दान
जुजुभाई शाक्य 'याकः'
दातां नम्रतापूर्वक बिउगु दान हे दान खः। दाताया 'दा' व नम्रताया 'न' मिले जुयाः दान जूवंगु खः। दान बिउम्ह दाताया नामं स्वभाव मजुइकं दान बी फइ मखु। उकिं दातां स्वभाव नम्रतापूर्वक बिउगु हे दान खः ।
दानं पुण्य प्राप्त जुइ। पुण्य धइगु दान काःम्हेसित दान प्राप्त जुइ धुंकाः प्राप्त जुइगु आनन्दया क्षणिक अनुभव जुइ। व आनन्दया क्षणिक अनुभव हे पुण्य खः। दान शब्द तसकं मार्मिक शब्द खः। दान धइगु धनवान मनुष्यं निर्धन मनुष्ययात करुणा तयाः बीगु हे दान खः। छम्ह धनवानयाके दुगु आर्थिक अन्न, वस्त्र आदि चीजया वस्तु छम्ह गरिब, अशक्तयात सहयोगया निमित्त बीगु हे दान खः। दान बीत नं, प्रकृति, अवस्था व ई स्वयाः दान बीमाः। दान थीथी कथंयागु दु। गथेकि दिन कथं बीगु दान, चन्द्र अथवा सूर्य ग्रहण जुइबलय् बीगु दान। अथे हे तुं मेगु दान गुंला महिनाबलय् वइगु धंजलीया कुन्हु फलफुल दान, कय्गू फ्वया दान। सापारु कुन्हु बीगु अनेक दान नं दान खः। थ्वकुन्हुया दान सकलसितं सफल यायेत आदानप्रदान दान नं दान खः ।
थ्व स्वयां नं महत्वं जाःगु दान गुंला महिनाय् वइगु यल पंचदान, जुगः कुन्हु बीगु पंचदान खः। थ्व कुन्हुया दान अति महत्वपूर्ण दान खः। थ्व कुन्हुया दिनय् "नरां" दान महादान खः। पञ्चदान कुन्हु न्यागू साधनया वस्तु बीगु दान खः। थ्व दिनय् दान कायेबलय् दान काइम्हं दानया गाथा ब्वनाः दान कायेमाः। "नरां" दान महादान कुन्हु नं दान गाथा ब्वनाः दान काये माःगु दान खः। नरां दानय् छम्ह मनुष्ययात माःगु तक साधनपूर्ण जुइक बी माःगु दान जुयाः महादान धाःगु खः। अन्न, वस्त्र, आर्थिक, बूबः, तुफि, खिपः, मुलु, सुका आदि इत्यादि सकतां लुमंकाः दान काः वक्वसित अल्छि मचासे तं मपिकासे नम्रतापूर्वक गम्भीर जुयाः आनन्दं न्हिलाः न्हिलाः मन शान्त स्वभावं बीगु दान खः। थ्व कुन्हु दानया महत्वपूर्ण दिं महान दिं खः। दान काः वइम्ह बौद्ध अनुयायीपिंसं जक काये दु। थ्व दिनय् दान कायेत ब्वनेगु मुख्यगु दान गाथा थथे खः:
"दानं विभूषनं लोके, दान दुर्गति निवारण
दानं स्वर्गसे सो पानं, दान शान्ति फलं सुभम्"
अर्थात महायान धर्म अनुयायीपिंसं बीगु दान। दान तिसा खः। थ्व लोकया दान हे तिसा खः। दानं झीगु दुर्गति नास जुया वनी। थ्व दिनया दानं स्वर्ग प्राप्त जुइ, स्वर्गय् आनन्दया आनन्द जुइ। व थें तुं आनन्द प्राप्त जुइ। थौंया दानं पुण्य प्राप्त जुयाः शान्ति प्राप्त जुइ धइगु उद्गार खः।
दानपारमिता पूर्णं यायेगु निमित्त छु जक मयाः धइगु मदु। झीसं बाखं न्यना तयागु दु: दानवराज बलि जुजुयाके वामन अवतार स्वपलाः दान फ्वन। बलि राजां बीगु बचं नं बिल। स्वंगू पलाः न्ह्याकेगु झ्वलय् उम्ह ब्राम्हणं न्हापांगु पलाः जमिन, निगूगु पलाखं आकाश हे कःघाना बिल। बचं कथं बलिं राजां स्वपलाः दान बीमाःगु। थः च्वंच्वनागु बाहेक मेगु थाय् ल्यं मदुगु हुनिं बलि राजां ब्राम्हणया स्वंगूगु पलाः थःगु छ्यनय् तयेकल। ब्राम्हणं न्हुइ धुंकाः बलि राजा पातालय् बास जुल। बलि राजां बिउगु उगु दान नं छगूकथंया दान हे जुल। विश्वन्तर राजकुमारं दान पारमिता प्राप्त यायेगु निमित्त थः काय, म्ह्याय्, कलाः तक नं दान बिया वन। व नं छगू कथंया दान हे खः ।
मणिचुड राजां थःगु छ्यं फायाः मणि दान यानाः सकल प्रजाजनया रक्षा यात धइगु बाखं नं झीसं न्यनातयागु दु। व दान नं दान हे जुल। महासत्व राजकुमारं थःगु शरीरया ला-हि छम्ह नये पित्याकाच्वंम्ह माधुँ व वया मचातय्त नकाः वन उकियात रोक यानाः थःगु ला छ्यनाः धुँयात करुणा भावं व धुँ व वया मचायात जीवन रक्षाया निमित्त थःगु जीवन हे दान यात धइगु बाखं नं झीसं न्यना तयागु दु। थुकथं दान बीगु निमित्त करुणाया दृष्टिं थःगु जीवन बिउगु दु धइगु नं न्यनातइगु दु ।
थुकथं दानया अन्तिम सीमाय् तक नं दान जुयावन। उकिं दान शब्द मार्मिक शब्द खः धइगु थुकिं पुष्टि याः।
थुगु दँय् नं वंगु २०६८ सालया श्रावण २२ गते यल पञ्चदान जुयाच्वंगु दुसा येँ व ख्वपय् थ्वहे वइगु त्रयोदशि कुन्हु पञ्चदान लानाच्वंगु दु। थौंकन्हय् यलय् व येँय् न्हापा थें यःयःबलय् यःयःथे याकःबाकः पञ्चदान काः वनेगु मयासे सकलें छगू हे इलय् मंकाः कथं पञ्चदान काः वनेगु चलन सुरु याना हःगु दु। थ्व बांलाःगु चलन खः ।
More Stories Like this
जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपाप्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया