सांस्कृतिक भौतिकवाद

नर्मदेश्वर प्रधान

खँयाखँय्
थ्व राजनैतिक च्वसु मखु। धार्मिक च्वसु नं मखु। संस्कृति विषय छुं धाये। च्वये। मती लुइ। तर संस्कृतिया नामय् आदर्शवाद, अध्यात्मवादया खँ न्ह्यथनेत्यनागु मखु। संस्कृति विषय खयां नं सांस्कृतिक भौतिकवादय् च्वसु केन्द्रित याये त्यना ।

छुं ला न्ह्यः। कमरेड प्रचण्डया अबु मदइ। कमरेड प्रचण्ड अबुया तःधीम्ह काय। परम्परागत चलन कथं कमरेड प्रचण्ड अबुयात मि तइ। तर फरक ढंगं। मि तःबलय् कमरेड प्रचण्डं थःगु फिनातःगु सूट हे छ्यली। न्ह्यानातःगु लाकां त्वःती मखु। चलनकथं वसः त्वःते माःगु खः। लाकां मन्ह्याइगु खः। तर कमरेड क्रान्तिकारी। संस्कृतिया नामय् मिखा तिसिनाः छाय् परम्पराया दास जुइ? वय्कःयात थथे जुइगु ल्व नं मल्वः। क्रान्तिकारी नेतां परम्परायात मिखा तिसिनाः छाय् अनुसरण याइ? थ्व थुइके फुगु खँ खः ।

तर संस्कृतियात सदां परम्परागत रुढ मिखां जक स्वये जी ला? थथे स्वयेबलय् संस्कृतिया मूलसारयात थुइके फइ ला? सांस्कृतिक भौतिकवादं संस्कृतियात धर्म वा आदर्शलिसे स्वानाः स्वइ मखु। प्रत्येक सांस्कृतिक चलनया आरम्भ भौतिक कारणं जुइ। उपादेयता, मानवहितया लक्ष कयाः जुइ। धाइ। तर विकासया थीथी चरणय् संस्कृति धर्म, आदर्श, राजनीति, जातिगत संकीर्णताया शिकार जुइ। उकी अनेक पूर्वाग्रह, विसंगतित खने दइ। आरम्भकालिन थ्वया मू उपादेयता तनी। संस्कृतिं संकीर्ण अर्थ कयावनी ।

सांस्कृतिक भौतिकवादं धाइ साया सांस्कृतिक महत्व सापाखें वइगु अनेक लाभया कारणं खः। तर सापाखें दइगु सम्पूर्ण लाभयात निश्चित धर्मलिसे स्वाना बी। सायात धर्म सापेक्ष खंका हइ। खंका बी। यथार्थय् सां गुगुं धर्म मसिउ। वया गुगुं धर्म मदु। सम्प्रदाय, जात मदु। मानवमात्रयात पोषण याइगु वयागु दुरु। तर थौं सा खन कि गुगुं धर्मं धर्म पूजा याइ। गुगुं धर्म अःखः धारणा काइ। सा धार्मिक अर्थय् फँसे जुइ। न्ह्यसः दनी। थथे फँसे जुइगु खँय् साया छु दोष? सां थ्व धर्म व धर्म धइगु छु सिउ? आरम्भय् सां काःगु महत्व सांस्कृतिक भौतिकवादया कारणं खः। सा सांस्कृतिक भौतिकवादया स्तरय् मनूमात्रया हितकारी खः। तर संस्कृतिं धार्मिक अर्थ काइ। सांस्कृतिक अर्थ कय्कुनी। अनर्थया मार सां फये माली। सांस्कृतिक भौतिकवादया स्तरं संस्कृतियात विश्लेषण मनन याये फुसा सांस्कृतिक प्रचलनया औचित्य थुइके फइ। रङ्गिन चस्मा तयाः संस्कृतियात स्वल कि व संकीर्ण खने दइ। सर्वस्वीकार्य जुइ मखु ।

लाकां न्ह्यानाः मि तइ। पुलांगु बिचाः दुपिंसं कमरेड प्रचण्डयात कुंखिनेफु। बौम्ह तरे जुइ मखु। अन्धविश्वास प्रकट यायेफु। थज्याःगु कुंखिना, टिकाटिप्पणीइ छुं तुक दइ मखु। थ्व धार्मिक अन्धविश्वाशया छुमा जक खया बी। तर लाकां न्ह्यानाः मि तयेगु ज्यायात सांस्कृतिक भौतिकवादया मिखां लनेबलय् गुलि औचित्यपूर्ण खने दइ। पलख विचाः याये। लाकां न्ह्यानाः मि तये मजिउ धइगु मात्र अन्धविश्वासया खँ जक खः ला? थुकी सांस्कृतिक भौतिकवादं छुं औचित्य खंके मफइ ला? छुं उपादेयता, विश्वशनीय तुक लुइके मफइ ला?

झीगु लँत तसकं हे फोहोर। थज्याःगु लँय् न्ह्यानातःगु लाकां फोहोर जुइ। स्वास्थ्ययात हितकर जुइ मखु। गनं छेँय् वने। लाकां त्वःतेमाः। सरसफाइया दृष्टिकोणं लाकां त्वःते माली। थन धर्म, जातिया खँ वइ मखु। अन्धविश्वास। रुढताया तर्क याये फइ मखु। सरसफाइ खास धर्मया जक पेवा जुइ मखु। फुक्क धर्म, संस्कृति, जातिया निंतिं अनिवार्य जुइ। फोहोर लँय् न्ह्यानातःगु लाकां त्वःतेगु सरसफाइया निंतिं जुइ व गुगुं खास धर्म, संस्कृतिया अन्धानुसरण जूवनी मखु ।

कमरेड प्रचण्ड मोटरय् च्वना जुइम्ह। वय्कःया लाकमय् फोहोर किनाच्वंगु दइ मखु। उकिं लाकां न्ह्यानाः मि तःसां छुं मपाः। लाकां सफा हे जुइ। अन अस्वस्थकरया खँ वइ मखु। तर थ्व घटनां लाकां न्ह्यानाः मि तःसां जिउ, थ्व क्रान्तिकारी पलाः जुइ, थ्व विद्रोही पलाः खः धइगु सन्देश वनेफु। तःधंपिंसं याःगु ज्यायात मनूतसें अनुकरणीय तायेकी। नक्कल याइ ।

मोटरय् मजुइपिं सर्वसाधारणया लाकां गय् जुइ? फोहोरं ग्रष्ट जुइ। थथे हे फोहोर जुइगुलिं लाकां पिने हे त्वःतादिसँ। छेँय् छेँय् सुचं बियातइ। थज्याःगु सूचनायात चीधंगु नुगः, संकिर्णता धकाः कुंखिनां जक जी ला? जी मखु। लाकां त्वःताः झासं धइगु सुचं धर्मभिरु, अन्धविश्वास व सामन्ती मनोवृत्तिया चिं मखु। थ्व वैज्ञानिक इनाप नं जुइ। स्वास्थ्ययात अहित जुइगु फोहोर वस्तुयात चीकेमाः। थुकी अप्वः तर्क यानाच्वने माःगु मदु। मोटरय् जुइम्ह कमरेड प्रचण्डया लाकां थें साधारण मनूतय् लाकां सफा मजुइफु। माःथाय् फोहोर लाकां त्वःतेगुअन्धविश्वास जुइ मखु। क्रान्ति विरोधी पलाः नं जुइ मखु ।

More Stories Like this