मंकाः खलः व न्हूदँया विवाद
दशराज शाक्य, यल
प्रतिक्रिया
दकलय् न्हापां नेपालभाषा मंकाः येँयात भागि यानाः ज्वजलपा याये। अले उकी च्वंपिं फुक्क पदाधिकारीपिंत नेपाल संवत् ११३२ न्हूदँया भिंतुना नापं फुक्कसिगु स्वास्थ्य व ज्याया उन्नति जुइमा धकाः मनंतुने।
आः खँ शुरु जुइ। ने.सं. ११३१ कौलागा षष्ठी कुन्हु न्हिपौ 'झीगु स्वनिगल'य् पिदंगु अमीररत्न ताम्रकारयागु च्वसु ब्वनाबलय् उकी थुपिं खँ दुथ्याःगु खना -
१) खलःया उद्देश्य न्हूदँ हनेगु मखु।
२) थुज्वःगु संस्था थौंया हाःनाः मदयाः बेवारिसे .....।
३) आर्थिक कारोबारय् मूछ्यांज्ये याकःचां खर्च याना ....।
४) ३२ दँ दइन ........ नेवाःतय्सं छम्ह व्यक्ति याकःचां संस्थागत गतिविधि .... खबरदारी याये फत।
५) नेपाल संवत्यात सरकारी मान्यता ला दत .... कञ्जुस्याइँ यानाच्वंगु दु ।
ताम्रकारजु, थुकी जितः नं छुं धायेमास्ते वःगु दु। थथे धायेगु जिगु थःगु मौलिक हक तायेकाच्वना। खलःया उद्देश्य जुइमा, ज्याझ्वःया उद्देश्य बांलाःगु हे जुइ। थुकी शंका मदु। थौं वयाः हाःनाः मदयाः बेवारिसे, एकलौटी खर्च, ३२ दँ दइन धइगु नागःतुगः खँ आदि थौंयात वांछ्वये। बरु न्हूदँ ज्याझ्वः सिधयेकाः मंकाः खलःया साधारण सभा अनं महाधिवेशनया माग यायेगु पाय्छि जुइ। उकिया निंतिं छ्यांज्ये भाजुं नायःयाके स्वीकृति कयाः ११३२ न्हूदँ धुंकाः साधारण सभा तयेगु, ब्वनापौ (निमन्त्रणा) यानादीसा तसकं बांलाइ। अले ताम्रकार भाजुं ११३२ न्हूदँयात बहिष्कार यायेगु ख्याच्वः आः थथें त्वःतादीमाः। झी नेवाःतय् थःगु हे बांलाःगु ज्याझ्वः जूगुलिं बहिष्कार यायेगु झीगु कर्तव्य जुइ फइ मखु। उकिं न्हूदँ हनाः प्रधानमन्त्री डा. बाबुराम भट्टराईयात नेपाल संवत्या व्यावहारिक पक्ष प्रत्येक सरकारी संस्थाय् लागू याकेगु झीसं कुतः यायेमाः। थुज्वःगु मौका सितिकं छ्वये मजिउ। छाय्धाःसा वि.सं. २०४७ साल लिपांनिसें थुज्वःगु ज्या मजूगुलिं आः झीसं थुकथं कुतः यायां वनेमाःगु झीगु दायित्व खः ।
अनं कौलागा अष्टमी कुन्हु 'सन्ध्या टाइम्स'य् पिदंगु सुरेश मानन्धरजुया च्वसु ब्वनाबलय् नं उकी थुज्वःगु खँ दुथ्याकातःगु दु -
१) थौं नेपाः राज्य पुनर्संरचनाया चरणय् थ्यनाच्वंगु दु।
२) संघीय व्यवस्थाय् फुक्क जातियात बिस्कं प्रान्त बिउसां नेवाःतय्त मबीगु धइगु खँ न्यनेदु।
खः मानन्धरजु, थुपिं खँत तसकं सही खः। थुकी कांग्रेस व एमालें पंगः, विध्नबाधा थना वयाच्वंगु खः। न्यने दु कथं संवैधानिक उप समितिइ छलफल यायेगु/याकेगुली तच्वयेक ढिला सुस्ति खने दयाच्वंगु व नाटक यानाच्वंगु सीदु। माओवादी हाइलाइट जुइ धकाः कांग्रेस, एमालेपिनि आशंका दु। नेवाःतय् स्वायत्त राज्यया चुनाव प्रणाली गुकथं, गथे धइगु सहलह यानाः क्वःछीगु ल्यंकातःगुलिं झीत नं थुकथं आशंका जुइगु स्वाभाविक खः। कांग्रेसं न्हापा समर्थन यानाः आः संघीयताया विरोध यानाहःगु धकाःसा विडम्बनाया खँ जुयाच्वंगु दु। आशा याये, थुकिया निंतिं नं येँ मंकाः खलः, नेवाः स्वायत्त राज्य मंकाः संघर्ष समितिपाखें संघर्षया आह्वान याइ ।
उकथं हे कौलागा नवमी कुन्हु 'सन्ध्या टाइम्स'य् पिदंगु नरेशवीर शाक्ययागु च्वसु ब्वनाबलय् नं थुज्वःगु खँ दुथ्याकातःगु लुइका -
१) थनया प्रभावशाली राजनीतिक पार्टीत नं थ्व ख्यलय् नेवाःतय्त हे नेताया ख्वाःपाः पुंकाः नेवाःतय्त छप्पँ छधी याके मबीगु निंतिं कार्यकर्तात क्वत छ्वया हयाच्वंगु खँ ....।
शाक्यजु, आः न्हूदँ तिंख्यलय् हनेत्यंगु जूगुलिं थुज्वःगु आशंका आःयात मयाये। थुकियात न्हूदँ हने धुंकाः व्यापक छलफल व भण्डाफोर यायेगु बाँकी हे दनि। बरु नेपालभाषा मंकाः खलः येँयात सक्रिय व जीवित तया तयेगु कुतः यायां वनेमाः। स्वायत्त राज्य पलिस्था याकेगु ताः ला हे लाइ। सुभाय् लिसें ज्वजलपा !
More Stories Like this
जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपाप्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया