आमूल परिवर्तनया आवश्यकता

कृष्ण प्रजापति

आमूल परिवर्तन जुइ मफयाच्वंगु कारणं देशय् ब्वलंगु राजनीतिक समस्या थौं समाधान जुइ थें कन्हय् समाधान जुइ थें जुयाच्वंगु दु। २०५२ सालं सुरु जूगु जनयुद्धं लक्ष्य तःगु आमूल परिवर्तनया चाहना नं बृहत् शान्ति सम्झौताया नामय् दथुइ हे त्वाःदलेवं थौं थ्व विकराल स्थिति खडा जुयाच्वंगु खः। वर्तमान सरकार जनयुद्धं सत्ता प्राप्त याःपिनिगु सरकार खःसां बांलाक ज्या याये मफुगु कारण थःगु नीति, आदर्श व संघर्षशील भावना त्वःता वंगुलिं हे खः। उकिं धाइ सिद्धान्तय् छुं भचा जक विचलित जुइगु हे हिमालयय् सुल्लप्याचा म्हितेगु थें हे खतरा। थःगु हे नेतृत्वय् दुगु सरकारयात नं क्रान्तिकारी, संघर्षशील व जनयुद्धया भावना कथं चले याना वने मफयाच्वंगु कारण नं थथे हे मेपिंसं धाःथे थः च्वनेगु गलत प्रबृत्तिं हे खः धाःसां छुं पाइ मखु जुइ ।

पार्टी अनुशासन, पार्टी नेतृत्व व पार्टीया सिद्धान्तयात सर्वोपरी माने यानाः हे बहुदलीय ब्यवस्था वा प्रजातान्त्रिक सरकार चले जुइगु खः। तर पार्टीया सिद्धान्त, विचार व आदर्शयात हे उल्लंघन याना जुइपिं गुलिं राजनीतिक पार्टीया नेतात हे थौं झीथाय् मन्त्री सभासद् जुयाच्वंगु अवस्था दु। उकिं नं उमिसं सदनय् जुइगु मतदान वा छुं अज्याःगु विशेष अवसरय् पार्टीया ह्वीप उल्लंघन याइगु सम्भावना अप्वयाच्वंगु दु। राजनीतिक पार्टीं त्याकावःपिं सभासद्तय्सं तकं थौं सदनय् थ्यंकाः जि उगु जातियाम्ह, व थुगु समुदाययाम्ह धकाः पार्टीया ह्वीप उल्लंघन यायेफुगु सम्भावनात क्यना हयेवं झन जटिल स्थिति खने दयाच्वंगु दु। अझ धायेगु खःसा जनजाति सभासद्तय् ककस धकाः दयेकाः थःपिनि हे राजनीतिक पार्टीं तयार याःगु मस्यौदायात सदनय् पारित मयाकेगु निंतिं गोष्ठीत याना जुइगु व उगु गोष्ठीइ थःपिनि हे पार्टीया नेतातय्त सःताः सदनय् दर्ता यायेधुंकूगु राजनीतिक पार्टीया थीथी प्रस्ताव व मस्यौदातय्त लित कायेकेगु थेंज्याःगु गैर जिम्मेवारी ज्यात जुयाच्वंगुलिं नं थौं राजनीतिक पार्टीया सरकार खः कि छुं गैर सरकारी संस्थाया सरकार खः धइगु थें अन्यौलया स्थिति ब्वलना वयाच्वंगु दु। सदनय् थ्व चर्चाया विषय नं जुयाच्वंगु दु ।

देशय् आमूल परिवर्तन नं मजूगु अले पुलांगु ब्यवस्था लित हये फइगु स्थिति नं मदुगु थ्व इलय् जुइगु धाःसा थथे हे खः। इलय् संविधान तयार यानाः जारी याये धकाः गठन जूगु सरकारया म्याद फुइत्यंगु थ्व घडिइ ताः ई न्ह्यःनिसेंया समस्या छथाय् लानाः वयेधुंकूगुलिं आः निदँ प्यदँ अप्वः हे ल्वायेमाःगु खःसां देशय् आमूल परिवर्तन हे यानाः त्वःतेमाःगु अनुभूति माओवादीयात जुयाच्वंगु जुइफु। तर थ्व सम्भावना धाःसा आः मदयेधुंकल। सेना थःपिनि ल्हातय्, अर्थ तन्त्र थःपिनि ल्हातय् व राज्ययन्त्रया मू अंगत फुक्कं थःपिनि ल्हातय् खयां नं आः उकियात बहुसंख्यक जनताया हीतय् छ्यलेगु सोच माओवादीं विकास याये फयाच्वंगु मदु। खालि कुर्सी छगू बचे यायेगु निंतिं हे जक आः छु याःसा जी धइगु सोच विचारय् उपिं तक्यनाच्वंगु दु। थ्व कम्युनिष्ट धाःगु माओवादी पार्टीयात पुँजीवादी ल्वय् लगे जूगुया बांलाःगु हे प्रमाण खः। उकिं कुर्सीयात महत्व बी मजिउ धकाः सीकेमाः ।

झिच्यादँ ति न्ह्यः माओवादीं देशय् जनयुद्ध सुरु यायेगु घोषणा यायेत्यंबलय् तत्कालीन प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवा समक्ष पेश याःगु मागपत्रय् ४० बुँदा मध्ये गुलिं बुँदात ला भारतीय एकाधिकार अन्त्य यायेगु निंतिं असमान सन्धी खारेज यानाः समानताया आधारय् भारतलिसें न्हूगु सम्झौता यायेमाःगु खँत जक दुथ्याःगु खः। तर जब थःपिं हे प्रधानमन्त्री व मन्त्री जुयाः भारत भ्रमण याना वल, बिप्पा सम्झौता यानाः झन जक देशयात भारतीय पुँजी क्वचिंकेगु वा भारतीय कलकारखानात थन चायेकाः उमिगु कलकारखानाय् नेपालीतय्गु कारणं छुं नोक्सान जूसां झीगु सरकारं पुला बीमाःगु थेंज्याःगु तसकं हे निरीह ढंगया सम्झौता याना वल। थ्व धइगु म्हिगः थःपिं भारतय् प्रवासय् च्वनाः वःगु प्रभाव हे खः। झीगु सदनय् भारतीय विस्तारवादया समर्थन याइपिं व गैरसरकारी संस्थां तयार यानातःपिं आपालं मनूत नं सभासद् कथं समावेशी नामय् वयाच्वंगु दु। उकिं यानाः नं राजनीतिक पार्टीया ह्वीप उल्लंघन याइगु सम्भावना थन झन जक अप्वया वनाच्वंगु दु ।

छगू कम्युनिष्ट पार्टी पुँजीवादी राजनीतिक पार्टीइ हिला वनेधुंकूगु कारणं हे नातावाद, कृपावाद, भ्रष्टाचार व अनियमितता थेंज्याःगु पुँजीवादी ब्यवस्थाया गुणत नं उपिं नापनापं वर्तमान सरकारय् खने दयाच्वंगु दु। उकियात मदयेकेगु मू उपाय धाःसा आमूल परिवर्तन बाहेक मेगु जुइ हे फइ मखु। सुधार जूसां उकिया छुं अर्थ दइ मखु। थःपिनि पार्टी तःधंकेगु हे जक ध्यानय् तयाः राजनीतिक पार्टीतय्सं म्हिगःया तस्कर, भ्रष्टाचारी वा अनियमित ज्या यानाः चांचां अरबपति, खरबपति जूपिं मनूतय्त ल्हातय् कयाः वा पार्टीया सदस्य दयेकाः सभासद् तकं यानातःगु कारणं आः राजनीतिक पार्टीतय्सं उमित परिचालन याइगु मखु कि उमिसं हे बरु राजनीतिक पार्टीतय्त परिचालन यायेगु स्वयाच्वंगु दु। सिद्धान्तया विपरित ज्यात याना जुइमाःगु व पार्टी नियम अःखः वनाच्वंपिंत कारवाही याये मफइगु स्थिति ब्वलनावःगु कारण नं थ्वहे खः। आः तकं माओवादीं थुकी ध्यान हे तःगु मदुनि ।

संविधानसभाया म्याद अन्तिमपल्ट खुलाया लागिं थप यायेत सर्वोच्च अदालतं आदेश जारी याःगु दु। थज्याःगु इलय् नं राजनीतिक पार्टीत म्हिगः थें हे खालि सदनय् द्यँ जक द्यनाः भत्ता जक पाके यायेगु अले निर्णायक मत बीगु इलय् बेपत्ता जुइगु खत धाःसा थ्व इलय् नं न्हूगु संविधान दयेके फइ मखु। वास्तवय् क्रान्तिकारी सिद्धान्त व ब्यवहारय् पोख्त ल्याय्म्ह शक्तिं जक देशय् आमूल परिवर्तन याये फइ। मखु खालि कुर्सी छगूया लागिं हे जक ल्वाना जुइगु, हाला जुइगु व उकी हे सन्तोष कायेगु खःसा थ्व देशय् प्रचण्डं धाः थें समाजवाद व साम्यवाद थेंज्याःगु आमूल परिवर्तनया रुपरेखा ला निसः प्यसःदँ लिपा जक मखु, द्वलंद्वःदँ लिपा नं लाःवनेफु ।

More Stories Like this