चुनाव प्रक्रिया छाय् रद्द?

सुनील महर्जन

धर्मोदय सभा चुनाव विवाद

नेपाःया बौद्धतय्गु कुसा संगठन धर्मोदय सभाया फुक्कं चुनावी प्रकिया रद्द याःगुयात बौद्ध समाजं अर्थपूर्ण कथं कयाच्वंगु दु। दँबदँनिसें छथ्वः मनूतय्गु प्रभुत्व कायम जुयाच्वंगु थ्व संस्थाय् भिक्षु कौण्डन्यया महासचिव उम्मेदवारीं न्हूगु नेतृत्व वइगु खः ला धकाः सकल बौद्धत आशावादी जुयाच्वंगु इलय् थ्व रद्दया सुचं वःगु खः।
निर्वाचनया बाँकी प्रक्रिया जक रद्द यायेमाःथाय् न्हापा सिधये धुंकूगु उम्मेदवारी दर्ता, उम्मेदवारीया दाबी विरोध प्रक्रिया समेत छाय् रद्द याःगु? सभाया सल्लाहकार व वरिष्ठ अधिवक्ता सर्वज्ञरत्न तुलाधरया हवाला बियाः याःगु थ्व रद्द प्रचलित कानुनी मान्यता, संस्थाया दर्ता ऐन-२०३४ या मर्म व भावना अनुरुप जू ला? थ्व निर्णय याःगु स्वयम् अध्यक्ष बद्री गुर्जुं हे मसिउ धकाः नं खँ पिहां वयेधुंकल। अध्यक्ष बिना थ्व निर्णय छाय जुल ? थुकी दुने छु खँ दु ? थुकिं गज्याःगु चरित्र क्यनाच्वंगु दु ? धर्मोदय सभा थपाय्सकं अपारदर्शी छाय जुल ? थज्याःगु थीथी सवाल बौद्ध समाजया न्ह्यःने दं वःगु दु ।

धर्मोदय सभाय् न्हापांनिसें हे छथ्वः मनूतय्सं वर्चस्व जमे यानाच्वंगु दु। उकी सुवर्ण शाक्य, लक्ष्मीदास मानन्धर, पद्मज्योति आदिपिं दुथ्याः। थ्व थ्वःया नेतृत्व कमलादीया लोकदर्शन वज्राचार्यं याना वयाच्वंगु खनेदु। शरीरं साथ बितले, फुतले लोकदर्शनं थःगु नेतृत्वय् व मफयेधुंकाः थः जःखः च्वंपि मनूतपाखे धर्मोदय सभा चले याना वयाच्वन। थ्व अवस्थाय् भिक्षु कौण्डन्यं महासचिवय् उम्मेदवारी बिउगु खः। थ्वहे पदय् निगू कार्यकाल (खुदँ तक) महासचिव जुयादीधंकूम्ह आःया महासचिव सुचित्रमान शाक्यं नं हाकनं उम्मेदवारी बियादीगु खः। गनं थ्व निर्णय थःपिनि ल्हातं नेतृत्व पिहां वनीन धकाः जकं याःगु खः ला?

छगू इलय् लोकदर्शन धर्मोदय सभाया नेतृत्व कयाः योगदान बियादिल। व थःगु थासय् दु। तर न्ह्याबलें लोकदर्शन व वय्कःया जःखः च्वंपिंसं जक धर्मोदय सभाय् वर्चस्व जम्मे यानाच्वनेगु कि सक्षम, सबलपिं न्हूगु नेतृत्वयात अवसर बीगु? बौद्ध ख्यः थुकी स्पष्ट जुइ हे माः ।

धर्मोदय सभा बौद्धतय्गु ऐतिहासिक महत्व व गौरवं जाःगु संस्था खः। थीथी इलय् नेपालय् विश्व बौद्ध सम्मेलन तकं याये धुंकूगु संस्था खः। तर थ्व संस्था थौंकन्हय् यथास्थितिइ लानाच्वंगु दु। हिलावंगु परिस्थितिइ ल्वःकथं सभां नेतृत्व याये मफयाच्वन। बौद्ध समाजया समग्र अवस्था, कमजोरी, सबल पक्ष व अवसरयात विश्लेषण यानाः सभायात न्ह्याके मफुगु, धर्मनिरपेक्ष घोषणा यायेधुंकाः नं उकियात व्यवहारय् छय्लेत ठोस नीति व योजना दयेके मफुगु, राष्ट्रिय जनगणनाय् बौद्धतय्गु सही तथ्याङ्क हयेत बौद्ध संघसंस्थात परिचालन यायेमफुगु व नेतृत्व अभाव जुयाच्वंगु बौद्ध समाजय् नेतृत्वया अनुभूति याके मफयाच्वन। थुकिया जिम्मेवारी दशकौं तक नेतृत्व कयाच्वंपिंसं कायेगु कि मकायेगु? धर्मोदय थौकन्हय् छाय् थथे कमजोर जुल? थुकिया लिसः आःया नेतृत्वं बीगु लाकि मबीगु?

