । वि.सं. २०६६ सालया राष्टि्रय चलचित्र पुरस्कार सम्मानय् ३ गू विधाय् सिरपा त्याकेत ता:ला:गु संकिपा 'बांला:मय्‍जु'या निदर्ेशक पवन जोशी ख: ।

मू खँ नेपालभाषा संकिपाया निर्माण प्रकि्रया न्ह्‍या:गु र्इयागु ख: । उगु इलय् राज्यं खस नेपाली भाय्‍या संकिपायात थंे मेमेगु भाय्‍या संकिपायात न उतिकं हे प्राथमिकता व सहुलियत व्यूगु ख:सा सायद उबलय् नेवा: संकिपात सेलुलोइड फम्र्याटय् हे बने जुइगु जुइ । अथे जूसां चुनौतिपूर्ण रुपं गुलि संकिपा गुगु फम्र्याटय् वने जुल व न छगू उपलव्धिया रुपय् कायेमा: ।

More Stories Like this