छुँ तन्त्र !
सूर्यमान राजभण्डारी
छुँ। सामान्य जन्तु। धुकुंपिकुं जुइ। साःगु भिंगु नइ। नये जिउगु नइ। नये मजिउगु स्यंका बी। भिंगु। मभिंगु। न्ह्यागु नं स्यंका बी। कुचा कुचा याना बी। प्वाः मदुथाय् प्वाः दयेकी। ह्वः मदुथाय् ह्वः खना बी। प्वाः खनाः जूसां, ह्वः खनाः जूसां थःगु निंतिं लँ दयेकी। यखाना तःगु कोट नं चायेफु। कोटय् दुने च्वंगु नोट नं चायेफु। चायेगु, स्यंकेगु छुँया विशेषता। छुँ स्वयेबलय् सामान्य। वा धाःसा
तरवार थें। छुँया वा बल्लाः। छुँया मिखा नं तेय्लाः। छुँ- गुबले वइ। छुँ- गुबले वनी। सुनानं मसिउ। छुँ- गन दु। छुँ- गन मदु। सुनानं धाये मफु। छुँ सामान्य जूसां मनूतय् नितिं भयानक दुश्मन ।
छेँय् छुं दुःख बी। छुँ नियन्त्रण यायेगु उपाय अनेक दु। भौचा दुथाय् छुँ दइ मखु धाइ। अयनं छुं दुने दुने थःगु करामत यानाच्वनी। तसकं दुःख बिल कि तं पिहां वइ। छुँया निंतिं विष दु। छुं विष नइ। तःन्हु लिपा नवइ। ज्या मछिंथाय् छुँ सिनाच्वनी। हानं लिपा छुँ खने दइ। छुँ लायेत पंजः दु। पंजलय् दुने छुँ मदु। चतुर छुं चक्मा बी। पंजः न्ह्याबलें खालि जुइ। छुँ नियन्त्रण यायेत धराप दु। धराप कडा। धरापय् छुँ लात कि क्षतविक्षत जुइ। हि छ्यालब्याल जुइ। खन कि घच्चाः। ख ला थौकन्हय् मेगु नं उपाय दु। छुँया निंतिं ग्ल्यु म्याट। च्याप च्याप च्वं। थिल कि प्यपुनिगु। प्यमपुंतले स्वतन्त्र। प्यपुन कि नियन्त्रणय्। छुं व नं स्व जक स्वइ। प्यपुनी मखु। छुँ नियन्त्रण याये तसकं हे थाकु।
वहे छुँ। भाः थहां वनाच्वंगु लुँया चर्चा जुयाच्वंगु ई। आकाझाकां छुँया चर्चा जुइ। छुँया बय्बय् जुइ। धाइ- किसियात इमूचां ख्याइ। थथे हे जुल। नेपाल वायु सेवा निगम राष्ट्रिय ध्वजावाहक विमान फय्खः। मदु तःगः। दतंफुतं छगः। फय्खः- भराय्ग्वः। छु-सामान्य। अप्वः दुसा बागु किलो। वहे दु मदु बागू किलोया छुँ। फय्खः दुने खंगु जुल। खंगुयात खनागु हे धाये माल। छुँयात मालेगु ज्या जुल। ताः ई तक नं लुइके मफुत। मिखा तिसिनाः फय्खः मलेसिया ब्वल। मलेसियां लिहां वल। फय्खः हानं हङ्गकङ्ग ब्वल। शायद वहे छुँ। हङ्गकङ्गय् फुत्त पिहां वल। दुगु छगः फय्खः। हङ्गकङ्गय् हे ग्राउण्डेड जुल। फय्खः दुनेया प्रविधियात पाइलटं नियन्त्रण याइ। फय्खः दुनेया छुँयात सुनां? सकसितं थाकुल ।
संयोग। छखे, फय्खः दुने। छुँ दुहां वंगु। मेखे, नेपाल वायु सेवा निगम दुने। पुलांम्ह जिएम केबि लिम्बु। सर्वोच्चं मुद्दा त्याकूम्ह। पुनर्वहाली जुयाः निगमय् दुहां वने त्यंगु। तर अनया कर्मचारीतय्सं पन। दुत मछ्वः। लित छ्वत। वाह ! कर्मचारीतन्त्र। मनू पनेफु। छुँयात पने मफुत। छुँयात भ्रष्टाचारीया उपमा बिल। छुँ भ्रष्टाचारी जुल ।
व्यवस्थापनय् राजनैतिक नियुक्तिं यानाः भ्रष्टाचार अनियन्त्रित जुल। फय्खः दुनेया छुँ। खने दुम्ह छुँ। व छुँ लायेत सकसिनं कुतः यात। देय्या धुकू दुने खने मदुपिं छुँत गुलि दु गुलि दु । खने मदुपिं छुँतय्त सुनां लाइगु?
लात। फय्खः दुनेया छुँ ग्ल्यु म्याटय् थात। छुँ नियन्त्रणय् वल। सकलें ढुक्क जुल। फय्खः दुनेया छुँ तन्त्र क्वचाल। तर, देय्या धुकू दुने खने मदुपिं छुँत। अले, उमिगु छुँ तन्त्र गुबलें नं क्वमचाः। क्वचाइगु नं गथे। सरकार न्ह्याबलें बुँख्याःचा ।
suryamanbkt@gmail.com
More Stories Like this
जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपाप्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया