कमला गुरुमां उपसम्पदाया न्यय्दँ

शिला साय्मि

सन् १९६१ या जुलाइ। बर्मेली भिक्षुणी दो पञ्ञाचारी गुरुमांया उपाध्यायत्वय् बर्माया हे भोलनिम खेमारामाताई विहारय् उपसम्पदा कायेवं नेपालं वंम्ह मय्जु कमला राजकर्णिकार 'अनागरिका पञ्ञा' जुयाबिज्यात। उबलय् झिंप्यदँ जक दुम्ह मिसा नेपालंनिसें वयाः भिक्षु जू वल धकाः बर्मेली पत्रिकाय् नं आपालं बय्बय् जूगु जुयाच्वन। बर्माय् अनागारिका पञ्ञा खःसां नेपालय् धाःसा वसपोल 'कमला गुरुमां' या नामं हे चर्चित जुयाबिज्यात ।

वर्माय् वसपोलं दकलय् न्हापां बर्मेली भाय् सयेकाबिज्यात। वयांलि परित्राण पाठ, अभिधर्म लगायत बुद्ध धर्मया आपालं शिक्षा ग्रहण यानाबिज्यात। स्वला तक महासी ध्यान केन्द्रय् ध्यान च्वनाबिज्यात। उगु इलय् वसपोल धम्मावती गुरुमां, रत्नमञ्जरी गुरुमां, चिनी गुरुमां, संघरक्षित गुरुमांपिंनापं च्वनाबिज्याःगु खः।
स्वदँ लिपा नेपाः लिहां वःबलय् वसपोलयात एअरपोर्टय् मांबौपिंसं भिक्षु जीवन त्वःताः गृहस्थीइ च्वनेत आग्रह याःगु खः। तर वसपोल माने मजू। अनगारिका हे जुयाः धम्मावती गुरुमांया विहारय् च्वंबिज्यात ।

न्हापा आखः ब्वने धइगु नं तसकं थाकु। उकिसनं छम्ह मिसा मस्तय्त ला झन् हे थाकु। वय्कःया बाया धाःसा वय्कःयात अंग्रेजी ब्वंकेगु इच्छा। वहे इलय् सुमंगल भन्तेपाखें नेपाःया मस्तय्त निःशुल्क आखः ब्वंकेत वर्मा यंकेत्यंगु दु धइगु खँ सीवं वय्कःया बानं वय्कःयात नं वर्मा वनेगु व्यवस्था यानादीगु जुयाच्वन। उलि जक मखु, मिसा मचायात विदेश छ्वल धाइ धकाः छेँजःपिं सुनानं मसीक कलकत्ता थ्यंक तःझाल। मांबौनं वसपोलयात ब्वनेगु ल्याखं जक उखे छ्वःगु खः। तर वसपोल पक्काम्ह अनगारिका जुयाः लिहां बिज्यात। अज्याःगु नच्चागु बैंसय् गृहत्याग यानाः गुरुमां जुइगु लागिं वसपोलयात नातां थःहे पाजु क्यंम्ह भिक्षु सुमंगलपाखें प्रेरणा वःगु खः। मचांनिसें हे मांबौपिंनाप विहार वनेगु व पाजुया कारणं वसपोलयात बुद्ध भगवान प्रति तःधंगु श्रद्धा दुगु जुयाच्वन ।

आखः ब्वने वसपोलयात तसकं यः। २०२२ सालपाखे प्रभात मा.वि.इ प्रौढ शिक्षा ब्वनाः लिहां वःपिं छगू हूल मनूत वसपोलं खन। थ्व खँ ककायात कनादिल। ककां जिउ धायेवं प्रौढ कक्षा ब्वनादिल। सुथसिया खुताः इलंनिसें गुताः ई तक ब्वनाः नं बहनी ट्यूसन ब्वनादी। छक्वः ट्यूसन फी पुलेत नीन्यातका दां माल धकाः बौयाके काः वनं बौनं मदु धाल। पसलय् च्वनीम्ह ककायाके काः वनं बी मखु धयादिल। लिपा मामं उखेंथुखें यानाः मुंकातःगु ध्यबा दक्वं बिया हल। उगु घडीयात वसपोलं थःगु थःगु जीवनया हे दकलय् तःधंगु दुःख तायेकाबिज्याइ। अनंनिसें वसपोलं छिमिगु ध्यबा काये हे मखु धकाः मनं मनं छगू संकल्प यानाबिज्यात। वि.सं. २०२४ सालं एसएलसी पास यानाबिज्यात। अनगारिका जुयाः एसएलसी पास यानाबिज्याःम्ह न्हापांम्ह गुरुमां वसपोल हे खः। अनं लिपा त्रिचन्द्र कलेजं बिए पास यानाः लिपा बिएड नं यानाबिज्यात ।

