भाषाथुवाः भिक्षु अश्वघोष महास्थविर

भिक्षु अश्वघोष महास्थविरयात म्हमसिउपिं म्हो हे जक दइ । ८२ दँ थ्यने धुंकूम्ह वसपोल आः नं उखें थुखें न्यासि जुइगु व बाखं कनेगु ज्याय् माहिरम्ह वक्ता कथं हे सकस्यां न्ह्यःने परिचित जू । अथे जुयाः नं वसपोलयात उलिमिछं बैस दुम्ह भन्ते हे धायेमल्वः । वसपोलया सच्छिगू स्वयां अप्वः सफू पिदनेधुंकूगु दु । उकी मध्यय् नं नेपालभाषां बच्छि स्वयां अप्वः दु । न्हापा ला नेपालभाषां हे जक वसपोलं बाखं कनाबिज्याइ । नेपालभाषां हे सफू व च्वसुत च्वयाबिज्याइ । आः वयाः थीथी जाति जनजातितय्सं बुद्धधर्म नेवाःतय्गु जक मखु धकाः दवाव बीगु याना हयाच्वंगुलिं बाध्य जुयाः बुद्ध धर्मया प्रचार प्रसार यायेगु लागिं खस भाषायात नं माध्यम भाषा कथं छ्यलाः सफू नं पिथनेमाःगु स्थिति वःगु दु । उकियात वसपोलं बांलाःगु हे लिच्वः धयाबिज्याइ ।

गुलिं मनूतय्सं बुद्धधर्मयात आः हे नं नेवाःतय्गु जक धर्म धकाः च्वनाच्वंगु दु । तर अथे मखुगु खँ जनजातितय्सं थःपिं नं बुद्धमार्गी खः धकाः प्रचार प्रसार यानाः आपालं सफू बुद्धधर्म सम्बन्धी पिथनेत थीथी ब्यक्तित्वतय्त इनाप यानाच्वंगुलिं हे नं सीदत । खस भासं पिकाःसा गुरुङ्गः, तामाङ शेर्पा आदि जातिं नं बौद्ध धर्म सम्बन्धी ज्ञान काये खनीगु ल्याखं थः भाषा बांलाक ल्हाये व च्वये मसःसां प्रा. सुवर्ण शाक्ययात ग्वाहालि कयाः नेपाली भाषां सफूत पिथनँच्वनागु खँ कनादिल । नेपाली भाषां सफू पिथनेगु ज्या शुरु जूसां नेपालभाषायात छुं कथं नं नोक्सान मजूगु खँ भिक्षु अश्वघोष महास्थविरं कनाबिज्यात । थुगुसी वसपोलया सफू १०७ गू थ्यनाच्वंगु दु ।

थुगुसी जक नं वसपोलं स्वंगू प्यंगू बुद्धधर्म सम्बन्धी न्हूगु हे सफू पिथनाबिज्याःगु दु । दकलय् न्हापां थः श्रीलंकाय् च्वनाः अध्ययन यानाच्वंगु इलय् हे वसपोलं 'श्रीलंका व परिवेन' नांगु च्वसु धर्मोदय पत्रिकाया न्हापांगु ल्याखय् च्वयाः थःगु प्रतिभा क्यनाबिज्याःगु खः । उगु च्वसुयात सिरपाः नं लात । सिरपाः लायेवं उत्साहित जुयाः च्वयेगु ज्याय् मदिक ल्हाः च्वयेका बिज्याःगु कारणं हे वसपोलं न्यय्दँ ख्वीदँ तक नं निरन्तर च्वयेगु ज्या याना हे च्वनाबिज्यात । वसपोलं अप्वः धइथें बुद्ध धर्म सम्बन्धी ज्ञानवद्र्धक खँत च्वयाबिज्याः । नापं साहित्यया थीथी विधाय् नं ल्हाः च्वयेका बिज्याःगु दु ।

यलया वकुबहालय् मां लक्ष्मीमाया व अबु चन्द्रज्योतिया काय मंगलमान शाक्य कथं बूम्ह काय्मचा हे थौंकन्हय् भिक्षु अश्वघोष महास्थविर जुयाच्वनाबिज्याःगु दु । 'असल शिक्षा', 'अमृत दानु', 'धर्म आचरणु' व 'धर्म र ज्ञानको शिक्षा' नांगु प्यंगू सफू थुगुसी हे तिनि वसपोलं पिथनाबिज्याःगु दु ।

नेपालभाषा परिषदं थुगुसी वसपोलया थज्याःगु हे नेपालभाषा सेवाया कदर यासें भाषाथुवाः उपाधिं सम्मानित याःगु दु । उगु उपाधिं छाय्पिउगुयात वसपोलं लय्ताये बहःगु खँ व जीवनया महत्वपूर्ण खँ धकाः स्वीकार यानाबिज्यात । थम्हं याना वयाच्वनागु सेवा भावयात उत्साह बीकथं थुगु उपाधि बिउगु व मूल्यांकन याःगु न्ह्यथँसें वसपोलं आः धर्मदेशना याना वयाच्वंगु डायरीयात हे छगू कथं सफू दयेकाः पित बीगु नं स्वयाच्वंगु दु । थौंकन्हय् संघाराम विहार ढल्कोय् च्वनाबिज्याःम्ह भिक्षु अश्वघोष महास्थविर छगू इलय् भ्वँतय् नं च्वनाबिज्याःगु खःसा थीथी विहार बहिली नं च्वनेधुंकूम्ह खः । धर्म उपदेश भाग-१ भाग-२ तयारी याना च्वनाबिज्याःम्ह वसपोलं सन् १९४४ य् कुसीनगर भारतय् श्रामणेर जीवन शुरु यानाबिज्याःगु खःसा श्रीलंकाय् सन् १९४९ सालय् उपसम्पदा भिक्षु जुयाबिज्याःगु खः । वसपोलं आः तक श्रीलंका थाइल्याण्ड मलेशिया लाओस अमेरिका बेलायत मंगोलिया जर्मनी भुटान भारत व चीन बिज्यानाः धर्म प्रचार यायेधुंकूगु दु । छगू इलय् राष्ट्रिय सभाया दुजः नं जुयाः वसपोलं सदनय् तकं धर्म निरपेक्षताया माग यानाः सः तयाबिज्याःगु खः ।

More Stories Like this