पार्टीया ल्वापु सतकया विषय मजुइमा
दिलीप शाही 'शान्तियज्जु'
'नेपाःमितय् आशाया केन्द्र विन्दु छ हे खः, सायद यक्व लिपा नेपाःमि जनतां भरोसा याःम्ह व ययेकूम्ह मनू बल्ल देशं लुइकूगु दु। जनताया आशा व भरोसायात त्वाथलादीमते' थ्व उद्गार डा. बाबुराम भट्टराई प्रधानमन्त्री जुइधुंकाः कान्तिपुर पत्रिकाय् पिहां वःगु फेसबुक स्टाट्स खः। खः, थौकन्हय् सञ्चार माध्यमय् विशेषतः प्रधानमन्त्री डा. बाबुराम भट्टराईया चर्चा जुयाच्वंगु दु। टेलिभिजन, छापा पत्रिका, रेडियो जक मखु संसारयात हे छगू गां दयेकेधुंकूगु इन्टरनेटय् नं बाबुरामया चर्चा जुयाच्वंगु दु। थज्याःगु चर्चा न्हापा न्हापाया प्रधानमन्त्रीया पालय् उलि मजू। खतुं डा. बाबुराम भट्टराईयात प्रधानमन्त्री दयेकेमाःगु माग आम जनतां आः जक मखु न्हापा हे याःगु खः। अथे हे विपक्षी पार्टीतय्सं नं वय्कःयात प्रधानमन्त्री दयेके माःगु खँ इलय् ब्यलय् धायेगु याः। तर अन्तिम इलय् विपक्षीया माग कथं हे एनेकपा माओवादीं वय्कःयात प्रधानमन्त्री कथं प्रस्ताव यायेवं विशेष यानाः कांग्रेस व एमालें विपक्षय् च्वनाः न्हापा थःपिंसं यानागु मागयात त्वाःथलेगु ज्या जूगु दु ।
डा. बाबुराम भट्टराईयात बौद्धिक निष्कलंक रुपय् कायेगु याः। उलि जक मखु वय्कः अर्थमन्त्री जूगु इलय् अर्थतन्त्र सुधार यायेत वय्कलं म्हितादीगु भूमिकायात कयाः नं वय्कःया चर्चा जुइगु याः। वय्कलं तत्कालिन इलय् नालादीगु अर्थतन्त्रयात लिपाया अर्थमन्त्रीतय्सं नं निरन्तरता बिउगुलिं क्यं किं देश विकासया निंतिं गज्याःगु अर्थतन्त्र नेपालय् आवश्यक खः। खतुं डा. भट्टराईनं इलय् ब्यलय् धायेगु याः कि पुँजीवादी अर्थतन्त्र विकास मजुइकं देशया विकास जुइ फइ मखु। वय्कःया थ्वहे धापूया कारणं यानाः हे जुइमाः देय्या व्यापारिक क्षेत्रया मनूतय्सं नं वय्कःयात च्वछायेगु ज्या जक याःगु मखुसें वय्कलं तत्कालिन इलय् ल्ह्वनादीगु पलाःया प्रशंसा नं यायेगु यानाच्वंगु दुसा मेखे आः देशया अर्थतन्त्रय् छुं हिउपाः वइगु विश्वास नं यानाच्वंगु दु ।
देशं ताः ईनिसें छम्ह सक्षम प्रधानमन्त्रीया आशा यानाच्वंगु खः, देशय् न्ह्यानाच्वंगु शान्ति प्रक्रियायात निष्कर्षय् थ्यंकेगु निंतिं। डा. भट्टराईयात कयाः जनता गुलि आशावादी जुयाच्वंगु दु वहे कथं शान्ति प्रक्रियायात निष्कर्षय् थ्यंके फइ धइगु जनताया विश्वास खःसा नं सरकारयात पूर्णता बीत लिबानाच्वंगुलिं हाकनं न्हापाया सरकारया हविगत वर्तमान सरकारया नं जुइगु मखुला धइगु न्ह्यसः थन ब्वलनाच्वंगु दु ।
मेखे शान्ति प्रक्रिया पूवंकेगु झ्वलय् माओवादीं थःगु नियन्त्रणय् दुपिं माओवादी जनसेनाया ल्वाभः तयातःगु कन्टेनरया ताःचा सेना समायोजन विशेष समितियात लःल्हायेगु गुगु निर्णय यात। थुकियात आपालं जनताया लिसें राजनीतिक पार्टीतय्सं नं लसकुस याःगु खःसा स्वय्म माओवादी पार्टी दुने धाःसा थ्व खँयात कयाः विवाद ब्वलंगु दु। सरकार गठन जूगु निन्हु लिपा हे सरकारं माओवादी सेनाया ल्वाभः दुगु कन्टेनरया ताःचाः लःल्हायेगु निर्णय याःगु खःसा उकियात कार्यान्वयन यायेगु झ्वलय् माओवादी दुनेया हार्ड लाइनर धयातःम्ह उपाध्यक्ष मोहन वैद्य 'किरण' थःगु असहमति प्वंकूगु जक मखुसें थःगु पक्षय् दुपिं सेनाया कमाण्डरतय्त निर्देशन बिसें ताःचा विशेष समितियात लःल्हाये दइ मखु धायेवं थ्व विवाद पिहां वःगु खः ।
