नारा सहमतिया, तयारी बहुमतिया



सुरेश मानन्धर

नेपाःया हिमाली भेगय् च्वनीपिं सँय् जातिया मनूतय् दँय् छजु वसः हिले बरु थाकु, नेपालय् दँय् निम्ह प्रधानमन्त्री हिले थाकु मजू। प्रधानमन्त्री धइम्ह ला मानौं अज्याःगु वसः खः गुगु फेशनया पारखी ल्यासेतय्सं बजारय् न्हूगु वयेसातकि ख्वाट्ट हिलेगु याना छ्वइ। छम्ह हे जुजुं वर्षौं शासन यात धकाः कायल जुयापिं झी नेपाःमि थौं छम्ह हे प्रधानमन्त्री वर्षदिन तक हे टिके मजूगुलिं कायल जुइ मालाच्वंगु दु। सखे विविध भेराइटीया कायल भोगे यायेगु हे नेपाःमि जनताया वर्तमान नियती खः ।

देशय् न्ह्यागु बखत, न्ह्यागु मौसम व न्ह्यागु अवस्थाय् नं प्रधानमन्त्री हिलेगु हे जक ज्या जुयाच्वंगु खनाः दिक्क जूपिं नेपाःमितय्सं आः प्रधानमन्त्री हिलेगु ज्यापाखे उलि ध्यान नं मतये धुंकल। प्रधानमन्त्री हिलेत्यंगु प्रशंग ल्ह्वनाः सुं सर्वसाधारणयात न्यन धाःसा वं तप्यंक हे थज्याःगु लिसः बी - 'न्ह्याम्ह प्रधानमन्त्री वःसां वहे खः, जिं ला वास्ता नं मयायेधुन।' धाथें विडम्बनाया प्वः थन हे लानाच्वंगु दु। नेपाःया प्रधानमन्त्री सु जुइ धइगु खँय् नेपाःमितय्सं वास्ता मयायेधुंकल, तर विदेशीतय्सं धाःसा माक्व स्वयां अप्वः वास्ता यानाच्वंगु दु। नेपालय् आः सु प्रधानमन्त्री जुइ थें धकाः भारत, चीन व अमेरिकां थुलि वास्ता यानाच्वंगु दइ, गुलि कि सुं नेपाःमिं हे यानाच्वंगु दइ मखु। नेपालय् प्रधानमन्त्री हिलाबुला जुइगु ज्या आः नेपाःमि स्वयां नं विदेशीतय् रुचीया विषय जुयाच्वंगु दु। प्रधानमन्त्रीया दावेदार जुयाः सुं उम्मेदवार न्ह्यःने वयेवं हे विदेशीतय्सं विश्लेषण सुरु यायेधुंकी, उम्ह मनू थःगु देशया हितय् ज्या याइम्ह खः लाकि मखु? प्रधानमन्त्रीया दावेदारतय्सं नेपाःया हित याइ लाकि याइ मखु धकाः बिचाः यायेगु ला आः फुकस्यां त्वःता हे बीधुंकल। विदेशीया हित याइ लाकि याइ मखु धकाः सोचे यायेगु चलन धाःसा अझ नं जारी दनि। आः प्रधानमन्त्रीया दावेदार जुयाच्वंपिं निम्ह मनूयात कयाः नं अज्याःगु हे विश्लेषण सुरु जूगु दु। शेरबहादुर देउवा अमेरिकी लबीलिसे सती धकाः न्हापांनिसें हे धायेगु याः। डा. बाबुराम भट्टराई जेएनयुया पूर्व विद्यार्थी जूगु नातां भारतया अहित याइ मखु ला धकाः भारतय् विश्लेषण जुयाच्वंगु दु। सखे थुपालय् प्रचण्डं उम्मेदवारी मबिउगुलिं चिन्तित जुयाः चिनियाँ पुचः नेपाः वःगु नं जुइफु। थुकथं नेपालय् जुइगु प्रधानमन्त्री हिलाबुलाया ज्या स्वदेशय् स्वयां नं विदेशय् चिउताःया विषय जुयाच्वनी। आः नं जुइधुंकल। नेपाःमितय्सं ला वहे प्रधानमन्त्री ल्ययेत १६-१७ राउण्ड तक चुनाव जुल धाःसा उकियापाखें छुं भचा निःशुल्क मनोरञ्जन कायेगु जक खः। मनोरञ्जन बाहेक मेगु फुक्क काइपिं ला विदेशी हे जुइ ।

संविधानसभाया चुनाव क्वचासांनिसें देशय् स्वंगः 'स' या खुब चर्चा जुयाच्वंगु दु - शान्ति, संविधान व सहमति। देशयात मदयेक मगाःगु 'स' थुपिं हे खः, अले देशय् गबलें मवइगु 'स' नं थुपिं हे खः। स्वंगः मध्ये छगः 'स' हे वःगु मखु। थुकिया कारण छु धायेबलय् राजनीतिक दलया नेतातय् ध्यान थ्व स्वंगः 'स' पाखे मखु, थुकिं नं पिने लानाच्वंगु प्यंगःगु 'स' पाखे वनाच्वंगु दु।व खः सत्ताया 'स' ।

आः नं नेतातय्सं धायेगु यानाच्वंगु दु, यदि शान्ति व संविधान हयेगु हःसा सहमतिया सरकार मदयेकं मगाः। सहमतिया सरकार मदयेकं मगाः धाधां उमिसं बहुमतिया सरकार दयेकेगु तयारी नं यायेधुंकी। आः हे नं स्वयादिसँ, कांग्रेसं धायेधुंकल, सहमतिया सरकार जूसा देउवा, बहुमतिया सरकार जूसा पौडेल। माओवादीं नं अथे हे धया हःगु दु। सहमतिया सरकार जूसा भट्टराई, बहुमतिया सरकार जूसां भट्टराई। सहमतिया सरकार आःयात मदयेकं मगाः धकाः नेतातय्सं सिउ, अले थज्याःगु सरकार आः गठन याये फइ मखु धकाः नं उमिसं सिउ। वहे सिउगु कारणं कांग्रेस व माओवादी थेंज्याःगु पार्टीतय्सं थौं बहुमतीय सरकारया झ्याः पूरा चायेकेधुंकाः तिनि धिकिहिँमिंक सहमतीय सरकारया लुखा खं वनाच्वंगु दु। जनतायात थ्व ति मूर्ख दयेकेगु ज्या मेगु छु जुइ? नारा सहमतीय सरकारया बीगु अले तयारी बहुमतीय सरकारया यायेगु। बहुमतीय सरकारया पुसा पिनां सहमतीय सरकारया अंगूर सयेके फइ मखु। कृषि विज्ञान कलेजय् आखः ब्वंका वयेधुंकूम्ह कमरेड प्रचण्डं कृषिया थुलि सामान्य विज्ञान मसिउगु ला पक्का हे खइ मखु। तर सियां छु याये, राजनीति कृषि विज्ञान मखु। थ्व छगू अज्याःगु कलात्मक विज्ञान खः गन अंमाय्् अंगूर सयेकेमाः अले सन्त्रासिमाय् स्याउ। अंमाय् अं हे जक सइ धकाः पियाच्वनीपिं मनूत गणेशमान जुइ, सन्त्रासिमाय् स्याउ नं सयेकाः न्ह्याः वनीपिं मनूत गिरिजाप्रसाद जुइ ।

माओवादी अध्यक्ष प्रचण्डं आः नकतिनि छथ्वः पत्रकारत सःताः धयादिल खनिं, 'आः जिं बाबुरामजीयात प्रधानमन्त्री दयेकाः क्यना बी।' मसिउ, वय्कलं बाबुरामयात प्रधानमन्त्री दयेकाः सुयात क्यनाबीत्यंगु खः। झलनाथयात प्रधानमन्त्री दयेकाः ला भारतयात क्यना बिउगु हे खः। वास्तवय् वय्कलं झलनाथयात भारतयात क्यनेगु लागिं हे जक प्रधानमन्त्री दयेकूगु जुयाच्वन धइगु खँ आः वयाः पुष्टि जुल। झलनाथजुं शान्ति व संविधान सम्बन्धी छुं हे ज्या याये मफुत धकाः राजीनामा बियादिल। वय्कःयात ज्या याकेगु लागिं प्रधानमन्त्री दयेकूगु हे मखुसा गय् यानाः ज्या याये खनी? वय्कःयात ला क्यनेगु लागिं जक प्रधानमन्त्री दयेकूगु खः। आः प्रचण्ड भाजुं डा. बाबुराम भट्टराईयात नं प्रधानमन्त्री दयेकाः 'क्यना बी' धयादीगु दु। थुकिया अर्थ डा. बाबुरामयात नं झलनाथयात थें तुं ज्या याकेत मखु सुयातं क्यनेत जक प्रधानमन्त्री दयेकेगु धाःगु खः ला? न्हापां प्रधानमन्त्री दयेकाः बहिद्यः ब्वये थें क्यनेगु, अले क्यने सिधयेकाः दुकायेगु। वास्तवय् नेपालय् प्रधानमन्त्री दयेकेगु व जुइगु धइगु ज्या यायेत मखु, स्वयेत व ब्वयेत जक जुयाच्वन। आः झीसं थ्वहे जक स्वयेमाःगु दु, थुपालय् चाहिं गुगुपत्ति गोटीं प्रधानमन्त्री जुयाः ब्वः वइगु खः?

More Stories Like this

जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपा
प्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया