आखिर विखण्डनकारी सु?

कृष्ण प्रजापति

संघीयतायात वर्तमान अन्तरिम संविधानं तकं स्वीकार यायेधुंकूगु दु। विद्रोही पक्ष व आन्दोलनरत शक्तितय् दथुइ जूगु झिनिगू बुँदे सम्झौताय् नं उकियात पालना यायेगु खँ न्ह्यथने धुंकूगु दु। नापं देशयात न्ह्यज्याकेगु निंतिं दयेकूगु अन्तरिम संविधानय् हे संघीय राज्य दयेकेगु धायेधुंकूगु दु। न्हूगु नेपाःया कल्पनाय् थ्व देश थीथी जातजाति व भाषाभाषीया देय् जूगुलिं एकात्मक ब्यवस्था पाय्छि मजू धइगु हे निष्कर्ष नं पित बीधुंकूगु दु। थ्व इलय् वयाः नेवाः एकता, जातीय राज्यया मागया अःखः अभिब्यक्ति बिया जुइगु विखण्डनकारी ज्या खः वा थःथःगु थासय् थःपिंसं हे सम्पूर्ण जाति जनजातियात सवल याना वनेगु ज्या विखण्डनकारी खः? वर्तमान इलय् बुद्धिजीवी व राजनीतिक पार्टीतय्सं तसकं बिचाः याये हथाय् जुइधुंकूगु सवाल धाःसा थ्वहे खः ।

जिम्मेवार राजनीतिक पार्टीत संघीयताय् वनेधुंकूगु थ्व इलय् छुं राजनीतिक घटकं संघीयताया विरोध यासें बन्द हडताल तकं याःगु खः। अथे खःसां थ्व शक्तियात नेपाली जनताया साथ मदयेवं आः संघीयता विरोधी तत्वत सचेत जुयाच्वंगु दु। खः, गुम्ह ई कथं न्ह्यःने वने फइ मखु व न्ह्याक्व हे बल्लाःम्ह जूसां ल्यनी मखु। देशय् म्हिगः जुजु दकलय् शक्तिवान खनेदुगु खः, छगू इलय् जीव जगतय् डायनोसर धाःम्ह जन्तु थें हे। तर जनताया शक्ति व अन्तर्राष्ट्रिय जगतया माग कथं ज्या याये मफयेवं थ्व बल्लाःगु शक्ति तकं अन लाः थन लाः मदयावन। आः देशय् लोकतन्त्र व गणतन्त्र नं उलि हे सवल ढंगं न्ह्यःने वये धुंकूगु अवस्था दु। आः नं गणतन्त्रयात स्वीकार मयायेगु, जिउसा संवैधानिक राजतन्त्रयात हे लित हयेत स्वयेगु धइगु छ्यनं चुयाः न्यासि वनेगु ति हे कुबुद्धि खः। थ्व नेपाली जनतां स्वीकार याये फइगु ज्या नं मखुत।
संघीयता व जातीय राज्य नापनापं वयाच्वंगु चीजत खः। संघीयता म्हिगः थें हे १४ अञ्चल ७५ जिल्लाय् विभाजन यायेगु खःसा छुं नं अर्थ मदु। व नां जक हिलाः हाकनं व हें तुं एकात्मक शासन प्रणालीइ हे लिहाँ वनेगु सोच खः। अथे जुयाः थःपिनि चुनावी दस्तावेजय् हे १४ अञ्चलया थासय् १४ प्रान्त कथं विभाजन यायेगु धकाः न्ह्यथनातःगु वा यथावत रुपं राज्य विभाजनया नां जक अञ्चलया थासय् प्रान्तीय राज्य धकाः तयेगु काइदा पाय्छि मखु। म्हिगः पंचायती शासन व्यवस्था शुरु जुइवं २०१८ सालय् थीथी जातजाति व भाषाभाषी जनतायात अल्पमतय् लाकेगु कथं प्रशासनिक बाँडफाँड जूगु खः। व इलय् हे नेवाःतय्सं सवल ढंगं स्थापना याना तयेधुंकूगु थीथी कथंया जिल्ला सदरमुकामत हिलाः नेवाःतय्त विस्थापित यायेगु लँ चायेकूगु खः। आः हाकनं झीसं अज्याःगु पक्षपातपूर्ण शासन प्रणाली हे स्वीकार यायेगु खःसा खय् ब्रम्हूतय्सं एकाधिकार यात धकाः आन्दोलन यायेमाःगु छाय्?

म्हिगः स्वयां फरक ब्यवस्था यायेमाः, जनतां प्रत्यक्ष रुपं शासन याये दइगु ब्यवस्था माः व देशवासीयात सुख, सुविधा व राजनीतिक अधिकारं सम्पन्न यायेमाः धइगु मूलभूत उद्देश्यं हे देशय् लोकतान्त्रिक गणतन्त्र स्थापनाया लागिं संघर्ष स्वीकार यानाः आपालं मनुखं बलिदान बिउगु खः। तर बलिदानी भावनाया अःखः ज्या जुयाच्वन व वयेत्यंगु सुथयात हे पनेगु उपाय मालाच्वन धाःसा सुथया निभालं अज्याःपिं तत्वतय्त झौ याना बी। थःपिनि थासय् थःपिं हे शासक जुइ दइगु ति बांलाःगु शासन ब्यवस्था मेगु दइ मखु जुइ। थज्याःगु शासन ब्यवस्था माग यानाः न्ह्याकाच्वंगु आन्दोलनयात हे विखण्डनकारीया द्वपं वइगु गुलित पाय्छि खः? नापं विदेशय् वनाः अन हे च्वनाः सम्झौता यानाः लागू यानातःगु १२ बुँदायात विरोध वा आलोचना यायेगु स्वतन्त्रता दयेवं हे थ्व सम्झौता फुक्कं विदेशं धाःथें चले जूगु खः धइगु द्वपं बीगु नं पाय्छि मखु। अथे खःसा २००६ सालं नेपाल कम्युनिष्ट पार्टीया स्थापना नं भारतीय भूमिइ हे च्वनाः याःगु खः। थुकियात नं थ्व नेकपा हे जुइ फइ मखु धायेगु मिले जुइ ला? थ्व सरासर मिले मजूगु हे खँ खः ।

स्वायत्त राज्य पलिस्थाया निंतिं न्ह्याकाच्वंगु आन्दोलनयात विखण्डनकारी व विदेशी डलर पचे यायेत न्ह्याकाच्वंगु आन्दोलन खः धइगु जुल धाःसा राष्ट्रियता बचे यायेत न्ह्याकूगु हरेक आन्दोलनयात विदेशीं चले याकाच्वंगु आन्दोलन धाये माली। थ्व झी थःत थःम्हेस्यां हे मछालापुसे च्वंगु खँ जुया बिउगु दु। राजनीतिक लबः दइगु जुइवं न्ह्यागु नं खँ ल्हाना जुइगु मिले मजू। मखुगु खँ धइगु छक्वः निक्वः छम्ह निम्ह मनूयात जक पत्याः याके फइ। तर सदां फुक्कं मनूतय्त असत्य व तथ्यहीन खँ विश्वास याका तये फइ मखु। अथे जुयाः न्ह्याम्ह हे दर्जावाल नेतां न्ववाःगु छाय् मजुइमा, नेवाः राज्य वयेवं देश विखण्डन जुइ धइगु सवाल पाय्छि मजूगु खँ जगजाहेर हे दु। थ्व इलं फ्वनाच्वंगु माग खः। थ्व माग पूमवनीगु मेगु खँ खः। तर न्हूगु संविधान संघीयता विरोधी जुइ हे फइ मखु। उकियात उचित ढंगं समाधान यायेगु खँय् धाःसा तमाम जातीय राज्यया पक्षपातीत नं तसकं हे संवेदनशील जुयाः न्ह्यःने वने फयेकेमाः ।

छम्ह प्रतिष्ठित व राष्ट्रिय स्तरया नेतां आः संघीयताया विरोध यायेगु पाय्छि ई मखु। नापं नेवाः राज्यया विरोध यायेगु नं नेवाः समुदाययात घाः लाकेगु ज्या खः। थ्व अभिब्यक्तिं उगु पार्टी व उम्ह नेता स्वयम संघीयता, लोकतान्त्रिक गणतन्त्र व नेवाः स्वायत्त राज्यया पक्षय् संघर्ष याना वयाच्वंपिं नेवाः जाति नापं फुक्कं जातीय भावनां भय्भय् बिउपिं तमाम जनजातिया दथुइ नांगां जुयाः क्यनेगु थेंज्याःगु आपत्तिजनक ज्या खः। अथे जुयाः नेवाः भावना थुइकाः छम्ह हे जक नेवाः नेताया मू नेतृत्व दुगु राजनीतिक पार्टीया मर्यादायात कायम याना तयेगु खत धाःसां नं अज्याःगु गलत अभिब्यक्तियात इलय् हे भिंकेगु बांलाःगु लँपु जूवनेफु। मखुसा उपिं स्वयम हे विखण्डनकारी जुइफु। गल्ती स्वीकार यानाः भिंकल धाःसा उकियात नालेफइ। छाय् धाःसा भिंकूगु गल्ती तनावनी, मभिंकूगु गल्ती ध्वगिना वनी। थ्व खू नं वय्कलं स्वीकार मयासें हे मगा ।

More Stories Like this