गन तक बौद्ध धर्मया स्वंगू निकाय स्थविरवाद, महायान व वज्रयानयात समन्वय याइगु थ्व संस्था महासचिव व कोषाध्यक्ष भिक्षुपिंसं उम्मेदवारी बिउगुयात स्थविरवादया हस्तेक्षप धकाः छथ्वःसिनं प्रचार याना हःगु दु। थ्व तसकं आधारहीन खँ खः। भिक्षु कोन्डण्य व धर्ममूर्तिं उम्मेदवारी बीवं महासचिव व कोषाध्यक्ष निर्वाचित हे जुइगु खः लाकि? निर्वाचन हे मजूनि। थुकियात हस्तक्षेपया रुपय् छाय् काःगु? थ्व पराजित मनोविज्ञान मखुला? अले विधानय् भिक्षुपिं दने मजिउ धकाः गनं धयातःगु मदु। थ्व खँ छाय वल? उम्मेदवारी बिउपिं भिक्षुपिंत गले यायेगु व थाके यायेगु नीति जक मखुला? भिक्षुपिं अध्यक्ष जुइ जिउसा मेगु जक छाय् मजिउ?

२००१ साल श्रावण १५ गते च्याम्ह भिक्षुपिंत नेपालं पितिंगु इलय् वसपोलपिंत देशय् दुकायेगु अभियानया झ्वलय् थ्व संस्था पलिस्था जूगु खः। भिक्षु अमृतानन्द महास्थविरया कुतलय् भिक्षु चन्द्रमणी महास्थविर, साहु भाजुरत्न कंसाकार व साहु मणिहर्ष ज्योतिपिनिगु संलग्नताय् थ्व संस्था भारतया सारनाथय् पलिस्था जूगु खः। संस्थापक अध्यक्ष भिक्षु चन्द्रमणी महास्थविर खःसा सचिव भिक्षु अमृतानन्द खः। लिपा तिनि स्वंगू निकायया प्रतिनिधिमूलक संस्था कथं विकास याःगु खः ।

भिक्षुपिनिगु उम्मेदवारीं स्थविरवादं हस्तक्षेप यात धकाः धायेगु स्वयम् हे विरोधाभास खँ मखुला? अथे खःसा सागरमान वज्राचार्य, लोकदर्शन वज्राचार्य, सुवर्ण शाक्य, सुचित्रमान शाक्यपिंत थेरवाद, महायान वा वज्रयान छुकिया प्रतिनिधि धायेगु? दक्व तथ्य, तर्क व प्रमाण न्ह्यःने तयाः स्वयेगु खःसा भिक्षुपिंत चुनावय् दने मजिउ धाःगुया अर्थ भिक्षुपिं विहारय् च्वनाः धर्मदेशना जक यायेगु, परित्राण यायेगु व समाज विकासय् चिन्ता व चिउताः तयेम्वाः धाःगु मखु ला? थ्व बुद्ध शिक्षाय् आधारित जू ला?

अथे जुयाः थ्व बहसया विषय धर्मोदय सभायात गति बीगुलिसे सम्बन्धित जू। बौद्ध समाजया सकारात्मक परिवर्तनलिसे सम्बन्धित खः, व्यक्ति विशेषया खँ मखु। आलोचनात्मक बिचाःयात निषेध यायेगु प्रवृत्तियात हिलेगु व धर्मोदय सभायात सुथांलाक्क न्ह्याकेगु छगू न्हूगु गति हयेत खः। थुकियात थुकथं स्वयेमाःगु दु। चुनाव प्रक्रिया रद्द यानाः थज्याःगु सकात्मक परिवर्तनयात पनेगु पाय्छि मजू ।

(च्वमि बौद्ध युवा कमिटी यलया सचिव खः)

More Stories Like this