स्कूलय् वसपोलया स्कूलया नां 'कमला नेवाः' जुयाच्वन। अनगारिका च्वये मछिंगु व राजकर्णिकार नं च्वये मजिउगु जुयाः तत्कालिन शिक्षक सुवर्ण शाक्यं नेवाः धकाः तयादीगु जुयाच्वन। वसपोलया ब्वनेज्या अतिकं बांलाःगुलिं शाक्यजुं नं यक्वं हःपाः बियादी। बीएड क्वचायेकाः प्रभात मा.वि. इ हे शिक्षिका जुयाबिज्यात। न्हापां ला स्वयंसेवकया रुपय् जक ब्वंकाबिज्याःगु। २०२८ सालं नयाँ शिक्षा लागू जुसेंलि लछिया प्यसः तका तलबं शिक्षक हे नियुक्त जुयाबिज्यात। अनागारिका जुयाः शिक्षण पेशा यानाबिज्याःम्ह नं वसपोल हे न्हापांम्ह गुरुमां खः। स्वीस्वदँ शिक्षिका जुयाःलि स्वदँ तक वसपोल प्रधानाध्यापिका नं जुयाबिज्यात। स्वीखुदँ लिपा शिक्षण पेशां अवकास कयाबिज्यात ।

बुद्ध धर्मय् आपालं योगदान बीमफुसां बुद्ध धर्म संरक्षण यायेगु तातुनाः पद्मश्री विहार निर्माण यानागु खँ वसपोलं कनाबिज्याइ। थः किजा राजेन्द्र राजकर्णिकारं बिउगु जग्गाय् थःगु जीवनजःछिया मेहनतं मुंकूगु दामं अन विहार धस्वाकाबिज्याःगु खः। न्याम्ह अनगारिकापिंत वसपोल थम्हं हे उपसम्पदा बियाः विहारय् तयाबिज्याःगु दु। थःगु जीवनकालय् हे विहारयात स्थायित्व बीत वसपोलं उगु विहार धम्मावती गुरुमांयात दान नं यानाबिज्याये धुंकूगु दु ।

झिंनिदँ न्ह्यवंनिसें जलस्येँया ल्वचं कयाः नियमित वासः यानाच्वने माःगु हे थःगु लागिं आः समस्या जुयाच्वंगु दुःख वसपोलं प्वंकाबिज्याइ। दम वइगुलिं अप्वः ई अक्सिजन कयाः च्वनेमाः। अथे नं थःगु नियमित ज्या धाःसा वसपोलं त्वःता बिमज्याः। मफुम्ह खःसां जाँगर धाःसा कायम हे दनि। धयाबिज्याइ, 'मनुखं मनूयात कदर याये मसःगुलिं हे दुःख जुयाच्वंगु खः। यदि नुगः दुनेंनिसें आनन्द कायेगु खःसा भगवानया हे शरण वनेमाः। ध्यान भावनाय् हे चित्त तयेमाः ।'

वसपोलं उपसम्पदा कयाबिज्याःगु नं थ्व दँय् न्यय्दँय् क्यन। थ्वहे लसताय् आः वइगु शनिवाः वसपोलयात सम्मान याइगु ज्याझ्वः दयेकातःगु दु। उकिया लागिं छगू समारोह समिति नापं गठन यानाः ज्या जुयाच्वंगु दु ।

More Stories Like this