थी मत्यः जुइका बीम्ह द्यः

शीला साय्मि

मिसातय्के समस्या आपालं दु। मचा मदइगु ला तःधंगु हे समस्या जुल। इलय् थीमत्यः मजुइगु मेगु समस्या खः। साधारणतया मिसामस्तय् झिंछदँनिसें झिंप्यदँया वैंशय् थीमत्यः जुइ। छुं जुयाः झिंच्यादँ तक नं मजुल धाःसा उकियात समस्याया हे रुपय् काइ। अबलय् डाक्टर जाँच हे यायेमाःगु अवस्था जुइ। सामान्यतया निगू प्रतिशत मिस्तय् थथे इलय् थीमत्यः जुइ मखु धाइ। खतुं थ्व थौंकन्हय् तःधंगु समस्या मखयेधुंकल। डाक्टर क्यनाः हर्मोन टेस्ट, ह्यूमानुयलएस्से व थेराइड फोक्सन जाँच यानाः वासः यात धाःसा समस्या समाधान जुइ। अथे खःसां गुलिसितं धाःसा डाक्टरया उपचारविधिं नं मजिउपिं दु। छगू प्रतिशत स्वयां म्हो मिस्तय्के ला मचाछेँ (पाठेघर) हे मदुगु जुयाच्वनी ।

थौंकन्हय् ला थज्याःगु समस्या जुल धाःसा डाक्टर क्यनाः लायेकी। तर न्हापा न्हापा डाक्टर मदुगु इलय् छु याइ ले? थ्व धाःसा रोचक जू। द्यःया द्यवं जक जायाच्वंगु नेपाः गालय् मनूतय् उसाँय् नाप सम्बन्धितपिं द्यःत नं यक्वं दु। गथे वा स्याःसा लंका बीम्ह द्यः, मिखा स्याःसा लंका बीम्ह द्यः, न्हाय्पं स्याःसा लंका बीम्ह द्यः। आदि आदि। पाय्छि उकथं हे इलय् थीमत्यः (रजस्वला) मजुल धाःसा उगु समस्या समाधान याना बीम्ह द्यः नं दुगु जुयाच्वन गुकियात 'झ्वातपाःद्यः' धाइ। येँया क्वहिति त्वालय् थ्व द्यः दु ।

अथे हे न्हय्कुत्या हाकःगु ल्वहंया शिवलिंग थेंज्याःगु थ्व दः जोशीदेगःया क्वसं क्वहिति कुहां वनेगु पाखाफुसय् तयातःगु दु। थुकिया नापं तयातःगु जलःरा तसकं हे मसिनु जूगुलिं अप्वःस्यां थ्व द्यः महाद्यः धकाः मसिउ। स्वयेबलय् त्याःचिंगु थें च्वंसा लिंग धाःसा कथि बांलुयाः प्यकुं लाः। द्यः पुजा याना तःगु खने मदुगु व जलःरा नं काचाक्क खने मदुगु जुयाः मनूतय्सं थ्व ल्वहंया त्याःद्यः धकाः तकं मसिउ। उकिं थ्व द्यः थौंकन्हय् मनूत लिधनाः गफ यायेगु व मस्तय् म्हितेगु थांचा जुयाच्वंगु दु ।

थी मत्यः मजूपिं मिसात थ्व द्यःयाथाय् वये माल धाःसा सुथ न्हापां द्यः खिउँबलय् हे थ्यंके धुंकी। थी मत्यः मजुयाच्वंम्ह मिसां किसलि छगः तयाः द्यः पुज्यानाःलि ल्वहंया उगु लिंगयात घय्पुइ। थथे यात कि थी मत्यः मजुयाच्वंगु खुले जुइ धइगु विश्वास दु। तर द्यइके वइपिं मिस्त धाःसा मेपिंसं खनी धकाः मछालाः सुथय् सुं खने न्ह्यः हे लिहां वनेधुंकी। सुनां हे मखंक पुजा याइगु जुयाः मनूतय्सं थ्व ल्वहंया त्याःचा द्यः खः धकाः तकं मसिउ।
थी मत्यः जुल कि थ्व द्यः पुज्यायेगु न्हापा न्हापाया चलन खः। तर अज्याःपिं मिसामस्त थन द्यः पुज्यायेत धाःसा थौं तकं वयेगु याः नि। वंगु ११३१ तछलाथ्व तृतिया कुन्हु तिनि अन झिंच्यादँ दुम्ह मिसा द्यः पुज्यायेत वःगु खः। थःगु म्हसीका खुले यायेत इच्छुक जुयामदीम्ह उम्ह मय्जुं धाः कथं डाक्टर क्यनाः नं थःगु समस्या समाधान मजुसेंलि द्यःमां क्यनाबलय् थन पुज्याः हुँ धकाः छ्वया हःगु खः। 'तर सफल जुइ मजुइ भगवानया कृपा खः' वय्कलं धयादी ।

स्थानीयबासीतय्सं धाः कथं थ्व झ्वातपाःद्यः पुज्यायेगु धइगु हे सुथ न्हापां क्वः महाःनिबलय् खः। आःतक नं मनूतय्के थ्व द्यः पुज्यात धाःसा रजस्वला सम्बन्धी समस्यां मुक्त जुइ धइगु विश्वास दनि। थ्व जक मखु, मचा मदुपिनि नं अन द्यः पुज्यात धाःसा मचा दइ धइगु जनविश्वास नं दु ।

नेवाः समाजय् थी मजिउ जुइगुया शारीरिक जक मखु धार्मिक व सांस्कृतिक समस्या नं दु। थी मजिउ जुल कि छुं नं कथंया पुजा व भिंज्याय् सरिक जुइ मजिउ धइगु नेवाःतय् मान्यता दु। खय् ब्रम्हूतय् ला भुतुली तकं दुछ्वइ मखु। अझ पश्चिम नेपाःपाखे ला थी मजिउ जुल मिसायात सा व म्येय् तइगु गोठय् थ्यने छ्वइ। नखःचखः वा भिंज्या यायेगु ई न्ह्यःने हे थ्यनाच्वनी। अज्याःगु इलय् थी मजिउ जुयाः पनी ला धकाः मिस्त ग्यानाच्वंगु दइ। थौंकन्हय् ला थज्याःगु समस्या समाधान यायेत वासः नयाः नं थी मजिउ पन्छे याना छ्वये जिउ। तर न्हापा न्हापा थज्याःगु वासः मदु। उकि थज्याःगु समस्या जुल धाःसा थान गणेद्यःयात वा भिंद्यः त्वाःया भिंद्यःयाथाय् च्वंम्ह दौपदीयात किसलि अन्यानाः तया बिल धाःसा थी मजिउ पन्छे जुइ धइगु विश्वास दु। उगु किसलि लिपा थःगु ज्या पूवने धुंकाः द्यःयाथाय् छाः वनेगु याइ ।

गबलें गबलें इहिपा जुइ धुंकूपिं मिस्तय् निला स्वला तक नं रजस्वला लिहां वना बी। थज्याःबलय् मिस्तय् प्वाथय् दुगु खः ला धकाः नं धन्दा जुइ। अज्याःबलय् नं दौपदीयात किसली अन्याना बिल धाःसा प्वाथय् दुगु मखु वा मेगु छुं कारण मदुगु खःसा याकनं थी मजिउ जुइ धाइ। थौंकन्हय्या युवा पुस्तां थज्याःगु खँय् विश्वास मयाः। थौंया युग थज्याःगु खँय् तक्यना च्वनेगु ई नं मखु। अथे नं झीगु परम्परा व मान्यतां धाःसा झीगु बिस्कं म्हसीका ब्वयाच्वंगु दइ। थ्व मान्यताया लिउने गज्याःगु वैज्ञानिक कारणत दुगु खः उकिया खोज धाःसा जुइ माःगु खनेदु ।

More Stories Like this