नेवाः संकिपा च्यारिटी शोलय् सीमित

नरेन्द्रमान श्रेष्ठ गोंगजु

विगतय् खस नेपाली भाय्या फिल्मया जक बाहुल्यता दुगु झीगु नेपाःया फिल्म ख्यलय् लिपांगु इलय् नेवाः भाय्या संकिपा नं धमाधम निर्माण जुयाच्वंगु दु। लिपांगु इलय् खस नेपाली भाषाया फिल्म नेपालभाषाया फिल्म नापनापं आदिवासी, जनजातितय्गु मांभासं नं धमाधम फिल्म निर्माण जुयाच्वंगु खनेदु। थौंकन्हय् नेपाली भाषाया नापनापं नेवाः भाय्, भोजपुरी, तामाङ्ग, थारु, गुरुङ्ग, लिम्बु आदि भासं जक मखुसें कुमाले भासं तकं फिल्म निर्माण जुइ धुंकूगु दु। अथे खःसां नं नेवाः भाय्या संकिपात अप्वः धइथें च्यारिटी शोलय् जक हे सीमित जुयाच्वंगु दु धाःसां जिउ। हलय् धाःसा उलि प्रदर्शन जुइ फयाच्वंगु मदु।
नेपालय् वि.सं. २०२१ सालंनिसें फिल्म निर्माण सुरु जूगु खः। नेपालय् नेपाली भासं दकलय् न्हापां निर्माण जूगु फिल्म 'आमा' खः। नेपाली भाषाया फिल्म 'आमा' निर्माण जूगु नीदँ लिपा तिनि नेवाः भाय्या फिल्म 'सिलु' निर्माण जूगु खः। वि.सं. २०४३ सालपाखे स्वनिगःया आदिवासी नेवाःतय्गु मांभाय् नेपालभाषां निर्माण जूगु न्हापांगु फिल्म 'सिलु' खः। 'सिलु' निर्माण जुइ न्ह्यः नेपाली भाषां जक फिल्म निर्माण जुयाच्वंगु खः। अप्वः धइथें नेपाली भाय्या फिल्मत विदेशी फिल्मया हूबहू नक्कल यानाः निर्माण जुयाच्वंगु अवस्थाय् नेवाः भाय्या अप्वः धइथें संकिपा नेपाःया कला, संस्कृति, नेपाःया सामाजिक रहनसहन, कला, संस्कृति, नेवाःतय्गु सामाजिक रहनसहन आदियात कःघानाः यथार्थवादी, सार्थक व मौलिक संकिपात निर्माण जुयाच्वंगु दु। नेवाः भाय्या निर्माण जूगु न्हापांगु संकिपा 'सिलु' यात प्रेम प्रोडक्सनया ब्यानरं निर्माण याःगु खः। सिलु पर्यटकीय स्थल सिलु (गोसाईँकुण्ड) या ऐतिहासिक बाखनय् निर्माण जूगुलिं व इलय् व्यावसायिक दृष्टिकोणं नं व्यापक सफल जूगु फिल्म खः। 'सिलु' निर्माण जूगु थ्यंमथ्यं छगू दशक लिपा तिनि मेगु नेवाः संकिपा 'राजमति' निर्माण जूगु खः। वि.सं. २०५२ सालपाखे वरिष्ठ चलचित्रकर्मी नीर शाहं निर्माण व निर्देशन याःगु 'राजमति' लिपा नेवाः भाय्या सेल्युलाइड फिल्म मेगु निर्माण जूगु मदुनि। थुथाय् न्ह्यथने बहःगु खँ छु धाःसा नेपालभाषाया नांजाःगु निगुलिं फिल्म 'सिलु' व 'राजमति' या निर्देशकपिं प्रदीप रिमाल व नीर शाह धाःसा गैर नेवाःत खः ।

'सिलु' व 'राजमति' लिपा नेवाः भाय्या मेगु सेल्युलाइड फिल्म निर्माण मजूसां चीधंगु फिल्मत धाःसा यक्व हे दयेकाच्वंगु दु। थौंकन्हय् निर्माण जुयाच्वंगु संकिपात भिडियो प्रविधिं निर्माण जुयाच्वंगु खः। थुकिं यानाः नेवाः भाय्या संकिपात हलय् प्रदर्शन जुइ फयाच्वंगु मदु। 'सिलु' व 'राजमति' लिपा 'पटाचारा' व 'बांलाःम्ह मय्जु' जक हलय् प्रदर्शन जुल। थौंकन्हय्या संकिपा बजाः उलि बांलाः मजू। थुगु संकिपा बजारय् नेपाली भाय्या फिल्मतय्सं नं उलि बजाः काये फयाच्वंगु मदु। नेपाली भाय्या अप्वः धइथें फिल्मत असफल जुयाच्वंगु दु। नेपाली भाषाया फिल्मत व्यावसायिक हिसाबं उलि सफल जुयाच्वंगु मदुगु अवस्थाय् सायद अथे हे जुयाः नेवाः भाय्या तःधंगु धकिंया संकिपात नं निर्माण मजूगु जुइफु। छगू ला नेपाःया फिल्म बजाः हे चीधं उकिसनं नेवाः भाय्या फिल्म जुल कि थुकिया स्वकुमित अप्वः धइथें नेवाःत जक। छगू सेल्युलाइड फिल्म दयेकेत ४०/५० लख दां माः। नेवाःतय् दथुइ जक फिल्म क्यनेत थुलिमछि लगानी यायेगु धइगु छगू 'रिस्क'या ज्या खः। नेवाः भाय्या संकिपा दयेकाः थौंकन्हय्या अवस्थाय् ४०/५० लख लगानी उठे याये फइगु अवस्था नेपाःया फिल्म बजाःयात स्वयेबलय् सम्भव मदुगु हे खनेदु। थःगु लगानी उठे मजुइगु ख्यलय् लगानी यायेगु नं पाय्छि मजू। सायद थुकिं यानाः नेवाः भाय्या तःधंगु धकिंया संकिपात निर्माण मजूगु जुइफु। उकिं थुखेपाखे संस्थागत लगानी यायेगु वा राज्यपाखें हे ध्यान बीमाः ।

नेपालभाषाया सेल्युलाइड फिल्म निर्माण जुयाच्वंगु मदुसां थौंकन्हय् थीथी नेवाः भाय्या टेलिफिल्म व भिडियो प्रविधिया नेवाः संकिपात धाःसा धमाधम निर्माण जुयाच्वंगु दु। तर थज्याःगु फिल्म धाःसा च्यारिटी शो व महोत्सवय् जक सीमित जुयाच्वंगु दु। अले भीसीडी व डीभीडीपाखें प्रदर्शन यानाः स्वकुमितय्थाय् थ्यंकेगु यानाच्वंगु दु। डीभीडी व भीसीडी नेवाः फिल्मत प्रदर्शन यायेबलय् पाइरेसिया तःधंगु समस्या खने दयाच्वंगु दु। नेवाः भाय्या संकिपात जक मखुसें नेपाली भाय्या संकिपात नापं थौंकन्हय् पाइरेसी यायेगुली गुलिखे मनूत लगे जुयाच्वंगु दु। थथे पाइरेसी यानाः लगानीकर्तातय् थःगु लगानी उठे याये मफयाः थःगु लगानी नापं डुबे याये मालाच्वंगु दु। फिल्म ख्यलय् खने दयाच्वंगु पाइरेसीया समस्यायात म्हो यायेगु वा अन्त्य यायेगु लागिं सम्बन्धित निकायतय्सं कडा पलाः न्ह्याकेमाःगु दु।
नेपाःया फिल्म ख्यःया विकास विस्तार व संरक्षण यायेगु व नीति नियम दयेकेगु जिम्मा कयाच्वंगु चलचित्र विकास बोर्डं नेवाः भाय्या संकिपा नापनापं नेपालय् निर्माण जुयाच्वंगु थीथी आदिवासी जनजातितय्गु मांभासं निर्माण जुयाच्वंगु किपाया विकास व विस्तार अले संरक्षण यायेगु लागिं आवश्यक नीति नियम दयेकाः थज्याःगु फिल्मतय्त सुविधा व सहुलियत बियाः आदिवासीतय्गु मांभासं निर्माण जूगु फिल्मयात हलतक थ्यंकेगु इलय् प्रदर्शन यायेत आवश्यक व्यवस्था चलचित्र विकास बोर्डं यायेमाः ।

gongaju_narendra@yaahoo.com

More Stories Like this