रिवाज (बाखं)
सुनिता जुनु
सत्य घटनाया लिधंसाय् च्वयातगु बाखं
जि क्याम्पसय् तसकं मिले जुम्ह पासा ख: राधा । न्हिन्हि जिपिं निम्ह क्याम्पसय् वनेबलय् नापं लिहाँ वय्बलेन, जाँच बलेय् न नयेगु न छपा: हे भूइ अलय् द्यनेगु नं लासा न छपा:, ला व लुसि थें मिले जुया च्वनापिं । थौं वया ब्याहा जुगु झिंनिदँ दत । उकिया दुने झिंछदँ दुम्ह म्ह्याय् छम्ह, खुदँ दुम्ह काय् छम्ह काय् या नां न जिं हे तया बियागु रिवाज, राजु व राधाया काय् । मचाबलय् निसें हे जि न्ह्याबलें नापला वंसां न जित पुलुपुलु जक स्वया च्वनिम्ह जिके छक्व मुल्हय् च्वं वा, धा:सां नं च्वनेत मछाला बिस्यूं बिस्यूं जुइम्ह, तसकं हे मछाम्ह अलय् जिथाय् वसां न न्व तक हे मवाइम्ह। तसकं हे ज्ञानी जुया सुम्क जक च्वना च्वनिम्ह ।
एक्सपोर्ट इम्पोर्टया व्यापार राजुया । आनन्द रुपं जीवन हनाच्वंगुलि सुयागु मिखा लात ख: मस्यू । उमिगु न्ह्यैपुस्से च्वंगु जिबनय्, रिवाजयात जि. बि. एस. (Guillain-Barré syndrome) भाइरसं कल, गुगु भाइरस छगू लाख मनूत मध्ये छम्हेसित कैगु छगू सरुवा ल्वय् । थौं सिबें थ्याक ३६ दिं न्ह्य: सुथय् लासां दनेत स्वम्ह मचा थ: दने मफुगुलिं नापसं देनाच्वम्ह तता यात "जि दने मफुत" धका:धाल । अलय् तताम्हं हथासं थ्व खँ मांम्हेसित धा:वन। पलख लिपा खँ न त्याजिक ल्हाय् मफुत। वयात याकन जनमैत्री बाल हस्पिटलय् इमर्जेन्सी ब्वाकल, मचायात तुरुन्त हे आइ. सी. यु. (I.C.U) लय् तयेमा: धका: धायेवं मामं छाती दाया ख्वल, बेहोश । लकस हे खंग्रंग दक्वंसिया मन ख्वाउँल । नुग: झ्यातुल । मचां न्ववाय् त, खँ ल्हायेत स्वल तर उयागु स: पिहाँ मवल, मिखाय् ख्वबि ।
डाक्टर तयेगु पाखें नं थ्व ल्वय् थुलि उलि च्वनि अलय् थुबले हे लाइ धाइगु छुं हे आस्वासन मब्यु । खाली थ्व ई काइगु ल्वय् ख:, जिमिसं फुगु चा:गु याना च्वना धका:धागु । मन तयेगु थाय् मदु । मचाया ख्वालय् न्हासय् म्हुतुइ पाइप तयेका क्रितिम सास: बिया ल्हाकत:गु, द्रिश्य तसकं हे कारुणिक, स्वय् मफु। पासाया ख्वा: स्व स्वं स्वये मफु, वयागु हालत खना: छु धका: हेयेकेगु छुं हे धाय् मफु जिं । दक्वं अक्क न बक्क । हरे ! छु जक जुगु ख: धका: धयाच्वनेगु अवस्था उफ् !
उफ् !....धका: ता:ता: हाक:गु सास: ल्हाना भगवान याके प्रार्थना जक यायेगु सिबाय् मेगु उपाय् मदु । न्ह्याम्हेसियां न्ह्यागु हे धा:सां अन मांम्हेसिया अथे नुग: तयेफुगु अवस्था मदु । डाक्टर तयेसं ब्यूगु रिपोर्टं, झीगु म्हया रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता कमजोर जुल धायेवं थीगु, थुकिया वास: मदु ।
खयेतला डाक्टर तयेसं धा:थें हे थ्व ल्वय् या लक्षण दकले न्हापां तुती नि ज्वनि धा:थें निवा:ति न्ह्य: रिवाजं तुति स्यात धका:ला धा:गु ख: । तर व सामान्य जक जुइ धका मांमं चिकं बुका: सिधयेका छ्वल । अलय् झाडा-बान्ता न जुइ धका:धा:गु ख: व न सामान्य हे ख: थें ताया वास: नका क्वत्यला छ्वल, मांमं मसिल । मांमं जक मखु परिवारय् च्वपिं मचाया बाज्या बज्येपिसं न मसिल। सीगु न गनं, गुबले अज्यागु ल्वय् या बारेला छु अज्यागु न ल्वय् दुला ? बाबु यात ल्वचं कय् धुंका तिनि सिल ।
थथे स्वयेबलय् ला मस्यू, मथू धैगु न पाप हे ख:ला धका:ताया वैगु। न्ह्येगु जुनीया शत्रुयात न मलाय् मा: थज्यागु ल्वचं धया धाइ, तर जि स्याम्ह पासाया काय् व न खुदँ तिनि दुम्ह अज्याम्ह अबोध मचा यात थज्या:गु ल्वचं क:बलय् जि न वाताहाँ ।
तर अवस्थां धयाच्वन कि थ्व समस्यायात ख्वया मखु ल्वाना समाधान याये मा: धका:। धांधां मचां उखे ल्वय् नापं हरेक दिं ल्वानाच्वन, जित गुबले लाई धका: सा थुखे मांम्ह चान्हन्हिनं मिखा हे फुति मयासें, ईयात हाथ्याबिया ल्वाना संघर्ष यानाच्वन । छ्यं तछ्याना, तज्यागु नुग: प्व:चिना । मयल जित थ्व संसार, म्वाल जित थ्व धन-सम्पति, यंकि जिगु छें, यंकि जिके दुगु सकतां, तर जित जिमि काय्, जिगु ला, जिगु अंश, जिगु बंश, जिगु प्राण, जिगु नुग:या कुचा त्वता थकि धका: छाति दाया दाया थ:गु नुग: खँ प्वंकाच्वन । तर सुनां ताइगु थ्व खँ, जुइमा:गु ला जुइ धुंकल। मचा होशय् वसां नं व मनू जुइमखुगु अवस्था, अयेन मां या नुग: न्ह्याथें याम्ह जुसां व लिहाँ जक वा, जिं मा:गु याये धैगु आस ला जु हे जुइ। थथे याना न्हिं बित, जु जुं छन्हु निन्हु धांधां नीनिन्हु दत।
माम्ह पल पल सीनाच्वन आ: न्ववाइ ला अलय् न्ववाइला धका: पिवाच्वनाच्वन। तर मचां न खंनि वया माम्ह, न्हिन्हिं वया नितिं सीनाच्वंगु। व न तायेकल जुइ कि जि थथे याना च्वन धा:सा जि मां जक मखु जित माया याइपिं फुक्वं हे सी, उकिं जि थ्व माया मोहया जञ्जालय् च्वनाच्वनेमजिल धका: थुगु संसार त्याग याना, थ्व संसारं बिदा कया:वन रिवाज ।
जि पासा या मिखां झसुका लन। वाथावाथा दासीवयाच्वंगु, भत्भत् पुयाच्वंगु नुग: खाउँसेच्वन । छक्व चिलाय् दना हाल, रिवाज । नुग: दुनेया घा:छक्वलं पमुल, आ: धा:सा व घा: माम्हेसियागु दु:ख दक्वं थ: लिसे हे ज्वना वन सद्दां या नितिं, द्य: जुया। धन्य संसारया लीला ।
ने. सं. ११३२ कछलागा, षष्ठी
Related Stories
छं बिया थकूगुथ्व इलय्
छ वल.......
More Stories Like this
बाखं च्वये मखुनीपरिवेश (मुक्तक बाखं)
बायावंगु लँपु
हेँग्वाः जूम्ह मनू
ब्लू-डल बाखं ब्वनेधुंकाः