प्यंगू बुँदे सम्झौता ठीक कि बेठीक?

डि.आर. खड्गी

नेपाःया कम्युनिष्ट नेतातय्त ह्याउँगु लैं (रातो मुला) धायेगु याना हल छाय्धाःसा कम्युनिष्टतय्सं म्हुतुं क्रान्तिकारी खँ ल्हानाः जनतायात भ्रमय् तयाः ज्या धाःसा सामन्ती संस्कारया नक्कल यानाः यानाच्वन। नेतात किताबी पण्डित जुयां गाः, व्यवहारय् वने म्वाः। धाथें धायेगु खःसा जनताया कमजोर मानसिकतां यानाः नेतातय्सं झंगः लानाच्वंगु खः। थन सत्ययात असत्यं राज यायेमाः धकाः भिमसेन थापाया कलातं सराः बियावंगु दु धकाः नेपाःया इतिहासय् उल्लेख यानातःगु दु। प्रधानमन्त्री भिमसेन थापां देशभक्त जुयाः देश रक्षा व उन्नति यानाच्वंगु इलय् स्वदेशी व विदेशी शक्तिं षड्यन्त्र यानाः आत्महत्या यायेत बाध्य याकल। भिमसेन थापाया इलंनिसें थौंतकं सुं नं राष्ट्रवादी जुयाः न्ह्याः वनेगु कुतः यात धाःसा वयात स्वदेशी वा विदेशी प्रतिक्रियावादीतय्सं पतन यायेगु कुतः यानाच्वंगु दु। वि.सं. २०४६ साल लिपा वंगु बहुदलीय प्रजातन्त्रया इलय् नं मदन भण्डारीया हत्या जुल। उगु इलंनिसें एमाले पार्टी भण्डारीया लाइन त्वःताः विदेशभक्त जुइगु लँय् ब्वाँय् जुल। मदन भण्डारीया हत्या लिपा जुजु वीरेन्द्रं नं राष्ट्रवादी जुइगु कुतः याःगु खः तर विदेशी शक्तिया न्ह्यःने क्वमछूगुलिं वयागु नं हत्या जुल। जुजु वीरेन्द्र लिपा जुजु ज्ञानेन्दं्र राष्ट्र भक्तिया अडान कयाच्वंगुलिं वयात नं स्वदेशी व विदेशी शक्ति मिले जुयाः राजनीतिं पिने लाका बिल। थुकिया अर्थ झीपिं जुजुवादी जुइमाः धयागु मखु। जुजुया शक्ति माइनस जूसां पार्टीया नेतातय्सं देश विकास यायेमाःगु मयासे विनाश यानाच्वंगुया अर्थ थुइकेमाः धयागु जक खः। यदि पार्टीया नेतातय्के थःगु देय्प्रति माया ममता दुगु खःसा देश थुलि याकनं मस्यनीगु खइ। पार्टीया नेतात स्वार्थी व लोभी जुयाच्वंगुलिं देशयात हानी जुयाच्वंगु दु। खसब्रम्हू नेतात तसकं चलाक व चतुर जूगुलिं इपिं राष्ट्रभक्तीया लाइन त्वःताः विदेशभक्त जुजुं वनाच्वंगु दु। नेतातय्सं राष्ट्रभक्त लाइनय् च्वंतले थःपिं सत्ताय् वने मफइगु जक मखु थःगु ज्यानयात तकं खतरा जुइगुलिं राष्ट्र घातया लाइन ल्ययाच्वंगु खः ।

४५ न्हु न्ह्यः बाबुराम भट्टराईयात प्रधानमन्त्री यायेत गुपचुप तरिकां भारतया राजदूत जयन्तप्रसादं तःधंगु भूमिका म्हिताः बाबुरामयात प्रधानमन्त्री यायेत तयार जुल। राजदूत राकेश सूदं नं न्हापा भारतया स्वार्थपूर्ति यायेगु लागि नेपाःया नेतातय्त खुल्ला रुपं दबाब बिउगुलिं राकेश सूद बदनाम तकं जुल। थ्व हे कारणं भारतया राजनीतिक बुद्धिजीवी जयन्तप्रसादया भूमिका व रणनीतियात भारतया पत्रपत्रिकां खूब तारिफ यानाच्वंगु दु। डा. बाबुराम भट्टराईयात प्रधानमन्त्री नियुक्त यायेगु लागि राजदूतं भूमिका म्हिताः भारतयात तःधंगु फाइदा जुइगु लक्षण खने दुगुलिं भारतया पत्रिकां जयन्तप्रसादया तारिफ याःगु खः। संयुक्त लोकतान्त्रिक मधेशी मोर्चा व माओवादी पार्टीया दथुइ जूगु प्यंगू बुँदे सम्झौता भारतया ग्रायण्ड डिजाइन कथं हे जूगु खः धकाः थौंकन्हय् नेपाःया राजनीतिक विश्लेषकतय्सं नं धायेगु यानाहल। थुकी भारतया सुलाच्वंगु स्वार्थ धइगु नेपाःयात सिक्किमीकरण यायेगु वा फिजीकरण यानाः चीनयात 'टेन्सन' बीगु खः। प्यंगू बुँदे सम्झौतायात साधारण हिसाबं स्वल धाःसा छुं नं मखुथें च्वं तर थ्व सम्झौतायात राजनैतिक रुपं स्वल धाःसा देशया लागि कालकुट विष थें हे खराब । थ्व प्यंगू बुँदे सम्झौताया छगू बुँदाय् थथे उल्लेख यानातःगु दु - निगू मित्र देशया दथुइ जुइमानिगु बाँकी सम्झौता समाधान याना वनेगु। (क) सुपुर्दगी सन्धी, (ख) एअरपोर्टय् भारतीय एयर मार्फल तैनाथ यायेगु, (ग) भारतं नेपाःया भूमि अतिक्रमण यानातःगु ठीक साबित यायेगु लागि न्हूगु नक्सा सम्झौता यायेगु, (घ) नेपाःया जल भण्डार कब्जा यायेगु लागि भारतं थःगु प्राइभेट कम्पनीयात ठेक्का पट्टा बीमाःगु सर्त ।

राजनैतिक विश्लेषकतय्सं प्यंगू बुँदाया सम्झौता धयागु न्हापा यानातःगु सुगौली सन्धी स्वयां खतरनाक जू धायेगु याः। अझ सुगौली सन्धी नेपाःया पूर्वया टिष्टा (सिक्किम) व पश्चिमीया भूमि गडवाल (उत्तराखण्ड) या भूभाग जुलसा प्यंगू बुँदे सम्झौतां देशया अखण्डता तकं गुमे जुइगु अवस्था वयाच्वंगु दु धकाः नं धाल ।

माओवादी पार्टीं भारतया अर्धउपनिवेदशं मुक्त यानाः जनतायात स्वतन्त्र बियाः देश विकास याइ ला धकाः खुब आश याःगु खः। खतुं माओवादी पाटीं जनताया मन त्याकेत ताःलाःगु नं खः। तर माओवादी पार्टीं याकनं भारतया तन्त्रमन्त्रया मूलय् जूगु खनाः जनता निराश व अजूचायेत बाध्य जुल। माओवादी पार्टीया नेतात सुविधा भोगी जुयावंगुलिं कम्युनिष्ट नीति व सिद्धान्त त्वःता वनाच्वन। माओवादीं नं काँग्रेस व एमालेया नेतातय्सं थें जनतायात भ्रम फैले यायेगुली जक वनाच्वंगु खनेदु। पार्टीया नेतातय्सं जनतायात झंगः लायेगु जक ज्या यानाच्वंगुलिं पार्टीया कार्यकर्ता व जनतायाके राजनीतिक चेतना कम जुजुं वनाच्वन। राजनीतिक कार्यकर्ता व जनतायाके सही राजनीतिक विश्लेषण यायेगु क्षमता मदया वनाच्वंगु दु। जनतां सही राजनीतिक कार्यकं राजनीति यानाच्वनागु धकाः खाली पार्टीया नेतातय्गु चर्चा व परिचर्चा यानाच्वंगु दु। दसुया लागिं थौंकन्हय् माओवादी पार्टीया दुने जुयाच्वंगु अन्तरकलहयात कायेछिं। छगू पुचलं प्रचण्ड व बाबुराम ठीक धयाच्वंगु दुसा मेगु पुचलं मोहन वैद्य ठीक धयाच्वंगु दु। वास्तवय् राजनीति धइगु व्यक्तिया बारे चर्चा परिचर्चा यायेगु मखु राजनीतिया सिद्धान्त लाइनया विश्लेषण यानाः ठीक वा बेठीक छुटे यायेगु खः। अझ जनतां राजनीतिक कार्यकर्ता व नेतात स्वयां छपलाः च्वय् वनाः चिन्तन मनन यायेमाः। अथे धइगु सरकारया नीति देशया लागि गुलि घातक अथवा सही धकाः विरोध अथवा समर्थन यायेमाः। वर्तमान सरकारं प्यंगू बुँदे सम्झौता याःगु बारे नं छुं ठीक अथवा बेठीक धकाः न्ह्यज्यानाः ठीक वा बेठीक धाये फयेकेमाः ।

More Stories Like this