ल्वय्
लक्ष्मण राजवंशी
ल्वय् नां कायेवं कपा: क्वाना वइ । मनूतय्त ल्वय् छता मदुसा गुलि याउँइ ? मनं तंुथें जूसा मनू म्वा: म्वाकं स्वर्गय् थ्यनी । ल्वय् मदुपिं मालास्व:सां ल्वीके फइमखु । छगूनं छगू ल्वय् दयाहे च्वनी । छगू ल्वय् चिलावनी मेगु ल्वय् खने दय्क: वइ । दया व:लिसे सयाव:लिसे न्हू न्हूगु ल्वय्तसें मनूतय्त इसा:थिसा: यानाहल । न्हापा गुबलें न्यनेमदुगु ग्यानापुगु ल्वय्त खनेदयावल । मनूतय्त थ:गु म्हय् दुनेच्वंगु वास: ल्वी मखात ।
दया: छ्यंगू च्वतूथाय् म्हुतुइ व:गु र्इ बुलेवं घा: लानावनी । आ: आइडीन टेन्चर वेञ्जीन मालावल । म्हुतुइ बुयावइगु र्इ घुतुका: ध्यबा पुला: वास: न्याये माल । पाला:भी स्वभी नकेवं मचातय्गु प्वाथय् च्वंपिं किमित कुहांवइ । मचा स्वये जिया वइ । स्या:थाय् मामं मूस:गु एेला: थाका: ल्वय् लंकी । आ: जुलं धक्का: छथु जक वयेवं बम मू थें थारा न्हुइ । डाइजीन मनय्कं धक्का: क्वमलाइगु जुल । इमू ल: स्येखंया वास: । श्रीखण्ड चुला: पायेवं कपा: स्या:गु मन्त । मय्जुपिनि ख्वालय् च्वंगु पल: क्वंबुया: च्वतुका छ्वइ । 'माइ फेयर लेडी' हे मालावल । हर्बल नामय् सकतां गडबड । ल्वय्प्व: थ:के धनप्व: डाक्टर वैद्य व वास: पसलेयाके ।अवर्ूद, किड्नी फेलियर, सिरोसीस्, ब्रेन हाम्ब्रेज, एच.आइ.भि. पोजिटिभ, मिनीनजाइटीस, भेजिटेशन – नांजक न्यनेवं प्वाथय् च्वंपिं मांकिमि बाकिमिया नापं सातुवनी । ल्ह्वये मा:थें फाये मा:थे जुइ । बरु नुग:चु मुया: (हर्ट फेल) छथुं सास: चबूसा मचाखाचातसें दुखसी मालीमखु । मखुसा धनं फू जिवं फू । छ्वासय् वायेत भ्वाथ:गु पिचा छग:, तुफि छफि व सुकू छपा: नापं ल्यनीमखु ।
थौंकन्हय् डाक्टरतय्गु मिखाय् पिच: भुनाच्वंगु ख: बाय् बोक्सी दुव्यूथें मचाय्क ल्वय् दुबीगु ख:, मेशिनं क्यनामबीकं डाक्टरतसें ल्वय् खंकेमफु । खि, हि, च:ति, दा:, ला, खइ, न्हि, ला: मेशिनं लना: दाना: क्यनाबिल कि तिनि डाक्टरतसें म्हुतु वांखाइ । धिवा मदुपिं ब्रम्हनालय् थस: पाना: कालयात पियाच्वनेगु सिवय् मेगु लँमदु । ल्वगियागु म्हय् मथ्यूसे नाडिइ सुकां चिना: सुका संगु स्वया: ल्वय् क्वछीफुपिं वैद्यत लुमनी ! थौंकन्हय् मेशीन हे डाक्टर ख: वा मनू डाक्टर थथे ख: धाये थाकु । मेशीनं स्वया: मेशीनं हे ल्वय् लायेका बीगु र्इ वल कि डाक्टरतय् त्वा: फ्वसा ह्वै । मेगु न्ह्यागु जूसां थथे छता मज्वीमा, प्रभु !मेगु ग्यानापुगु ल्वय् ख: 'कुर्सी ल्वय् ।' थ्व ल्वचं कल कि जीवन पर्यन्त: लाइमखु । थ्वं छगू न छगू उपद्रव मयासें त्व:तीमखु । अहि्रंचा:म्ह मचां न्हासं न्हि स्वाल्यां वय्का: लू लू ख्वया: मांयात पिरय् याइथें कुर्सी ल:ल्हाना मब्यूतले ल्वगिं यायेगुं मयायेगुं कुकर्म यानाक्यनी । देय् मीमा:सां मां हे वर: तय्मा:सां लिचिली मखु । खजा: अपवाद धयागु न्ह्याथासं दु । थ्व ल्वय्नं थी मफुम्ह छम्हं छम्ह गण्ोशमान सिंह सर्वमान्य धायेका: लोकं मानय् यानाच्वंम्ह तर ह्वाज्य:म्ह गण्ोशमान सिंह प्रधानमन्त्रीयागु कुर्सी नारायणहिटी वाना: पिहां वल । तर छंु ज्याखेलय् मदुगु, प्यं छग: जक दिकेज्यूगु कुर्सी थ: हे कोदला: ख:ला बाय् सुनानं कोथला: ख: गण्ोशमान रामनाम सत् । कुर्सीया ल्वगि कुर्सी छखे लायेवं तिलय् व:म्ह थें बँय् थस: पाया: मिखा भ्वय्कना: कुतिवाय् थें म्ह छम्हं थ्याका थ्याका संकी ।
थ्व कुर्सी ल्वय्यागु लक्षण कमलपित्तया ल्वगिं स्व:थाय् सकभनं म्हासुगु जक खनीथें, थ: व थ: छेँया ज: सिवय् मेपिं सुं खनीमखु । न्ह्याम्हय्सितं शत्रु भा:पी । खँ छता: ज्या अ:ख: जुइ । मछा भ्या: भचा हे ल्यनीमखु । धाइ ल्हाइ धका: ग्याइमखु । महाद्य:याम्ह हे बां खया:नं पशुपति नाथयात च्वयेत नं लिफ: स्वइमखु । उकें कुर्सी ल्वगियात पंचखत माफ ।थ्व ल्वगिया कुर्सी घय्पुया: बैतरणी पारयायेगु जक मनय् लुयाच्वनी । कुर्सि घयेपुना: सास:त्व:तेगु ल्वगिया इच्छा पूमवन कि सिना नं अगति लाइ । थ्व कुर्सीया ल्वय् नं क:म्ह मनू बिरुपाक्ष, भष्माशूर दुशासन न्ह्यागुं जुइफु ।
थ्वयां ल्यू तचकं ग्यानापुगु ल्वय् ख: 'भ्व ल्वय्' । क्व:बुइँचात थें थ्व ल्वय् गन दुहां वन अन छुं ल्यनीमखु । देय् फ्वगिं जुइ । अनया मनूतय्गु म्हय् भुनाच्वंगु छ्यंगू मिया नयानं मुक्ता: दैमखु । म्वा:म्वाकं मनूत राक्ष्ोसया जुनी लाइ । देय् छगूलिं सी बाजंयागु स: थ्वै । तुं छ्याँय् थ्व ल्वय् देसय् दुहांवये न्ह्यव: ल्वं हिति, खुसी, बुंगा:, तुंथी, ल: सुनावनी । बं फिस:, बजा:भा: आँगसा च्वकाय् थ्यनी । म्ह्याय्मचा करकियागु कोथाय् काय्मचां थ: केहेँ तता निनियात ल्यव: माली । ब्वनेकुथिया थाय् मिसा कोठीं काइ । नील:या थाय् एेलाखं काइ । नाय: नकिं च्याखेतसें काय् म्ह्याय्, कला: मांयात पाइ । ....... कौ तिंन्हुइ 'मार ... रा .... ।' भ्वल्वय् नं सकलें स्वाहा: ।
भ्वल्वय्या र्इ ब्य: मदु । अथे ख:सां देसय् कलह जुलकि थ्व ल्वय्यात लुखा चाय्के थें जुइ । ग:प: स्वतिक स्व:तिपाँचय् कतिनाच्वंगु (भूपरिवेष्ठित) देसय् दुहां वय्त भ्वल्वय्यात सुनानं खापाखं जुइम्वा: । थ्व ल्वय्या त:ता नां दुसां ज्या छता हे–देय्यागु हिनू स्वाहाय्केगु । देय् कुचा थलेगु । देय् न्हंका:छ्वयेगु । मनूतय्गु नांलिसे जोला:गु भ्वल्वय् नं दु । गथे ब्रम्हाजियागु त्यपचां दकसिवय् न्हापां पिहां व:गु ल्वय् ख:, इन्द्र भ्वल्वय् । थ्व भ्वल्वय् खनेदयेवं नेपा:या देय्ग: दुने च्वंपिं द्य: व देय्ग: च्वकाय् च्वंगु गजू सुनावन । जंगे भ्वलय्निसें निर्दलीय सूयर्े भ्वलय् दुहांवयेवं जङ्गल खरानी जुल । सर्प, धुँ व गैंडाया काल वल । गुलि मनू सित ? गुलिख्ये स्यात । ल्या:चा: मदु । सुमिता नमिता सेती गण्डकीं च्वीकल ।
थ्व भ्वल्वय्यां ल्यू 'बहुदलीय भ्वलय्' वय्वं गण्डकी, कोसी हे पय्नं वना: नेपा:मितय्त धौ भ्यग: ज्वंका: गुँ प्वीक ख्याना छ्वत । ल्यं दनिगु टनकपुर व महाकाली चायाराती पाजु सकुनीयात ल:ल्हात । थुज:गु भ्वलय्तसें हे जनयुद्धयात ब्वन । सीपिं सिनावन । म्वाना च्वंपिनि नं मूता: मन्त ।
जनयुद्धयागु न्हूगु नां लोकतन्त्र, जा:त संघ, धर्म गणतन्त्र भ्वल्वय् न्हंकेगु वास: ख: बाय् थ्व छगू न्हूगु भ्वल्वय् ख: ? थथेहे धाये मफु । व: बलय् थ्व ययापुसे च्वं । थौंकन्हय् थुयात लाय्बुया: क्व:त हालाच्वंगु खनी । नुग: फाराफारां मिनी । व क्व:त थ:हे हालाच्वंगु ख: वा हाय्केत छ्वयाह:गु ख: ? इलं ख्वा:पा: उलाक्यनी । ख्वा: व त्वा: ल्व:पिं क्व:तसें हा:हू याना लोकतन्त्र, संघीय गणतन्त्रयात बिसिके छ्वयेगु कुत: ख:सा सुंकच्वने मजिल । थुपिं क्व:त मखये फु । ग्वालि न्ह्य:ने पालि ल्यूने–थुपिं क्व:त किचकन्यात त जुइफु । थुमित न्ह्यंेछ्वीकलकि राजतन्त्र, जहानीयातन्त्र, निर्दलीयतन्त्र, बहुदलीयतन्त्र व प्रजातन्त्र नांयागु भ्वल्वय् हाकुतिना व:गु लोकतन्त्रीय संघीय गण्ातन्त्र नं न्हूगु भ्वल्वय् जुया: देय् छगुलिं नुनी न्हां ! न्ह्यागु थ:जुइमा भ्वल्वय् देय्यागु काल ख: । 'एल्सीन गोर्भाचोभ भ्वल्वय्नं' पूर्वी यूरोप समाजवादी देय्त साम्राज्यवादी यज्ञकुण्डय् स्वाहा: । सोभियत समाजवादी देय्यात भोल्गा खुसि च्वीका छ्वत । दोजर्े भ्वल्वय्नं सिक्किम इन्द्रावतीया पेटीकोट जुल । इन्द्रा भ्वल्वय् नं पाकिस्तानयात कव्रस्तान यात नं मुगावे भ्वल्वय् नं अफ्रिका महाप्रदेश सुनामी स्वया: तच्व:गु भुखाय् ब्वेकल । दकसिंवय् ग्वानापुगु भ्वल्वय् ख: 'किङ्ग कोब्रा विश्व भूमण्डलीकरण व सोनी भ्वल्वय् थ्व ल्वय्या किचलं जक दाय्वं व देसय् गुवलें निभा: त्वइमखु । क्वा:गु सास: ल्हाय् खनीमखु । धायेतला: ऋण खना: ग्यायेम्वा: । दीन खना: ग्यायेमा: धाइ । ग्यायेनं मा:गु ग्याना: मुक्ति नं मदैगु भ्वल्वय् लाय्केफुगु शक्ति स्वाभिमानी जागरुक जनताया न्ह्य:ने इन्द्रया अबु गजेन्द्र नं तुति भ्वप्वी न्ह्यागु ल्वय्यागु वास: ख: जनता जनार्दनयागु बज्र मुक्का ।
– ने.सं. ११२८ तछलागा १२(वि.सं. १६/३/०६५) सोमबार
News Location:
Related Stories
More Stories Like this
नेवा: आन्दोलनया उपलब्धी जनजाति आन्दोलनय् नेतृत्वया सवाल सामुद्रिक रेशमया लँ सम्बन्धी न्हापांगु एक्स्पो जनजाति आन्दोलनय् पद्मरत्नया नेतृत्व हिन्दूराष्ट्रया खँ आ: छाय् ?
