स्वार्थ मनोवृत्ति व मनूया नियति



उत्तमराज शिलाकार

समाजय् न्यंकभनं छक्वः बांलाक मिखा ब्वयाः स्वल धाःसा अप्वः थें अधर्म व अत्याचारं जायाच्वंगु खंकेफु। पत्रपत्रिकाया मू मू बुखँ नं ल्वापु, अनियमितता, भ्रष्टाचार, बलात्कार अथे हे देशं देशया ल्वापु, हत्या, बम-विस्फोट आदि बुखं जायाच्वंगु दइ। थथे छाय् जुयाच्वन? थुकिया तप्यंगु लिसः खः, विद्यमान समाजय् न्हिथं अप्वयाच्वंगु स्वार्थ मनोवृत्ति। अथे धइगु थः जक कति लाकेगु स्वार्थी भावना। गुकिं यानाः समाजय् मखुगु, मनिंगु (अकुशल कर्म) ज्याखँ झन झन न्वना वनाच्वंगु दु। थुकियात भिंकेगु खःसा समाजया वर्तमान अवस्थाय् हे सुधार हयेमाः। उकिया निंतिं मनोभावना भिंकेमाः ।

छम्ह साधारण मनूया जीवन म्वायेत छु गुलि साधनत माः? थुकिया निर्धारित छुं सीमा मदु। अथे खःसां विलासी जीवन म्वायेगु चाहना, थःगु औकात स्वयां अप्वः प्राप्त यायेगु चाहना, अथे हे थःके छु गुलि दुगु खः उकी सन्तोष जुइ मफुगु बानी व थः स्वयां सुं सम्पन्नपिनिगु ज्याखँ स्वयाः थःत हीन भावना ब्वलंकाः मन क्वतुंकेगु बानीं हे मनूयात लोभ, पापय् चिना यंकाच्वनी। थःगु निजी स्वार्थ वा थः छेँजःयात मालाच्वनीगु असीमित इच्छा पूर्तिया निंतिं हे मनुखं अप्वः धन, दौलत वा सम्पत्तिया खोजी यानाच्वनी। मखुसा छम्ह सादा मनूया जीवन म्वायेगु खःसा वयात मदयेकं मगाःगु अत्यावश्यक वस्तु धइगु नयेगु, पुनेगु, च्वनेगु आदि खः। थ्वयां अप्वः चाहना फुक्कं विलासी जीवन हनेत माला वइगु खः। विलासितायात हे मनुखं सुख भाःपियाच्वनसा थुज्वःगु जीवन प्राप्तिया निंतिं हे मनुखं जिउगु मजिउगु मधासे ज्या यानाच्वन, दुःखयात पाचिनाच्वन ।

मनू म्वायेत न्ह्यागुसां छगू लजगाःया आवश्यकता जुयाच्वनी। उकी मध्ये छगू अर्थोपार्जन याइगु व्यापार नं खः। निर्धारित कथं व्यापारय् नःगु लबःयात स्वार्थ धाइ मखु। अनावश्यक, अनैतिक, गैरकानुनी रुपं याःगु ज्यायात धाःसा स्वार्थ मधासें मगाः। खाद्य वस्तुइ अखाद्य वस्तु ल्वाकछ्यायेगु थेंज्याःगु ज्या धाःसा मनूतय्सं स्वार्थ प्रवृत्तिं हे याइगु खः। खतुं सरकारं थुज्वःगु ज्या मयायेत भ्रष्टाचार विरुद्ध कानून दयेकातःगु दु तर लागू धाःसा जुयाच्वंगु मदु ।

मनुखं ध्यबा कमे याइगु धइगु सुथांलाक जीवन न्ह्याकेत खः। तर धन न्ह्याक्व हे दःसां यदि मनय् शान्ति व आनन्द मदुसा धनं जक नं सुख चूलाइ मखु। यक्व ध्यबा दयां नं छुं नये मजीकाः, ल्वचं कयेकाच्वंपिं मनूत झीगु समाजय् यक्व दु। वास्तवय् धायेगु खःसा थःत मजि मगाःगु इलय् ज्या बीगु सम्पत्तिं हे मनूतय्त सन्तुष्टि बीगु खः। लोभं कमे यानातःगु सम्पत्ति धइगु ल्वापुया पुसा सिबे छुं मखु। अनावश्यक सम्पत्ति लोभं हे गुलिखे मनूतय्गु जीवन उथलपुथल जुयाच्वंगु दु। मांअबु, दाजुकिजा, कलाःभाःत मधासे ल्वापु जुयाच्वंगु दु गुकिं जीवंकाःछि हे वैमनस्यताया भावना उमिके ल्यनाच्वनी।
वर्तमान अवस्थाय् झीगु देशय् जक मखु, हलिंन्यंक हे अराजकता, भ्रष्टाचार, अनियमितता, आतंकवाद न्ह्यानाच्वंगु नं सम्पत्तिया लोभं हे खः। थुकिं समाजय् छगू भयावह अवस्था श्रृजना याःगु दु। थः जक कतिलाकेगु मनोभावनां समाजय् वर्ग संघर्ष नं न्ह्यानाच्वंगु दु। उकिं देशय् सुख, शान्ति हयेगु खःसा दकलय् न्हापां आर्थिक संकट निवारण यायेमाःगु खनेदु। थुकिया निंतिं औद्योगिक विकास, कृषि विकास व अन्य लजगाःया विकास यायेमाः। अले जक देशय् शान्ति व स्थिरता वइ।
भौगोलिक वस्तुइ सुख मालेगु प्रवृत्तिं ग्रसित मनुखं थःगु न्ह्यःने च्वंगु सुखया तकं उपभोग यानाच्वंगु मदु। झीगु समाजय् छखे अपार सम्पत्ति कमे यानाः ऐश आरामया जीवन हनाच्वंपिं दुसा मेखे अभाव व अपूर्ण जीवन हनेत बाध्य जुयाच्वंपिं नं उतिकं हे दु। थुज्वःगु हे असमानतां देशय् ल्वापु अप्वया वइगु खः। नये-त्वनेगु अभाव, अत्यावश्यक वस्तुया अभावय् छटपट जुयाः म्वानाच्वंपिं मनूत नं झीगु हे समाजय् दु ।

वास्तवय् धायेगु खःसा अभाव, लोभ, क्रोधं हे मनूतय्त मखुगु लँय् यंकीगु खः। देशय् शासक व शासित अविवेकी जुइगु, धनी-गरीब दथुया छ्वासुगु स्वापू, दाजुकिजा दथुइ अविश्वासया भावना अप्वयाच्वंगुलिं नं देशयाया अवस्था झन झन स्यना वनाच्वंगु खः। शिक्षित खयां नं अविवेकी, शासक जुयां नं क्रोधी, धनी जुयां नं कन्जुस व धार्मिक खयां नं थः कति लाकेगु मनोवृत्ति गबले तक ल्यनाच्वनी अबले तक देश भिंगु लँपुइ वनी मखु। थौं न्ह्याथासं राजनीतिक गुटबन्दीया भावनां त्वपुयाच्वंगु दु। राजनीति समाज व देशया निंतिं मजुसें थःगु गुटया निंतिं वा स्वार्थया निंतिं जक छ्यलाच्वंगुलिं हे देशय् अराजकता अप्वयाच्वंगु दु। गुकिं यानाः लोभी, पापीत नं अप्वया च्वंगु दु ।

लोकय् भिंगु चित्तं भिंगु ज्या याना जुइपिंत हे पुरुषोत्तम धाइ। गुम्हसिनं थःत ज्या छिंकेत करपिंत दुःख, कष्ट बी मखु, थःके दुगु छुं नं वस्तु वा ज्ञान करपिंत नं इना बी, अले कर्पिनिगु भिं बुद्धि व ज्ञानयात थम्हं नं नाला काइ। थम्हं यायेमाःगु ज्यायात कर्तव्य खंकी। लोक कल्याणया ज्याय् थःत छ्यली। मभिंगु वस्तुपाखें तापानाच्वनी। निष्क्लेश भाव तयाः कुशल कर्म यानाच्वनी। थुज्वःगु भावना दुपिं मनूत तःधंपिं वा नांदंपिं मखुसां नं इमित समाजं भिंगु स्वभावयापिं कथं कायेगु याइ। स्वार्थ मनोभावनां बिलिबिलि जाःगु समाजय् थुज्वःपिं मनूत धयापिं अल्याख नगुया दथुइ त्वयाच्वंगु तिमिला थें खः। थुज्वःपिं मनूतय्गु आगमनं हे समाजयात भिंगु लँपुइ यंकीगु खः ।

थौं मनूतय्गु अकर्मण्यतां ब्वलनाच्वंगु राजनीतिक द्वन्द्वं देशय् असामान्य परिस्थितियात कःघानाः न्ह्याः वनाच्वन। अज्ञानी मनूया दोषं मानव विकासया लँपुइ विनासया भय अप्वयाच्वन। तप्यंक धायेगु खःसा मनूया स्वार्थं मनूयात जक मखु सारा संसारयात हे अधोगतिपाखे यंकाच्वंगु दु। इलय् न्ह्यलं चायेकाः स्वार्थ मनोवृत्ति त्वःताः सुगतिपाखे न्ह्याये माःगु थौंया दकलय् तःधंगु आवश्यकता जुइधुंकूगु दु ।

More Stories Like this

जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपा
प्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया