फूट मखु समन्वयया लँय् वने

गणेश माली

झीगु समाजय् मनू पतिकं उमिगु बिचाः नं पाःगु खनेदु। प्रत्येकया लालनपालन, सुसाःकुसाः, शिक्षा, संस्कार छगू हे जुइ मखु। जेनेटिक भिन्नता नं दयाच्वनी। अथे जूसां नं समाजय् शान्तिया लागिं, समृद्धिया लागिं विविधताया दथुइ नं एकता कायम यायेगु, विभिन्न ध्ययलिसें जुयाच्वंपिं पेशागत मनूत वा पुचः, समुदाय, दलतय् दथुइ नं टकरार व संघर्ष मखु, समन्वय व सहमति कायम यायेगु नं अत्यावश्यक जुयाच्वनी ।

यदि निग्ति निग्ति खँय् समन्वयया लँपुइ मवँसे निम्हतिपू ब्यागलं च्वन धाःसा, समन्वयया लँपुइ मवँसे यदि विचार भिन्नताया कारणं परिवारया दुजः, समाज, सञ्जाल, दल वा पार्टीया मनूत छखे छखे स्वयाः जुल धाःसा परिवार, समाज व देशया हालत छु जुइ? झीसं अःपुक अनुमान यायेफु, स्वःस्वःथाय् कलह, जालझेल, षड्यन्त्र, दमन, संघर्ष, लडाइँ, ल्वापु, अन्याय, अत्याचार बाहेक छुं दइ मखु। थ्व मेलमिलाप शान्ति, समृद्धि व उन्नतिया लँ मखु, पतन, शान्ति व समृद्धिया लागि फुट मखु, समन्वय व एकता आवश्यक जू धकाः थुइकाः हे संसारय् थीथी परिस्थितिया दथुं नं समन्वय, सहमति, सहलह व मेलमिलाप कायम यायेगु कुतः नं जुया मच्वंगु मखु। मानव समुदाय वा समाजय् फुट जुयाः संघर्ष मजुइमा धकाः हे साम्यवादी विचार कथं छगू हे दलया शासनया अवधारणा न्ह्यब्वयाच्वंगु लोकतान्त्रिक पद्धतिकथं नं थीथी विचारधाराया दथुइ चुनाव यानाः प्रतिनिधित्वया आधारय् संसद गठन यानाः बहुमतया आधारय् मेलमिलाप यानाः शासन चले यायेगु अवधारणा न्ह्यब्वयाच्वंगु दु ।

निक्वःगु विश्व युद्ध लिपा हाकनं विश्व युद्ध मजुइमा धकाः मेलमिलापया निंतिं संयुक्त राष्ट्र संघया अवधारणा दयेकाच्वंगु दु। देशय् अशान्ति मजुइमा धकाः ऐन, कानून दयेकाः, दण्ड व पुरस्कारया व्यवस्था यानातःगु दु। थीथी धर्मं नं परोपकार, दया, सहनशीलता, भ्रातृत्व-प्रेम, शील, भावना व सर्वधर्म समन्वयया नारा थ्वयेकाच्वंगु दु।
तर अपशोचया खँ थ्व खः कि थुलिमछि जुयां नं संसारया थाय्थासय् शान्ति समन्वयया पलेसा ल्वापुख्यापुया हे वातावरण खनेदु। छेँजःपिनि दथुइ, परिवार-परिवार दथुइ, दल-दल दथुइ, समुदाय-समुदाय दथुइ, धर्म-धर्म दथुइ ल्वापु जुयाच्वंगु दु। न्यायालय ल्वापु-ख्यापुया हे फाइलं जायाच्वन। थथे छाय् जुयाच्वन?

थथे जुयाच्वंगुया कारण संसारय् फुटयागु लँ गुलि अःपु अले मेलमिलाप वा समन्वयया लँ उलि हे थाकुयाच्वंगु दु। आदिम कालय् जंगली समाज बुलुहुँ बुलुहुँ हिलाः थौंया मानव समाज कायम जुयाच्वंगु खः। थ्व छगू ऐतिहासिक तथ्य खः। अथे जूगुलिं थौंतक नं प्रत्येकया नुगलय् पशु प्रवृत्ति ल्यनाच्वंगु दु। राग, द्वेष, मोह, क्रोध, ईर्ष्या आदि पशुवत प्रवृत्ति अझ नं ल्यं दनि। थथे जूगुलिं हे संसारय् धनवान् शक्तिया राज हे जुयाच्वंगु दु। अथे हे हतियारया आधारय् हे राजनीति यानाच्वंगु दु। मुख्य यानाः धन व शक्तिया प्यासं हे संसारय् थुलिमछि हिंसा, भ्रष्टाचार, जालझेल, षड्यन्त्र जुयाच्वंगु खः। मनूतय्के आःतकं ल्यनाच्वंगु थ्व हे पशुवत प्रवृत्तिं यानाः दमन, शोषणया लँपु अःपुगु व मेलमिलाप, समन्वयया लँ थाकुयाच्वंगु खः। तर झीसं ल्वःमंके मजिउगु छता खँ छु धाःसा संसारय् गुलि नं उन्नति जुयाच्वंगु दु व फूटया कारणं मखु, समन्वय व समृद्धिया कारणं खः। गुलि नं अवनति जुयाच्वन व धाःसा पक्कां नं फूट व अशान्तिया कारणं हे जुयाच्वंगु खः। अथे जूगुलिं प्रत्येक मानवया उद्देश्य, थःके दुसुनाच्वंगु पशुत्वयात न्हंकाः फूट व अशान्तिया लँयात त्वःताः समन्वय व समृद्धिया लँय् वनेमाः। थ्व हे मानवता, धर्म व सकलसिगु मंगल जुइगु लँ खः ।

More Stories Like this