यमाःद्यः व यँयाः

लब कर्माचार्य

दछिया नांदंगु याः हे यमाःयाः खः। थुगु हे याःयात इन्द्रजात्रा धकाः नं धाः। यमाः आजु व इन्द्राजुया थुगु जात्रा स्वयेत स्वनिगः दुने व पिनेयापिं म्वःम्वः थ्यनाच्वनीगु खःसा मरुया भाजु देगः, नारायण देगः, महाद्यः पार्वती देगः, मरु त्वालंनिसें मरु सतः, सिंह सतः, न्हूघः, जोशी देगलय् मनूत मुनाच्वंगु खने दइ। प्रत्येक भाद्र शुक्ल यंलाथ्व द्वादशिनिसें न्ह्याइगु थुगु जात्रा आश्विन कृष्ण यंगाला चौथि कुन्हु नानीचायाः जुयाः यःसिं क्वःथलाः क्वचायेकी। थीथी वंशया जुजुपिंसं स्वनातःगु जात्रा थुथाय् लुमंकेबहः जू। लिच्छवि जुजु गुणकाम देवं इन्द्र द्यः ब्वयाः इन्द्र जात्रा हनेगु चलन न्ह्याकूगु खःसा जुजु जयप्रकाश मल्लं कुमारी रथयालिसें गणेश व भैरवया खः जात्रा न्ह्याकूगु खः। अथे हे शाह जुजु प्रतापसिंहं यःसिं थनाः यँयाः आरम्भ जूगु क्यने कथं जात्रा सुरु याःगु खँ उल्लेख दु ।

इन्द्र धयाम्ह बज्रधरया द्यः खः। द्यःया नं जुजु जूगुलिं इन्द्रयात देवराज धायेगु यानातःगु खः। इन्द्रयात देवेन्द्र नं यायेगु याः। इन्द्रया ग्वाहालिं नापं दयाच्वनीपिं चन्द्रमा, कुवेर, यम, अग्नी, बरुण, पवन आदि खः। अलकापुरी वा अमरावती जुरे जूगु इन्द्रलोकय् इन्द्र, उर्वशी, तिलोतमा, रम्भा, मेनुका आदि अप्सराया प्याखं स्वयाः आनन्द कयाच्वनीम्ह द्यः खः। द्यःया जुजु इन्द्रयात सत्य युगय् तारकेतु, तारकासूर, त्रिपुरासूर, हिरण्यकश्यप थेंजाःपिं दैत्यतय्सं आक्रमण यानाः इन्द्रया राजगद्दी लाकाकाःगु खँ थीथी पुराणय् उल्लेख दु ।

इन्द्र धयाम्ह वा वयेकीम्ह जक मखु मलः छ्वया हइम्ह द्यः नं खः। ऐरावत किसियात थःगु वाहन कथं गइम्ह इन्द्रयात नेवाः भासं यमाःद्यः वा यमाः आजु नं धायेगु याः। उकिं यमाःया थुगु जात्रायात हे यमाःयाः धकाः धयातःगु खः। थौंतक नं येँ नगरय् थुगु जात्रा तसकं धुमधामं न्यायेकाच्वंगु दु ।

नेपाल संवत् कथं झिंछलागु ला यंलाया याः 'यँयाः' व यँयाःपुन्हि थ्व हे लाया पुन्हियात धाइ। न्हापा थ्व जात्रा राणाकालय् सरकारया सवा लाख ध्यबा खर्च जू धाइगु न्यनेदु। थ्व जात्रा यँयाः जक नं मखु, थुबलय् थीथी प्याखं नं पिहां वयाच्वनी। गथे कि ख्वपया थीथी त्वालं महाकाली, महालक्ष्मी, कुमारी द्यः, गणेश, प्रेत, ख्याः, कवं, भूत झ्यालिंचातय् प्याखं पित हइ। थुज्वःगु प्याखं हुलीबलय् पछिमा, छुस्या व मुजराती आदि बाजं थाइ। अथे ह किलागः त्वालं कुमारी, भैरव, चण्डी, कवं, बेताः, ख्याः, दैत्य व देवदेवीया प्याखं क्यनेगु याइ। थुगु प्याखं क्यनीबलय् ज्वः खिं, ज्वः प्वंगा, ताः बबू, छुस्या, भुस्या, धाः, नाय्खिं, दुम्बखिं आदि बाजं थाइ। उकथं हे स्वयम्भू लिउने हलचोकं कुमारी, चण्डी, भैरव (सवःभकु, व भैरव) या प्याखं नं हुइकेगु याइ। अथे हे येँया मजिपाः त्वालं लाखे, शान्त भैरव, किलागः त्वालं पुलुकिसि, त्रिपुरेश्वरं दशावतारया प्याखं हुइकी। थुगु प्याखं हुइकेबलय् छसिकथं धाः, भुस्याः, धिमे, कमैया, ताइनाइ बाजं थायेगु याइगु खःसां त्रिपुरेश्वरया दशावतारय् धाःसा बाजं थाइ मखु ।

येँयाः न्यायेकेगु इलय् लाय्कुली तपाः हाथुद्यः तिकिझ्याः खापा उलाः ब्वयेगु, वंघःया आजुद्यः क्वत हयेगु, मरुया ध्याकुं पसः पिने चाया त्यपय् हाथुद्यः ब्वइगु, मरुइ छेँ न्ह्यःने हाथुद्यः ब्वइगु, मरुद्यः छेँ तग्वः गं न्ह्यःने भगवती छेँय् नं भगवती द्यःपिं ब्वइगु, अथे हे त्वालं त्वालय् इन्द्राजु ब्वयेगु परम्परागत ज्या नं न्ह्याका हे च्वनी ।

अनंलि त्वाःत्वालय् दलू ब्वयाः छेँखापतिकं मदुपिनिगु नामं लिया दलू ब्वयेगु याइ। थथे लिया दलू मदुपिनि चाया दलू ब्वयेगु याइ। अले द्वादशिकुन्हु मदुपिनिगु नामं देशं पिने चाया पाल्चा च्याकु-च्याकुं उपाकु वनेगु व क्वःनेयाः कुन्हु देशय् दुने पाल्चा च्याकु-च्याकुं नगरय् मत बिउ वनेगु चलन दु ।

थ्वया बिस्कं धुन्या, धिमे, भुस्याः, कयैपा, ताइनाइ, थाखा, दागिं थःनें क्वःने चाःहीकी। क्वंचाखिं, बबू, बय् पुयाः बौमत चाःहीकेगु याइ। क्वःनेयाः कुन्हु थीथी त्वालय् न्ह्याइगु कुमारी जात्रा क्वःनेया मरु, बसन्तपुर, अट्को, मजिपाः, न्हूघः, ज्याबहाः, लगं, ग्वफः, ब्रम्हत्वाः, वन्दे, ह्यूमत, न्हूघः, क्वहिति, भिंद्यःत्वाः, मरु इलाछेँ, बसन्तपुर थ्यनाः क्वःनेयाः क्वचाइ। अथे हे थःनेयाः कुन्हु कुमारीया रथयात थःनेया प्याफः, यटखा, न्यंत, त्यंगः, न्ह्यःखा, थाय्मदु, न्हाय्कंत्वाः, असं, बालकुमारी, केल, वंघः, लाय्कू जुयाः बसन्तपुली थ्यंकाः क्वचायेकी ।

दथुत्वाःया थीथी त्वालय् न्ह्याइगु प्याफः, यटखा, न्यत, किलाघः, भ्याःचाद्यः, वंघः, मखं, लाय्कू जुयाः नानीचायाः क्वचाइ। वहे कुन्हु बहनी साइतय् यःसिं क्वःथलाः येँयाः क्वचायेकी। क्वचाइ कुन्हु राष्ट्र प्रमुख कुमारीछेँय् वनाः कुमारी माजुया ल्हातं सिन्हः तीगु नं चलन दु ।

More Stories Like this