खतुं माओवादीं थःगु नेतृत्वय् सरकार गठन जुल धाःसा ४५ न्हुया दुने शान्ति प्रक्रिया पूवंकेगु धकाः निर्णय याःगु खः। माओवादीया थ्वहे निर्णय कार्यान्वयन यायेगु झ्वलय् ल्वाभः तयातःगु कन्टेनरया ताःचा विशेष समितियात लःल्हायेगु ज्या जूगु खः। तर ताःचा लःल्हायेगु ज्याय् गुगु विवाद ब्वलन थुकिं छुं न्ह्यसः नं थना बिउगु दु। गनं माओवादीं पूवंके धाःगु शान्ति प्रक्रिया नं खालि क्यनेगु वा जक खः ला। खतुं उपाध्यक्ष वैद्य 'किरण' या विरोधया बावजूद नं प्यंगू मुख्य शिविरया ताःचा लःल्हायेगु ज्या जूगु दुसा थुकिं देशय् छगू बांलाःगु सन्देश नं प्रवाह जूगु दु। तर नेता वैद्यं पार्टीया थज्याःगु ज्याया विरुद्ध आन्दोलन हे घोषणा याःगु ज्यां धाःसा स्वय्म माओवादीयात हे मछिंका बिउगु दु। शिविरया ताःचा लःल्हायेगु वा मल्हायेगु धइगु पार्टीया आन्तरिक विवाद खः, तर थ्व विवादयात सतकय् यंकेगु धाःसा उचित मखु। छगू हे पार्टी दुने थीथी कथंया विचार व वैचारिक मतभेद दयेफु तर उगु मतभेद सतकया नारा जुइ मजिउ। मेता खँ, देशया थौंया आवश्यकता धइगु शान्ति प्रक्रियायात निष्कर्षय् थ्यंकेगु हे खः। शान्ति प्रक्रिया निष्कर्षय् थ्यंकेगु धइगु केवल मेगु राजनीतिक पार्टीया निंतिं जक मखु स्वय्म माओवादीया निंतिं नं उलि हे आवश्यक खँ खः। तर अथे खःसां नं उपाध्यक्ष वैद्य थ्व ज्याय् छाय् पंगः थनाच्वन धइगु खँ धाःसा थुइके थाकुयाच्वंगु दु। शान्ति प्रक्रिया आः स्वय्म माओवादी नं बिसिउँ वने फइगु अवस्था मदु धइगु खँ उपाध्यक्ष किरणं मथूगु खइ मखु। छाय् धाःसा आः हाकनं माओवादीं सशस्त्र आन्दोलन याये फइगु अवस्था मदु। अले खालि क्रान्तिया नारां जक देशया वर्तमान अवस्थाय् सुधार वइ धइगु आशा यायेगु थाय् नं मदु। माओवादीया लागिं आःया दकलय् आवश्यकता धइगु सेफ ल्यान्डिङ्ग हे खः। शान्ति प्रक्रियां लिहां वनेगु माओवादीया निंतिं नं प्रत्युपादक खः। अले देशयात यथास्थिति तया तयेगु धइगु नं उचित खँ जुइ मखु ।
थौंया इलय् गुगुं नं कथं देशयात न्ह्यःने यंकेमाःगु हे आवश्यकता खः। यथास्थिति देशयात लाका तयेगु धइगु देश व जनताया निंतिं घातक खः। उकिं वर्तमान स्थिति गुलि फु उलि याकनं शान्ति प्रक्रियायात पूवंकेगु हे हरेक राजनीतिक पार्टीया दायित्व खः। शान्ति प्रक्रियाय् सुनां नं पंगः थनेगु कुतः जुल धाःसा जनताया नजरय् उमिगु अस्तित्व मदया वनीगु खँय् माओवादी जक मखु देय्या फुक्कं राजनीतिक पार्टीत सचेत जुइमाःगु दु ।
माओवादी शान्ति प्रक्रियाय् वयेधुंकूगु इलंनिसें थन ब्वलनाच्वंगु राजनीतिक घटनाक्रमयात आम जनतां बांलाक थुइकाः उकियात कयाः थःथःगु अभिमत प्वंकेगु ज्या याना मच्वंगु मखु। अथे जुयाः आःया जनतायात न्हापाया जनता थें तायेकेगु धइगु राजनीतिक पार्टीतय् तःधंगु गल्ती जुइफु। थुखेपाखे नं फुक्क राजनीतिक पार्टीत सचेत जुइमाःगु आवश्यकता दु ।
More Stories Like this
जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपाप्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया