कुचा दलीगु लँपुइ माओवादी
सानुराजा शाक्य
नेपाःया कम्युनिष्ट पार्टीत कुचा दलीगु कारणया अध्ययन यायेबलय् एकीकृत माओवादी नं कुचा दलीगु अवस्थाय् थ्यनेधुंकूगु संकेत दु।
नखःचखलं शिथिल जुयाच्वंगु नेपाःया राजनीतिइ मोहनि सिधयेवं हानं क्वाना वइगु संकेत पिदंगु दु। तर थ्व संकेत नेपाःया भिं जुइगु स्वयां अझ अप्वः राजनीतिक असफलतायात सःतीगु कथंया गतिविधि न्ह्याइगु खनेदत। संविधान व शान्ति प्रक्रिया ठप्प जुयाच्वंगु थ्व इलय् तत्काल हे शान्ति व संविधानया ज्या जुइगु स्वयां गथः स्वतुमतु स्वइगु जकं खने दत। अप्वः अपेक्षा यानातःम्ह प्रधानमन्त्री डा. बाबुराम भट्टराई नं मेपिं न्हापायापिं प्रधानमन्त्रीपिनिगु झ्वलय् सिंहदरवारय् तस्विर यखायेगुली जक सीमित जुइगु खः ला धइगु संकेत पिदंगु दु। पीन्यान्हुया दुने शान्ति प्रक्रियाया ज्याया ठोस उपलब्धि हये मफुत धाःसा थःगु सरकारया औचित्य मदु धकाः न्ववाःम्ह प्रधानमन्त्रीया बोलीवचन पानावःगु दु। थःगु असफलताया दोष कर्पिनिगु छ्यनय् मुइकाः थःगु आयु तनेगु अभियानय् मेपिं प्रधानमन्त्रीतसें क्यंगु लँपुइ हे डाक्टर साहेब नं वनीगु खने दत। थम्हं न्हूगु लँपु चायेका वनेत थ्व प्रधानमन्त्री नं सक्षम जुइ फइगु संकेत डाक्टर साहेब प्रधानमन्त्री जूगु झिंन्यान्हु तकया आशा बुलुहुँ निराशाय् हिलीगु संकेत जकं अप्वया वःगु दु। न्हापा जुतले थः संयुक्त राष्ट्र संघय् वने न्ह्यः शान्ति प्रक्रियाया ज्या सुथां लाकेगु प्रतिवद्धता प्वंकूम्ह प्रधानमन्त्री नं व संभव मजुवं मोहनि न्ह्यः याये धाल। तर मोहनि नखः वयाः नेतात व्यस्त जुल धकाः पक्का हे मोहनि क्वचाय्वं शान्ति प्रक्रियाया ज्या न्ह्याइ धकाः धायेगु याना हयाच्वंगु दु तर सफलताया छुं भति तकं आशा याये जीगु ज्या धाःसा न्ह्याःगु मदुनि। तर थ्वया दथुइ अःखतं सत्तारुढ दल एकीकृत माओवादीया आन्तरिक ल्वापु तच्वया वनीगु संकेत जक अप्वःगु थ्व इलय् हानं छक्वः शान्ति प्रक्रियाया ज्या पनीगु खने दत।
थौंकन्हय् सरकार क्वःथलेत प्रतिपक्ष दलया स्वयां थःगु हे पार्टी दुनेया प्रतिपक्षी पुचःतय् गतिविधि प्रमुख जुया वयाच्वंगु दु। प्रतिपक्षी दलतसें सरकार क्वःथलेगु ज्याय् ध्यान बीगु स्वयां थःगु दुनेया आन्तरिक कचवनं हे उपिं ग्रस्त जुइगु जूगुलिं सरकार क्वल्थलेगु ज्या प्राथमिकताय् मलाः धाःसां जिउ। तर सत्तारुढ दल दुनेया हे अव्यवस्थां यानाः सरकारत असफल जुइगु जुयाच्वंगु दु। थ्व हे नियतीया शिकार वर्तमान प्रधानमन्त्री डा. बाबुराम भट्टराईया सरकारं नं फये मालाच्वन धाःसां पाइ मखु। थुकिया अर्थ सरकारया असफलताया दोष पार्टी दुनेया कचवंयात बियां सरकारं मुक्ति काये फइ मखु। प्रतिकुलताया दथुइ थःत सफल याये फुसा जक प्रधानमन्त्री जुयागुया औचित्य प्रमाणित यायेफइ।
प्रसंग हानं नं सत्तारुढ दल एकीकृत माओवादीइ हे केन्द्रित जू वइ। शान्ति प्रक्रियाया छगू पक्ष कथं दावी यानाच्वंगु दल दुनेया कचिंगलं शान्ति प्रक्रियायात गुकथं सार्थक निष्कर्षय् थ्यंकेगु धकाः निर्णय यायेत थाकुयाच्वंगु दु। दल दुनेया कचवं समानान्तर राष्ट्रिय भेलाया ग्वसाः तक थ्यनेगुया अर्थ पार्टी कुचा दलीगु संकेत नं खः। एकीकृत माओवादी दुने स्पष्ट स्वंगू धार प्रवल जुयाः टक्कर नयाच्वंगु खःसां थ्व इलय् वैद्य पुचः छखे व मेगु निगू पुचः अध्यक्ष प्रचण्ड व डा. भट्टराई पुचः छथासं लानाच्वंगु थ्व अवस्थां एकीकृत माओवादी मुक्त जुइगु लँपु अन्तत पार्टीइ विभाजित जूसां जिल धइगु मानसिकता तकया विकास पार्टी दुने जुइधुंकूगु दु। एकीकृत माओवादी दुने ब्वलना वःगु थ्व आन्तरिक अन्तर संघर्षं छखे कार्यकर्तातय्त उत्साहित याये फयाच्वंगु मदुसा मेखे थःथःगु पक्षय् सनाच्वंपिं नेता कार्यकर्तात पार्टी कुचा दल धाःसां उकिया नितिं मानसिक रुपं तयार जूगुया संकेत खिचिमिचि खिचिमिचि जुयाच्वनीगु स्वयां थःथःगु लँपुइ वन धाःसा हे देशयात भिं जुइ धकाः धायेगु तकं यानाहःगु न्यनेदु। थुज्वःगु मानसिकता विकास जुयाच्वंगु पार्टीइ हथासं कार्यकर्ता भेला थ्व हे वइगु आश्विन २८ गते पार्टीं सःतूगु दु।
पार्टी अध्यक्षं सःतूगु भेला वैद्य पुचःया मिखाय् दाहाल-भट्टराई पुचःया भेला जक खः, पार्टीया भेला मखु। उकिं उकिया समानान्तर भेलाया रुपय् आश्विन २७ गते हे उपाध्यक्ष वैद्य व महासचिव रामबहादुर थापाया समग्र पार्टी भेला धकाः सःतेवं थ्व निगुलिं भेला जुल धाःसा एकीकृत माओवादी स्पष्टत निकू कुचा जुइ। नेपाःया कम्युनिष्ट पार्टीत कुचा दलेत राष्ट्रियताया सवाल प्रमुख जुइगु थें एकीकृत माओवादी कुचा दलीगु नियतीया कारण नं अन्ततः राष्ट्रियताया सवाल हे जुइगु खनेदत। एकीकृत माओवादी व मधेसी मोर्चा दथुइ जूगु प्यंगू बुँदाया सहमति वैद्य - थापा पुचःया मिखाय् तःधंगु राष्ट्रघात खः। देशयात सिक्किमीकरण यायेगु खः धइगु द्वपंया दथुइ मधेसी मोर्चाया छम्ह जिम्मेवार नेता व रक्षामन्त्री जूम्हेसिनं समेत तराईया २२ जिल्लां स्वाधीनता कायेमाल धाःसा मुलुकया संविधान ऐन कानूनं पने फइ मखु धकाः न्ववायेवं सिक्किमीकरण यायेत्यंगु दु धकाः द्वपं बियाच्वंपिंत थःपिनि द्वपं पुष्टि यायेगु मौका चूलाःगु दु।
कम्युनिष्ट पार्टीत कुचा दलीगु कारणया अध्ययन यायेबलय् एकीकृत माओवादी नं कुचा दलीगु अवस्थाय् थ्यनेधुंकूगु संकेत दु। थ्व अवस्थाय् पार्टी कुचा थला वनेगु वा एकीकृत हे याना तयेगु धइगु भूमिका म्हिते फुम्ह माओवादीया नायः प्रचण्ड छम्ह जक खः। तर प्रचण्डं नं वैद्य पुचःयात ह्ययेका च्वनेगु स्वयां थःगु हे लँपुइ वनाः योगदान बीफुगु अवस्थाय् तक वनेगु लँपु नाला काःगु खनेदत। फलस्वरुप वर्तमान सरकार दयेकेगु ज्याय् अध्यक्ष पुचलं वैद्य पुचःयात वास्ता हे मयासे मधेसी मोर्चानाप सहमति याःगुनिसें कयाः मेमेगु दलनाप वार्ता यायेत नं वैद्य पुचःया नेतात ब्वना यंकाच्वंगु खनेमदु। न्हापा जूसा अध्यक्ष प्रचण्डं मेमेगु दलनाप वार्ता यायेत वनीबलय् महासचिव रामबहादुर थापा बादल, देव गुरुङपिं नं नापं दइगु खः तर उज्वःगु किपा थौकन्हय् स्वये मदु।
More Stories Like this
जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपाप्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया