काइँला बाया पार्टी जीवन

दशराज शाक्य

थौं लत्याया पुण्यतिथि

थौं काइँला बा मदुगु लत्या क्यन। काइँला बाया लुमंति व छकू निकू सामाजिक परिवेशयागु खँ जक न्ह्यथनेगु आवश्यक तायेका। यल गोदाबरीइ जिल्ला सम्मेलन सिधयेधुंकाः काइँला बां निन्हु ति आराम यानादिल। काइँला बानं जितः पार्टी सम्बन्धी अनुशासनया खँ बांलाक थुइकादिल। उबलय् थुइकूगु थथे दु:-
१) न्ह्यःने लाःपिं मनूतय्त गफया सूरय् पार्टीया गोप्य खँ कने मजिउ। पार्टीप्रति आस्था दुपिं मनूतय्त जक पार्टी राजनीतिया खँ थुइकेगु कथं कने जिउ।
२) पंचायती राजतन्त्रया बर्बर दमनया ई जूगुलिं लँय् वनेबलय् महांतय्सं शंकाया मिखां क्वथीक स्वइबलय् इमित नं क्वथीक स्वयेगु। ग्याये मजिउ।
३) छुं नं ज्याझ्वलय् वनेबलय् यदि लिउने महांत दुसा नागबेलि रुप कयाः लँय् न्यासि वनेगु। अले वहे लँपुं लिहां मवयेगु।
४) पार्टीइ गुलि फु उलि नियमित लेबि पुलेगु व पार्टी निर्देशन कथं छुं नं ज्याझ्वलय् तुरुन्त तयारीइ प्रस्तुत जुइगु। थौं मलाः, अले कन्हय् धाये मजिउ।
५) पार्टी अखबार, पार्टी ख्वाःपौ व दस्तावेज नियमित अध्ययन यायेमाः। मशाल, मूल्याङ्कन, गर्जन वाःपौ ब्वनेमाः।

उगु इलय् प्रशासनं थाय्थासय् सादा भेषय् सीआइडी मण्डलेत त्वःता तइ। जि जन्म जूगु त्वाः यलया दौबहाः २०४० साल चैत्रय् नेकपा (चौथो महाधिवेशनं) नेपाल बन्द यात। बन्द ताःलाकेत जिमिगु सेल समितियात नं पर्चा इनेगु,पोष्ट तिकेगु जिम्मा बिल। जिमिगु सेल समितिइ दुम्ह सुरेन्द्र झा कांग्रेस नेता वीपी कोइरालाया पासा लक्ष्मीदेव झाया कान्छाम्ह काय खः। वय्कः नं दौबहाःयाम्ह। च्यांवा लामा (स्वर्गीय) काय्ननीइ च्वंम्ह खः। इपिं निम्ह पाटन औद्योगिक क्षेत्रय् उद्योगपति महेशलाल प्रधानया कापः कारखानाया मजदूर खः। मेम्ह छम्ह भाईलाल नापित। दौबहालय् सँ चायेगु पसः दुम्ह, थौंकन्हय् नं महापाःया नौननीचाय् च्वंम्ह। अले जिमित राजनीतिक कक्षा काइम्ह पाटन औद्योगिक क्षेत्रय् मजदूर नेता जुयाच्वंम्ह कमरेड (सागर) इन्द्रलाल श्रेष्ठ खः (स्वर्गीय)। वय्कः नं महापाःया नौननी च्वंम्ह खः। जि छम्ह जक विद्यार्थी ।

जि मचा तिनिबलय् मदुम्ह लक्ष्मीदेव झां वीपी कोइरालालिसे कांगेस राजनीतिइ लगे जूबलय् आपालं बुँ मियाः स्वाहा यात व दां छापे यायेगु मेसिन झिके यानाः दां छापे यात हँ। लिपा पुलिस वयाः छानबिन याःबलय् लुइके मफु। सेफ्टी ट्यांकीइ मेशीन थुना छ्वत हं। लिपा राजनीतिक पीडित धयाः सर्ल्लाहीया मुर्तिया धइगु थासय् च्वंगु जंगल फाँडे यानाः महेन्द्र शाहं लक्ष्मीदेव झा, देवेन्द्रलाल श्रेष्ठ (काइँला बा) व कम्युनिष्ट पार्टीया जीवित संस्थापक नेता नरबहादुर कर्माचार्ययात स्वंगू स्वंगू विघा जग्गा इनाबिल धइगु खँ राजनीतिक गुरु क. 'सागर' इन्द्रलाल श्रेष्ठं कनाथकूगु खः। दां छापे याःगु खँ जक मदुम्ह मुनिराज शाक्यं (जिमि बा) कनाथकूगु खः। जिमि बा उबलय् प्रजापरिषद् समर्थक खः ।

काइँला बाया बारे इन्द्रलाल श्रेष्ठं कनाथकू कथं 'गोरखापत्र'य् नां पिदंबलय् राजनीतिक पीडिततय्गु झ्वलय् 'देवलाल श्रेष्ठ' धकाः पिदन। महापालय् च्वंम्ह छम्ह नांजाःम्ह हलुवाईनं नां सुधार जुइमाः धकाः गोरखापत्रय् पौ च्वल। पौलय् देवलाल राजकर्णिकार उल्लेख यात हँ। अले काइँला बानं नं 'देवेन्द्रलाल श्रेष्ठ' जुइमाः धकाः पौ च्वल हँ। सरकारं छानबीन यानास्वःबलय् काइँला बा हे राजनीतिक पीडित लानाच्वन। अले काइँला बायात हे स्वंगू विघा जग्गा बिल। मूमवंगु जग्गा हँ ।

क. इन्द्रलाल श्रेष्ठ पाटन औद्योगिक क्षेत्रय् नेकोएन्को कारखानाया मेनेजर खः। नेपाल बन्द ताःलाकेत वय्कलं जिमित सल्लाह बिल। चैत्र २५ गते बहनी झिताः इलय् दौबहालय् रञ्जीतकार धइम्हेसिगु छेँया अंगलय् स्वाहाने गयाः जिं पोष्टर तिका। पोष्टर तिका च्वनाबलय् लिउने च्यांवा लामां स्वाहाने गयाः हे जितः घ्वानातल। क्वय् गल्लाक स्वाहाने ज्वनाच्वंम्ह भाईलाल नापित खः। अले सुरेन्द्र झा जक प्यकालँय् च्वनाः पुलिस वः मवः स्वयाच्वन। पोष्टर तिकाः कुहां जक वया, सुरेन्द्र झा 'पुलिस वल ! पुलिस वल !!' धकाः हाला हल। काचाकिचिं जिपिं प्यम्हं रञ्जीतकारया छेँय् लिउने सू वना। सुपिला च्वनाबलय् छु जुयाः मसिउ भाईलाल नापितया तुति फ्यारर्र खात। च्यांवा इतिइतिं न्हि। जि ला आम निर्वाचन बहिष्कार काण्डय् यातना नया वयेधुनाम्ह जूगुलिं मग्याः। भचा लिपा पुलिसत बजारपाखे वन। जिमिके पर्चा जक ल्यं दनि। स्वाहाने ज्वनाः भाइलाल नापित छेँय् वना छ्वत। ल्यं दनिपिं जिपिं स्वम्ह धौगलय् वनाः ज्यापुतय्गु छेँ क्वय् क्वय् ह्वलाः थःथःगु छेँय् वना ।

कन्हय् कन्हु सुथय् दौबहालय् प्यकालँय् दं वना। काइँला बा लँय् हे ध्वदुक्क नापलात। रञ्जीतकारया छेँय् पोष्टर स्वयाः काइँला बानं धाल, 'च्वय् थ्यंक गथे यानाः तिकागु, आकर्षक जू।' सुथसिया झिंछताः इलय् यल न्यंकभनं नेपाल बन्द बांलाक ताःलात। वकुन्हु नेकपा (चौथौ महाधिवेशनं) पिम्बहालय् कोणसभा तयातःगु। शायद दकलय् न्हापांगु 'नेपाल बन्द' ज्याझ्वः जूगुलिं जुइमाः, यलन्यंकं हे पुलिस छ्यास छ्यास्ति खनेदु। उगु कोणसभाय् काइँला बानं महंगीयात कयाः भाषण बियादीगु खः। अनं लिपा विद्यार्थी नेता लिलामणि पोखरेलं न्ववात। तुरुन्त हे पुलिसत घ्वारारा ब्वाँय् वल। फुक्क मनू तितरबितर जुल। लिलामणिया भाषण धालकि मनूत गनं वः गनं वः मुं वइगु जुयाच्वन ।

२०३९ सालय् जि पाटन संयुक्त क्याम्पसय् राजनीति शास्त्र कयाः बी.ए. ब्वनाच्वनागु। अंगेजी व नेपाली अनिवार्य, राजनीति शास्त्र मेजर विषय, नेपालभाषा ऐच्छिक। ख ला जिं यल नःबहीया श्रीचण्डी विद्याश्रमय् गुंगू तगिमंनिसें हे नेपालभाषा कयाः ब्वनावयागु।
नेकपा (चौथो महाधिवेशनं) २०३६ सालया जनमत संग्रह, २०३७ सालया आम निर्वाचन बहिष्कार व नेपाल बन्द ज्याझ्वः धुंकाः सिंहावलोकन यानाः सहलह न्ह्याकल। आम निर्वाचन बहिष्कार गलत जुल धइगु निष्कर्ष पिकयाः क.वीर बहादुर (निर्मल लामा) या छपु च्वसु पत्रिकाय् नं छापे जुल। पार्टी तहया क्वय् थ्यंक वहस जुल ।

नेकपा (चौथो महाधिवेशन) य् २०४८ साल तकया दुने मोहनविक्रम सिंह घर्तिमगर, निर्मल लामा, भक्त बहादुर श्रेष्ठ (शेर सिंह) श्याम श्रेष्ठ, (मूल्याङ्कन, सम्पादक) व नारायणकाजी श्रेष्ठ महामन्त्री जुयादीधुंकूपिं खः। काइँला बाया पद जक सीके मफु। पार्टी दुने निरन्तर रुपं विवादया सिमा तःमा जुयावन। जुजुं जुजुं २०५० सालय् निर्मल लामा व पुष्पकमल दाहाल दथुइ मोहन विक्रम सिंहया दस्तावेज 'संविधानसभा'या सिंहावलोकन अध्ययन नं जूगु खः। तर निर्मल लामा संघीय जनवादी गणतन्त्रया पक्षय् दृढतापूर्वक दनादिल ।

२०५१ सालं नेकपा (एकता केन्द्र) संघीय जनवादी गणतन्त्र प्राप्तिया निंतिं जनयुद्ध यायेगु खँयात कयाः पार्टी कुचा जुल। उगु फुटया जिम्मेदार पुष्पकमल दाहाल खः। पार्टी फूट जूगु इलय् काइँला बा ख्वयादीगु खः ।

लिखँ:
पार्टी फुट जूसां हानं २०६५ साल पुसं येँया चकं दबुली पार्टी एकता घोषणा जुयाः एनेकपा (माओवादी/माओ विचारधारा) पलिस्था जूबलय् काइँला तसकं लय्ताःगु खः। तर निर्मल लामाया अडान (संघीय जनवादी गणतन्त्र) य् दनाच्वंपिं कार्यकर्तातय्त धाःसा माओवादी नेतृत्वं मथ्याःपिं तायेकाच्वंगु दुःखया खँ जुयाच्वंगु दु ।

More Stories Like this