अन्ततः एमाले शान्त

सुरेश मानन्धर
जब खनालं राजीनामा बिल, महाभारत दथुइ हे 'ब्रेक' जुल। आः शायद एमालेया हे मेम्ह सुं प्रधानमन्त्री मजूतले 'ब्रेक के बाद' वइगु भाग प्रशारण जुइ मखुनि जुइ।

थौंकन्हय् एमाले दुने ल्वापु मदु। न दु छुं कथंया असन्तोष हे। एमाले थ्व इलय् थुभनं शान्त दु मानौं थ्व स्वय्म भगवान बुद्धं नेतृत्व यानाच्वंगु बौद्धकालीन भिक्षु संघ खः। एमाले नेतातय् दथुइ नं थुभनं प्रेम व्याप्त जुयाच्वंगु दु मानौं वय्कःपिं सकलें अर्हत् प्राप्त सन्तजन खः। आखिर एमाले थ्व इलय् छाय् थथे शान्त खने दत? छु थुकियात कयाः छुं शोध तयार याये फइगु सम्भावना मदु?
थ्व इलय् एमाले सत्ताय् मदु। अय् जुयाः शान्त दु। माधव नेपाल प्रधानमन्त्री जुयाच्वंगु इलय् झलनाथ खनालं वय्कःयात थुलि ब्वः बिल मानौं कि माधव नेपाल वय्कःया झिगू जन्मंनिसेंया शत्रु
खः। जिक्व थासं व छिंक्व थासं तक पेलपाल यानाः अन्ततः नेपालयात राजीनामा यायेत बाध्य याना बिल। व इलय् एमाले दुने थुलि ल्वापु पिदन, थुलि घमासान जुल कि गुलिसिनं ला आः पार्टी त हे ज्यात तकं धयाहयेधुंकूगु खः। नेपालं राजीनामा बीवं पार्टी भचा शान्त जुल। नेपालं राजीनामा बीधुंकाः कांग्रेसया रामचन्द्र पौडेल प्रधानमन्त्री जूगु जूसा ला एमाले दुने अबलय् हे असीम शान्ति कायम जुइगु खः। तर दुर्भाग्य, एमालेया नेपाल धुंकाः हानं एमालेया हे खनाल प्रधानमन्त्री जुयादिल। गुकिं यानाः पार्टीइ हानं वहे 'मैं करूं तो साला, क्यारेक्टर ढिला है' शैलीया ल्वापु जारी जुल। खनाल प्रधामन्त्री जुत्तले एमालेया थ्व महाभारत सिरियल प्रशारण जुया हे च्वन। जब खनालं राजीनामा बिल, महाभारत दथुइ हे 'ब्रेक' जुल। आः शायद एमालेया हे मेम्ह सुं प्रधानमन्त्री मजूतले 'ब्रेक के बाद' वइगु बाँकी भाग प्रशारण जुइमखुनि जुइ।
एमालेया च्यानलय् 'ब्रेक' जूगु वहे महाभारत आः माओवादीया च्यानलय् प्रशारण जुयाच्वंगु दु। मेगु दलया नेता प्रधानमन्त्री जुत्तले ल्वहंया ग्वारा थें छधी खने दयाच्वंगु माओवादी आः थःगु हे दलया नेता प्रधानमन्त्री जुइसातकि खाःयागु गिलास थें कुचाकुचा जूवंगु दु। कर्पिं सत्ताय् च्वनाच्वंत्तले 'दुनियाँया छुं हे तागतं जिमित फुटे याये फइ मखु' धकाः दबू दबुली गर्जे जुइपिं माओवादीया वहे नेतातय्सं आः अज्याःगु हे दबुली दनाः धायेगु यानाच्वंगु दु, 'थ्वहे पहः जुयाच्वन धाःसा पार्टी फुटे नं जुइफु।' वास्तवय् माओवादीयात फुटे यायेगु तागत दुनियाँय् गनं हे माः वनेम्वाः, वहे पार्टी दुने दुगु जुयाच्वन। सखे थ्वहे माओवादीया असली तागत खः।
कांग्रेस ला झन् धायेमाःगु हे मखुत। थ्व पार्टी न्हापांनिसें हे त्रिमूर्तिया त्रिगुट जानाः निर्माण जुयाच्वंगु खः। आः पार्टीइ त्रिमूर्ति ला मंत, तर त्रिगुट धाःसा कायम हे दनि। थौंकन्हय् पार्टीइ वहे त्रिदलया द्वन्द्व जारी जुयाच्वंगु दु। स्वंगू मध्ये गुगुं छगू गुटया नेता प्रधानमन्त्री जुइसातिक व पिने प्रकट जुइ, प्रधानमन्त्री मजूतले दुने दुने हे आरामपूर्वक न्वयाच्वनी। आः नं कांग्रेसया द्वन्द्व दुने दुने जक न्ववाच्वंगु दु। प्रकट जूगु मदुनि।
तःधंगु दलय्गु थ्व ल्वापु चीधंगु दलतय्के नं खनेदु। ल्वचं तःधंम्ह चीधंम्ह धाइ मखु। थ्व ल्वचं नं मधाः। राजनीति यायेगु धइगु हे छगू इलय् सत्ताय् वनाः सरकार चले यायेत खः। तर गुगुं नं दल सत्ताय् वनेवं हे उगु दल दुने ल्वापु सुरु जुइधुंकी। मेगु दल वंत्तले छुं खँ मदु, थःगु दल वन कि ल्वापु। थ्व गज्याःगु प्रवृत्ति खः? गज्याःगु भाइरसं हइगु ल्वय् खः?
दलीय व्यवस्थाया दकलय् तःधंगु दुर्गुण धइगु हे हरेक मनूयाके दइगु दलीय भावना खः। उमिसं थःगु दल बाहेक मेपिं सुयां हे खँ न्यनी मखु। थःगु दलयाम्ह जूसा बेठीक नं ठीक, मेगु दलयाम्ह जूसा ठीक नं बेठीक। दलया नेतातय्सं दल बाहेक देशया बारे गबलें नं बिचाः मयाइगु जूगुलिं दलीय व्यवस्था खराब धाइगु खः। तर नेपाःया दलीय नेतातय्सं खराबीया थ्व हद तकं थुलि खराबनक्सां पुलावंगु दु कि उमिसं आः दल जक नं मखु केवल थःयात हे जक स्वयेगु याना हःगु खने दया वल। राजनीतिया उद्देश्य सत्ताय् वनेगु खः। तर सत्ताय् थःगु दल मखु थः वने दयेमाः। दलया नेतातय्के थ्व प्रवृत्ति ब्वलना वयाच्वन। नेतातय्सं आः दलयात तकं स्वयेगु त्वःता हयेधुंकल। देशयात स्वइगु ला तापाःगु हे खँ जुल। तर अजूचायापुगु तर ग्यानापुगु प्रवृत्ति खः। नेतातय्के राष्ट्रिय भावना मदुगु ला मदुगु हे जुल, आः दलीय भावना तकं मदया वनाच्वना। उकिया थासय् गुटीय व अझ व्यक्तिया भावनां थाय् कयाच्वन। सुं नं नेता आः स्वय्म थःगु हे दल दुनेया तकं 'नेता' मखया वनाच्वन। गुगु देशय् दलीय नेता तकं निर्माण जुइ मफुनि, अज्याःगु देशं राष्ट्रिय नेता चूलाकीगु गबले? झीसं चीनय् माओ त्से तुङं विकास याःगु इतिहास ब्वने, सिंगापुरय् ली क्वानं प्रगति याःगु यथार्थ खने, भारतय् जवाहरलाल नेहरूं उन्नति याःगु मिखां खने। उमिसं अथे छाय् याये फत धायेबलय् उपिं थःथःगु देशया राष्ट्रिय नेता खः। उमिसं थःगु दल जक धकाः गबलें मस्वः। खतुं नेपाःया वर्तमान नेतातय्सं नं थःगु दल धकाः गबलें स्वःगु खने मदु। पाःगु थुलि जक खः कि चीन, भारत व सिंगापुरया नेतातय्सं दलया मस्वसे देशयात स्वत, नेपाःया नेतातय्सं दलयात मस्वसे थःत जक स्वत। सुं छम्ह हे राष्ट्रिय व्यक्तित्व निर्माण जुइ मफुगु थ्व देशं राष्ट्रिय प्रगति याइ धकाः आशा यायेगु आःया निंतिं मदनकृष्णया जोक न्यने थें जक जुइ।
नेपाःया नेतातय्के थज्याःगु प्रवृत्ति छाय् खने दत? थ्व आः परिदृश्यय् खने दुपिं समसायिक नेतातय्गु जक प्रवृत्ति खः लाकि फुक्क हे नेतातय्गु खः। देशय् जातीय स्वशासनया खँ तीव्र रुपं थ्वयाच्वंगु दु। अतः थज्याःगु प्रवृत्तियात जातीय रुपं नं विश्लेषण यायेमाःगु आवश्यकता दयेफु। देय्या समसामयित राजनीतिक दबुली मू नायः जुयाः गुलि नं पात्रत खने दयाच्वंगु खः उपिं फुक्क हे छगू जक जातियापिं खः। अले पार्टीया द्वन्द्व नं वहे छगू जातिया नेतातय् दथुइ जक सीमित दु। छु थ्व विश्लेषण याये योग्य विषय मखु?

More Stories Like this