राजनीतिक नकचरापहः

पी.एल. सिंह
थ्व खँ बांलाक थुयाः हे जिं पुनर्स्थापना याःगु तर असंवैधानिक व नाजायज प्रतिनिधिसभाया सदस्य जुइत अस्वीकार यानागु खः, शपथ मकासे।

मोहनिया विदाय् लाकाः मन्त्रिपरिषदं निर्णय यात, शिविरय् च्वनाच्वंपिं लडाकुतय् बियातःगु मासिक भत्ता लच्छिया ५०००/ लय् मेगु १५००/ तनाः ६,५००/ थ्यंकेगु। मोहनि सकसिनं बांलाक व न्ह्याइपुक हने खनेमा व राज्यं फुसा उपेक्षितपिंत नियम संगत तरिकां स्वयेमा, थुकी निगू मत मदु। तर, प्रधानमन्त्री भट्टराईया लडाकुतय्त रणनीतिकरुपय् थःपाखे पुइका काये मास्ते वः, राज्यया धुकुती कवाज म्हिताः। वं बांलाक सिउ कि माओवादी नीतिइ पारदर्शिता व नियम मदु, सैनिक शक्तिइ पकड दुम्ह हे जक त्याइगु व म्वायेगु अधिकार दइ। देय्या धुकुतिं छुं अप्वः खर्च जूसां नं पार्टीइ अल्पमतय् लाःम्ह प्रधानमन्त्रीया थ्व पलाखं प्रचण्ड व वैद्ययात थप खतरा देतंवःगु दु। थ्व खतराया अर्थ मेपिंसं थूसां-मथूसां उपिं निम्ह नेतां थूगु हे दइ।
नेपाःया राजनीतियात माओवादीं सैनिकीकरण याःगु दु। बन्दुकया शक्तियात राजनीतिया निर्णायक शक्ति कथं च्वन्ह्याकेगु उमिगु नीतियात नेपाली कांग्रेस, एमाले व प्रायः फुक्कं तःधंगु दलया लिसें भारत व युरोपेली संघ अले लिपा वनाः अमेरिकां स्वीकार याःगुली आः नेपाःया राजनीतिं थ्व हविगत भोगे याये माःगु खः। दक्षिण एसिया वा नेपालय् हे धाये आतंकवाद विरुद्ध व प्रजातन्त्रया पक्षय् थःगु प्रतिबद्धता घोषणा यानाच्वंपिं अमेरिका व भारतं नेपाःया माओवादीयात स्वयेगु मिखा जक थपाय्च्वः पाःगु छाय्? अमेरिकां माओवादीयात अझं आतंकवादीया धलखय् तयातःगु दनि। उखे भारत झी प्रधानमन्त्रीयात रेड कार्पेट लानाः लसकुस यायेत हथाय् चायाच्वंगु दु।
जिं बराबर धया वयाच्वनागु व खास यथार्थ सत्य ०४६ सालया आन्दोलनया मौलिक विशेषता व विशिष्टतम यानागुया छगू मू कारण आन्दोलनया पुसा व चुलि जायावःगु नेपाःया धरतिं हे खः। उगु आन्दोलनय् झीत नैतिक ग्वाहालि यायेत पिनेयापिं मनूत थःगु मान्यता व प्रतिबद्धता ज्वनाः थन हे वल। ०६२�६३ या आन्दोलनया पुसा तयेगु ज्या विदेशी चाय् जुलसा उकिया हित व फाइदा नं विदेशयात हे जुल। १२ बुँदेय् खनेदुगु आवरण वहे खः। ०४६ सालया आन्दोलनया उपज अर्थात बहुदलीय संसदीय व्यवस्था व संवैधानिक राजतन्त्रं देसय् राष्ट्रियता व प्रजातन्त्रयात च्वन्ह्याका यंकी धकाः उपिं आपाः हे ग्यानाच्वंगु खः। अथे च्वन्ह्याना वन धाःसा विदेशी प्रभुत्व कम जुइगु खँ उमिसं बांलाक थू। उकिं उगु संविधान व प्रजातान्त्रिक शक्तितय्त सिधयेकेत दकलय् न्हापां माओवादी जन्मे जुल/जन्मे यात।
राजतन्त्र सिधयेकेगु ला रणनीतिक प्रारम्भ जक खः। आः नेपाली सेना नापं प्रजातान्त्रिक शक्तित समाप्त यायेगु चरणय् उपिं न्ह्यानाच्वंगु दु। शिविर दुनेया लडाकुतय्गु मनोबल थकायेगु उगु राजनीतिया संकेत खः।
माओवादीं थः विरोधी राजनीतिक दल, शक्ति व उद्योग व्यवसायीत बांलाक म्हसिउ। अले उमित छुं न छुं रुपय् छ्यलेत सफल जुयाच्वंगु दु। असोज १८ (२०६१) व माघ १९ (२०६५) या नेपाःया उगु ईया नां जाःगु छापात स्वये नु, छु जुजुया पलाःयात समर्थन यानाः विज्ञापन छापे याये मखु धकाः धायेगु साहस व चरित्र क्यन ला? गन दु व सञ्चार माध्यम व विज्ञापनदातात? विज्ञापनदाता मध्ये अप्वः धइथें १२ बुँदे सम्झौता लिपा जुजुया विरोधय् जुपिं छुं न छुं राजनीतिक दलपाखें माननीय सभासद् जुयाच्वंगु दु। अले