ख्वपय् लिपि कक्षाया गतिविधि
नेवाः राज्य व नेपालभाषा बारे ततःधंक खँ पिहां वयाच्वंगु इलय् नं भाषा, लिपि व संस्कृति निर्माणपाखे धाःसा राज्य व नेवाः समुदायं तकं ज्या जुयाच्वंगु खने मदु।
नेवाःतय् आदिभूमि जुयाच्वंगु थ्व नेवाः भूमिइ नेवाः राज्य हे कायम यायेमाः धयाच्वंगु इलय् नेपालभाषा व प्रचलित नेपाल लिपि स्यनेगु ब्वनेगु ज्या थौंकन्हय् गन गुलि गथे जुयाच्वन धइगु खँ नं छक्वः मूल्यांकन यायेमाःगु ई वःगु दु ।
ख्वप देशय् आपालं नेपाला लिपिं शिलापत्र व ताम्रपत्रत तयातःगु दु। तर म्हो मनूतय्सं जक थुकियात अर्थ छ्याये फइकथं लिपि व भाषा थुइकेफु। आः नेपालभाषाया प्रचलित लिपि सयेकूपिंसं तकं पुलांगु शैलीं कियातःगु प्रचलित लिपिया आखः म्हमसिउ। थ्व छगू विडम्वना दुसा ख्वपय् थौंकन्हय् छगू हे नेपाल लिपि कक्षा नं चले जुयाच्वंगु मदु। नेपाल लिपि गुथिया स्थापना नापनापं नेपाल संवत् ११०८ पाखे पासा पुस्तकालय इनाचों न्हापांखुसी नेपाल लिपि कक्षा चले याःगु खः। विजयमोहन पसखलःपिंसं चले याःगु उगु कक्षाय् सहभागी जूपिं मधुसुदन अवाल, पुण्यराम बासीपिंसं छुं ई तक थुगु लिपि कक्षा कायेगु नं यात। तर माःगु कथं निरन्तरता बी मफयेवं उगु कक्षा दिनावन। नापं कक्षाय् सहभागी जूपिं छम्हेसियां हे आः नेपालभाषाया थुगु प्रचलित लिपि च्वये मसः, ब्वने धाःसा सः ।
व्यवस्थित रुपं नेपाल लिपिया कक्षा चले यायेगु ज्या नेवाः गुथि ख्वप कचां नं याःगु खः। तर थुगु कक्षाय् नं सहभागीत म्हो जूगु व लिपा जुजुं तना वनीगु कारणं थ्व ज्या नं दिनावन। थ्व स्वयां न्ह्यः वि.सं.२०५२ सालपाखे सामुदायिक स्वास्थ्य केन्द्र घःखाय् मंगल श्रोत साधन केन्द्रया ग्वाहालिं प्रचलित नेपाल लिपि व रञ्जना लिपि ताःलाक न्ह्याकल। नेपाल लिपि गुथिया नं समन्वय यानाः विमल ताम्राकारं कयादीगु उगु कक्षाय् कुम्हाः कृष्ण प्रचलित नेपाल लिपिइ उत्कृष्ट घोषित जूगु खःसा रञ्जना लिपिइ विश्वराम प्रजापति उत्कृष्ट घोषित जूगु खः। कुम्हाः कृष्ण २०४६ सालय् सेन्ट्रल जेलय् च्वंगु इलय् अन हे कुनातःम्ह छम्ह बन्दी रविन्द्र खर्बुजापाखें प्रचलित नेपाल लिपि सयेकूम्ह खः। वयां लिपा नीदँया दुने वय्कलं ख्वपया थीथी त्वाः व धुलिखेल कारागारय् नापं यानाः न्यय्गू ति लिपि कक्षा चले यायेधुंकूगु दु। तर उकी आः तक प्रशिक्षक कथं तयार जूपिं धाःसा निम्ह प्यम्ह हे जक दु। सलंसः मनूतय्सं लिपि कक्षा कायेधुंकूसां म्हो मनूतय्सं थौं तकं लिपिं च्वये ब्वने यायेफु ।
विश्वराम लागे, लक्ष्यराम सिख्वाल कुम्हाः कृष्णया लिपि शिष्यपिं खः गुम्हेसिनं प्रभात उच्च माविइ १२ कक्षाय् ब्वनीपिं विद्यार्थीतय्त नेपाल लिपि स्यनादिल। नेपाः हिउपाः खलः तौलाछेँ व युवा स्टेशनरी थालाछेँपाखें नं निरन्तर नेपालभाषा लिपि स्यनेगु ताः तयाः कक्षा शुरु याःगु खः तर उपलब्धी शुन्य जुइवं उगु कक्षा नं अथें दिनावन। लिपा नेपाः हिउपाः संकिपा ख्वपपाखें नेपाल लिपि गुथिया ग्वाहालिं संस्थाया न्वकु कुम्हाः कृष्णं स्वला तक नीन्याम्हेसित प्रचलित नेपाल लिपि कक्षा व रञ्जना लिपि स्यनादीगु खः। थौंकन्हय् ख्वपय् छुं छगू हे नेपालभाषा व लिपि कक्षा काइगु छुं गतिविधित न्ह्याये फयाच्वंगु मदु। ख्वप नगरपालिकाया मेयर प्रेम सुवालं ख्वपय् नेपालभाषां पत्रिका पिकायेगु खःसा नेपालभाषा च्वये ब्वने सःपिं व लिपि सःपिं मनूत निं तयार यायेमाःगु खँ कनेवं थगुने छक्वः ख्वप नगरपालिकां चले यानाच्वंगु थीथी प्रशिक्षण मध्ये छगू प्रशिक्षण नेपाल लिपिया नं तःगु खः। गुकी मधुसुदन अवालं १५ वडाया ज्याकुथी कक्षा चले यानादीगु खः। तर थुगुसी नगरपालिकां झिंच्यागू विषयया थीथी तालिमय् उगु नेपालभाषा लिपियात दुमथ्याकल।
थथे जातीय आन्दोलन, नेवाः राज्य व नेपालभाषा बारे ततःधंक खँ पिहां वयाच्वंगु इलय् नं भाषा, लिपि व संस्कृति निर्माणपाखे धाःसा राज्य व नेवाः समुदायं तकं ज्या जुयाच्वंगु खने मदु। वास्तवय् भाषा प्रशिक्षण, लिपि प्रशिक्षण व नेवाः संस्कृतिया थीथी अध्ययन अनुसन्धानत निरन्तर रुपं न्ह्याके फत धाःसा हे जक थुकिया महत्व नं थुयाः थुकिया संरक्षण व सम्बर्द्धनय् नं छुं ज्या याये फइगु खः। आः तक नगरपालिका, जिविस व छुं नं निकायं थज्याःगु नेवाःतय् मौलिक सम्पदा जुयाच्वंगु राष्ट्रया हे सम्पत्ति लिपि व भाषाया संरक्षण मयासे नेवाः राज्य नेपालमण्डलया कल्पना यायेगु नं बेकार हे खः ।
More Stories Like this
जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपाप्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया