न्यय्दँय् विराट

कृष्ण प्रजापति

विराट नेपालभाषा साहित्य सम्मेलन गुथि नेपाल संवत १०८२ अर्थात् विक्रम संवत् २०१९ सालय् नीस्वंगु खः। उगु इलय् लादे यानातःगु पंचायती व्यवस्थाया विरोधय् नेपालभाषा व साहित्यया माध्यमं ज्याझ्वःत याना वनेगु ताः तयाः ख्वपया छथ्वः जुझारु ल्याय्म्हतय्सं थ्व संस्था नीस्वंगु खः। थ्व संस्था नीस्वंगु इलय् थुकियात बृहत् यायेगु ताः तयाः ख्वपया थीथी पुस्तकालय, खलः, पुचः नापं यायेबलय् स्वीनिगू स्वीस्वंगू संस्था छथाय् च्वनाः थ्व गुथि नीस्वंगु खः। अथे जुयाः हे थुकियात विराट गुथि जक मधासे संयुक्त विराट गुथि धकाः नां तःगु खः। प्यक्वःगु सम्मेलन लिपा मुक्कं राजनीतिक रुपं हे थुकियात न्ह्यज्याका वनेगु ताः तयाः विराट गुथि धकाः जक धया यंकल। थ्व संस्थाय् न्हापा अध्यक्ष मदु। लिपा थीथी व्यक्तियात अध्यक्ष ल्ययेगु चलन सुरु जुल। २०२२ सालया भाषिक आन्दोलन जूगु इलय् थ्व संस्था स्वनिगःया दकलय् सक्रिय, जाज्वल्यमान व उत्साहित संस्थाकथं कायम जुल। राजनीतिक हिउपाः लिपा छक्वः ला विराट सम्मेलन आः यायेगु कि मयायेगु धइगु तकं न्ह्यसः पिहां वःगु खः। तर राजनीतिक नेतृत्वय् च्वनाः ज्या याइपिनि लिघ्वासा दया वनेवं विराटयात राजनीतिक रुपं न्ह्यज्याका वनेगु क्वःजित ।

अथे खःसां आः तक नं विराट छुं पार्टी विशेषया दबू धाःसा मखु। थ्व थीथी पार्टीया कार्यकर्तात जूसां नेपालभाषाप्रेमि राजनीतिकर्मितय् मंकाः दबू कथं धस्वानाच्वंगु दु। थुकियात जनताया रचना दुथ्याकीगु मंकाः दबू कथं हे प्रयोग यानाच्वंगु दु। थौं विराट गुथि न्यय्दँय् क्यनाच्वंगु दु। जरुर नं जनस्तरं चले यानाच्वंगु छगू संस्था गुकियात राज्यया छुं आयस्ता तकं मदु, न्यय्दँ तक मदिकं न्ह्यानाच्वंगु ख्याः खँ मखु। अथे जुयाः विराटया योगदान नेपालभाषा ख्यलय् बिस्कं हे दु। न्हापा न्हापा ला विराट नेपालभाषा साहित्य सम्मेलन जुइगु इलय् समाचार तकं सुना नं बी मखु। बि हे बिउसां लिउनेपाखे मातृभूमि, समीक्षा थेंज्याःगु छगू निगू पत्रपत्रिकां समाचार बीगु। २०३६ साल धुंकाः ख्वपय् राजनीतिक धुबीकरण सुरु जुइवं धाःसा विराटय् दुथ्याःपिं हे कार्यकर्तात बाया वनाः नेपालभाषा साहित्य तःमुँज्या नीस्वन ।

जातीय नारा बीगु विराट व छगू भातृ संगठन कथं ज्या याइगु तःमुँज्या ख्वपय् छगू हे इलय् नापनापं सञ्चालन यायेगु क्रम न्ह्यानाच्वंगु नं थौं स्वीनिदँ दयेधुकल। झिदँ तक अरनिको सभा भवनय् लिकुने धुंकूगु विराटयात छगू दशक न्ह्यवंनिसें हाकनं खुल्ला याना वनेगु ज्याय् न्हूगु पुस्तां सक्रिय भूमिका म्हिता हःगु दु। आः विराटया थःगु हे भवन दनेगु तयारी जुयाच्वंगु दु। विराटपाखें आपालं लेखकत तयार जुयाच्वंगु नं दु। थीथी थासय् जुइगु सम्मेलनय् प्रतिनिधित्व नं जुयाच्वंगु दु। भाषिक व्यक्तित्व उत्पादन यायेगु दबू कथं नं विराटयात कायेगु याः। आः थें सहज परिस्थिति मदुगु इलय् प्रशासनं जुजुया तस्वीर तयाः तत्कालीन जुजुया गुणगान यानातःगु राष्ट्रिय गान श्रीमान गम्भीर... हायेकेत याःगु इनापयात नकारे यानाः व प्रशासनं रचना सेन्सर यानाः जक सम्मेलन याये दइ धइगु हाथ्यायात हाचां गायाः म्वानाच्वंगु विराट सम्मेलन ख्वपया हे छगू गौरव कथं धस्वानाच्वंगु दु। अथे जुयाः नं विराटया भवन थुगुसी पूवंक दने मफुसा जग जक जूसां स्वनेगु न्हूगु ज्यासना पुचःया लक्ष्य दु। थ्व ज्याय् स्वीदँ न्ह्यवंनिसें विराटय् संलग्न जुयाः ज्या यानाच्वनादीम्ह वर्तमान नायः त्रिरत्न शाक्य चान्हि मधासे लगे जुयादीगु दु ।

विराट गुथिया संस्थापक रत्नगोपाल साँय्जुया कथं फाइदा बेफाइदा स्वयां विराट म्वायेमा धइगु जक ध्यान तयाः अबलय् ज्या यानागु खः। अथे जुयाः हे वय्कलं इलय् ब्यलय् आर्थिक ग्वाहालि नं यानाच्वनादीगु दु। राष्ट्रब्यापी सांस्कृतिक जागरण हयेमाःगु वर्तमान अवस्थाय् विराट थेंज्याःगु सामाजिक संस्थात आपालं महत्वं जाःगु सकसिनं महसुस यानाच्वंगु दु। उकिं नं विराटं भक्तपुर एफएमय् ई न्यानाः चले यानाच्वंगु 'लाय्लामा' ज्याझ्वःयात अझ विस्तार यानाः जिल ला, वा 'ह्याउबाला' ख्वाःपौयात नेपालभाषा पत्रिकाया रुपय् विकास यानां जिल ला गथे यानाः जिउ थःत तब्या याना वनेगु स्वयेमाः। अले जक कन्हय्या पुस्तां विराट सम्मेलन व विराट गुथिया ज्या�वःत निरन्तर रुपं स्वये खनी। मखुसा न्यय्दँ ताःहाकःगु इतिहास दुगु थुगु गौरवशाली संस्था नं कन्हय् वनाः 'छगू देशया बाखं' जू वनी। न्ह्यागुसां विराट हानं छक्वः इतिहास थें हे टल्के थीगु कुतलय् दु, थुगुसी ।

More Stories Like this