राजनीतिइ खने दया वःगु सापारु

कृष्ण प्रजापति

झीगु देशय् थ्वहे वालय् दँय्दसं छवाः तक सापारु माने याइ। तर देशय् अस्थिर राजनीतिक स्थितिया कारणं न्ह्याबलें धइथें सापारु लगे जुयाच्वंगु आभास जूगु दु। सापारु धायेवं हेला जात्रा, ब्यंग्य जात्रा, अश्लील जात्रा व तप्यंक धाये मछिनाच्वंगु खँयात चाःहीकाः थासय् लाक्क हे धायेगु बांलाःगु अवसर कथं नं कयातःगु दु। थ्व स्वयेगु खःसा झीगु देशय् न्हियान्हिथं हे अज्याःगु परिस्थिति खने दयावःगु दु। निदँया दुने न्हूगु संविधान तयार याये धाल, याये मफयावन। इलय् सेना समायोजन याये धाल याये मफयावन। संघीय राज्यया बाँडफाँड उचित रुपं इलय् क्वचायेके धाल, आः तकं छुं नं ज्या याये मफयाच्वन। थ्व थेंज्याःगु सापारु नेपाली राजनीतिक ख्यलय् छु जुइमाली तिनि?

आः हाकनं थज्याःगु सापारु थेंज्याःगु राजनीतिक कासाया �वलय् प्रधानमन्त्री झलनाथ खनालं राष्ट्रपति समक्ष राजीनामा पेश यानादीगु दु। नापं सोमवाः वय्कःया अन्तिम संवोधन कथं सदनय् वया संवोधन नं यानादीगु दु। थथे न्हूम्ह प्रधानमन्त्री हयेगु, हाकनं राजीनामा बीकेगु, हाकनं मेम्ह प्रधानमन्त्री हयेगु वयात नं राजीनामा हे बीकेगु थेंज्याःगु फोहरी राजनीतिक कासा गबले तक न्ह्याइगु खः? २००७ सालं देशय् प्रजातन्त्र वयेधुंकाः झिदँ तक नं थथे हे उम्ह प्रधानमन्त्री जुइगु छता गलत ज्या याइगु, मेम्ह प्रधानमन्त्री जुइगु मेता गलत ज्या याइगु व नेपाली जनता धाःसा न्ह्याबलें स्व जक स्वयाच्वनेत बाध्य जुइगु परिस्थिति वयेधुंकाःलि हे तिनि जुजु महेन्द्रं कू यानाः शासन सत्ता थःगु ल्हातय् लाकाकाःगु खः। इतिहासं पाठ सयेकेगु थेंज्याःगु ज्यायात गौण यात तल धाःसा झीसं न्हूगु प्रगति छुं नं याये फइ मखु ।

झलनाथ खनालया सरकार शान्ति प्रक्रिया न्ह्यज्याकेगु व संविधान च्वयेगु ज्या पूवंकेगु मूल आदर्श ज्वनाः नीस्वंगु खः। तर थीथी कारणं थ्व नितां ज्या सरकारं याये मफुत। अथे स्वयेगु इलय् थ्व देशय् स्थिर सरकार कायम यायेगु ज्या गबलें हे मजुइगु खःला धइगु ग्याःचिकु तकं ब्वलनावःगु दु। थ्व देशया लागिं हे गम्भीर विषय जूवंगु दु। राष्ट्रिय सरकारया माग व उकिं थःपिनि दलया हैसियत मालेगु ज्या तःधंगु राजनीतिक पार्टीतय् मू एजेण्डा जुयाच्वंगुलिं हे जक थ्व देशय् शान्ति प्रक्रिया व संविधान लेखन निगुलिं ज्यां दिपाः कयाच्वंगु खः। यदि दलया स्वार्थ स्वयां थ्व देशया स्वार्थ तःधं धइगु मान्यता फुक्कं राजनीतिक पार्टीतय्के ब्वलनीगु खत धाःसा थ्व देशय् संविधान नं च्वये धुनेमाःगु ई जुइधुंकल, चुनाव यानाः न्हूगु स्थायी सरकार नं वये धुनेमाःगु ई जुइधुंकल। तर राजनीतिक दलतय्गु कमजोरीया कारणं हे हरेक ज्या लिपा लानाः थ्व देश कन्हय् हाकनं छक्वः परमुखापेक्षी जूवने मालीगु स्थितिया बोध जुयाच्वंगु दु ।

प्रधानमन्त्री खनालं थ्व श्रावण महिनाय् जक याना जूगु गतिविधियात दुवालाः स्वयेगु इलय् नं राजनीतिइ सापारु हे न्ह्यब्वया क्यंगु खनेदु। छुं नं पद्धति नियमसंगत जुइमाःगु खः। तर वय्कःया गतिविधि धाःसा छुं नं नियम संगत मजू। गथेकि माओवादीया अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालंलिसें थःगु कुर्सी छगूया लागिं गोप्य सहमति याःगु, सहमतिया सरकार गठन याये मफयावंगु, थःम्हेसिनं हे प्रमपाखें राजीनामा बीगु धकाः स्वघोषित निर्णय याःगु, निर्णय कथं इलय् राजीनामा बी मफुगु व हाकनं निन्हु लिपा वयाः राजीनामा बीत बाध्य जूगु। थ्व फुक्कं दुवालाः स्वयेगु इलय् सापारुया सायात गथे दँ धयाः थंसा दनी, फ्यतु धयाः फ्यतुकूसा फ्यतुइ व नु धकाः क्वबिया यंकूसा न्ह्यःने नं वनीगु खः। अथेहे छम्ह बुंख्याःचाया व्यवहार जक थ्व सरकारं न्ह्यब्वये फत। छगू गणतान्त्रिक सवल राज्यसत्तां क्यनेमाःगु कुशलता धाःसा खनाल सरकारं न्ह्यब्वया क्यनेफुगु खने मदु। उकिं नं थ्व सरकार वःगु वा वंगुली नेपाली जनतायात क्वःयात बेल पाके जूगु ति हे जक सरोकार जुयाच्वंगु दु ।

खालि सरकार गठन विघटन व सहमतिया सरकारया नामय् विदेशी आशिर्वाद प्राप्त सरकार जक दयेकेगु कासा न्ह्यानाच्वंतले थन गबलें नं विकास जुइ फइ मखु। दलत थवंथः ल्वानाः नचुयाः कन्हय् बैरी शक्तिं छ्यं ल्ह्वना हइगु अवस्था ब्वलनेफु। थ्व देशय् आःया लागिं गणतन्त्र माने मयाइपिं जुजुयात पुनर्स्थापना यानाः थःपिनि स्वार्थ पूवंकीपिं मनूत हे झी सकलें नेपाःमि जनताया बैरी खः। तर स्वयादिसँ, न्हियान्हिथें उगु शक्तिं धार्मिक क्रियाकलापया नामय् राजनीतिक खँयात क्वातुक न्ह्यःने हयाच्वंगु अवस्था दु। थीथी धार्मिक व सांस्कृतिक पर्वय् सहभागी जुइगु त्वह चिनाः थीथी दल, गैर दल व बैरी शक्तित छथाय् च्वनेगु ह्वःताः मालाच्वंगु दु। अथे जुइक जुइकं वयात नागार्जुनं पिने वयेत अनुमति बीम्ह निरीह सरकार मखुसा छु खः? थ्व देशय् उकिं नं गणतान्त्रिक शासन व्यवस्थाय् तकं शंका ब्वलनावःगु दु। प्रतिक्रियावादी शक्तिं वर्तमान सरकार व राजनीतिक पार्टीतय् हरेक कमी कमजोरीया हिसाब किताब तयातःगु दु। खालि सरकारय् वनेत हे जक राजनीतिक दल चायेकीपिं नं थन खने दयावःगु दु। थ्व हानं मेगु हे राजनीतिक सापारु कथं झीगु न्ह्यःने खने दयाच्वंगु दु।
छगू ला राजनीतिक दलतय् दथुइ ल्वापु। हाकनं मेगु ला न्हूगु दल दयेकेगु लागिं उलि हे खिंचातानी। थ्व स्वयां बांलाःगु सापारु गन स्वःवने? अथे जुयाः हे निगू दर्जन जक सदनय् स्थापित जुइफुगु संविधानसभाय् आः स्वंगू दर्जन दल कायम जुइगु स्थिति दु। न्हूगु दल स्थापित यानाः वर्तमान राजनीतिक दलतय्सं ल्ह्वने मफुगु नेपाली जनताया जीवन्त समस्या व मागयात संवोधन याइगु दल स्थापित जूगु जूसा नेपाली जनता तसकं लय्ताइगु नं खइ। तर पुलांगु हे धरातलय् न्हूगु नां तयाः सत्ता प्राप्तिया लागिं वा मन्त्री जुइगु लागिं हे जक कासा न्ह्यानाच्वन धाःसा थ्व देशय् राजनीतिक सुदृढीकरण युगौं तापाना वनेफु। २००७ सालय् वःगु प्रजातन्त्र २०१७ सालय् महेन्द्र जुजुं लाका काः थें महेन्द्र हे जुजु मजूनिगु इलय् जुजु जुयाः सत्ताया सवाः काये धुंकूम्ह ज्ञानेन्द्रं हाकनं राजनीतिक पार्टीतय् थज्याःगु सापारुया लबः कयाः सत्ताय् मवइ धकाः नं धाये मफु। अथे खःसां नेपाली जनता व राजनीतिक पार्टीया बलं थन अज्याःगु अनिष्ट मवयेकेगु हे दकलय् बांलाःगु उपाय जुइफु ।

More Stories Like this