थौंया लोकतन्त्रया आधिकारिक व्याख्याता जुयाच्वंगु सञ्चारगृहया 'सम्पादकीय लाइन' (वा सम्पादकया लाइन) नाप मिले मजूगु बिचाःया हत्या या पूर्ण 'सेन्सरशीप'य् न्ह्याः वनाच्वंगु दु। भविष्यय् आः याकनं हे जुजुया अधिनायकवाद विरुद्ध ०४६ सालय् आन्दोलन जू थें थःत थम्हं तःधं तायेका जूपिं सञ्चार गृह विरुद्ध जनताया सः संगठित रुपय् दनी मखु धाये फइ मखु। सञ्चार माध्यम विविध व्यापारिक घरानाया ल्वाभः जूवनीबलय् व प्रजातन्त्र विरुद्ध नं जू वनी धइगु अनुभव जि स्वयमं नं याना वयाच्वनागु खः। गुम्ह व्यक्ति लगातार ३० दँ प्रजातन्त्रया संघर्षय् न्ह्याः वन व लिपा नीति व सिद्धान्त वा आन्तरिक प्रजातन्त्रयात कम से कम थःगु दल (नेपाली कांग्रेस) दुने संस्थागतरुप बीत ल्वानाच्वन, वयागु बिचाःयात रद्दीया टोकरीइ वांछ्वयाः प्रजातन्त्रया लबः नइपिं सञ्चार माध्यमतय्सं प्रजातन्त्रया उपहास यानाच्वंगु मदु ला?
जिगु मान्यता स्पष्ट दु। नेपालं प्रजातन्त्र समाप्त यायेगुली जुजुयात व्यक्तिया रुपय् न्ह्याक्व ब्वः बिउसां प्रजातन्त्रया शत्रुतय् धलखय् मेपिं नं दु। राजतन्त्र वा ०४७ सालया संविधानया समाप्ती लिपा नेपालय् प्रजातन्त्र व राष्ट्रियता बल्लाःगु दु कि कमजोर? गबले तक नेपाःया सञ्चार माध्यमं थ्व तथ्ययात विश्लेषण यानाः उचित निष्कर्ष पिकाये फइ मखु, गबले तक बौद्धिक व राजनीतिक ख्यलं थःत दासत्वया तगिमय् थ्यंगु वाःचायेकाः व्यवहार व चरित्रय् हिउपाः हयाः ०६२�६३ या गल्तीयात स्वीकार याइ मखु, उबले तक उमिसं नेपाःयात स्वतन्त्र, सार्वभौम व सम्मानित याना तये फइ मखु।
थ्व खँ बांलाक थुयाः हे जिं पुनर्स्थापना याःगु तर असंवैधानिक व नाजायज प्रतिनिधिसभाया सदस्य जुइत अस्वीकार यानागु खः, शपथ मकासे। माओवादीया प्रजातन्त्रनाप तापाःगु सम्बन्ध तकं मदु। तर प्रजातन्त्र सिधयेकेगु छुं नं कसरतय् उपिं लिउने लाइ मखु। उकिं हे कथित संसदय् अन्तरिम प्रधानमन्त्रीया 'मनोनित' जुयाः दुहां वल उपिं। कांग्रेस व एमालें उकी नं लापा थाना हे च्वन। अवैध तरिकां राजतन्त्र चीकूबलय् लापा थाःपिं दासतय्गु हे प्रभुत्व कायम जुयाच्वन संविधान� सभाय्। अले संविधानसभाया म्याद तनीगु हरेक तिथिइ सांसदतय्सं थःगु दासत्वया ख्वाःपाः क्यना हे च्वन। मंसिरय् हाकनं खने दइतिनि, व चरित्र। जब सार्वभौम माने यानातःगु सदनया सदस्यत हे 'दास'य् परिणत जुइ, तब मुलुक स्वाभिमान व स्वतन्त्र जुया च्वने फइ ला? सु नेपाःमिया अन्तआत्मां मथूगु दु थ्व सत्यतथ्य खँ? तर अन्तर्आत्मा, विवेक व नेपालीत्वयात स्यानाः राजनीति याइपिं नं थन आपाः दु, छुं मखुसां ६०१ म्ह ला पक्का हे दु।
मुलुकया स्वतन्त्रताय् थ्व संकट ०४७ सालया संविधानया हत्याया कारणं जन्मे याःगु खः। उकिं भावी इतिहास व राजनीतिया आधार ०४७ सालया संविधान जक जुइ फइ। उकियात हे पुनःस्थापना यायेगु कुतः मयात धाःसा देय्या स्वतन्त्रता व स्वाधीनता संकटय् लाइ। हत्या व आन्तरिक कलह अले विदेशी हस्तक्षेप मुलुकया नियति जू वनी। नेपालय् नेपाःमि मखुसें ब्रम्हू, नेवाः, गुरुङ, तामाङ, क्षेत्री, दलित, हिन्दु, बौद्ध, इशाई व मुस्लिम जू वनी, व लिपा वना हरेकसिया इष्टदेवता सुं न सुं विदेशी शक्ति जू वनी। उकिं थ्व मोहनि आत्मचिन्तन व चरित्र सुधार अले दासत्वमुक्त, स्वतन्त्र, सवल व सुदृढ नेपाः दयेकेगु मंकाः अभ्यासया अवसर सृजना जुइमा, नेपाः मामं थ्व सद्बुद्धि व शक्ति झी सकसितं बीमा।

More Stories Like this