प्रधानमन्त्रीया रेस व भदौ १४



सानुराजा शाक्य

प्रत्येक १४ गतेया कहानी वइगु भदौ १४ य् नं लिसा वइगु पक्का धइथें खने दया वःगु दु। वंगु जेठ १४ य् संविधानसभाया ई फुइत्यंकाः गुकथं मू राजनीतिक दलतय् क्रियाशिलता अप्वल ई तनेधुंकाः हानं वहे मुलु व हे सुका लिहां वल। जेठ १४ कुन्हु चाचां गुकथं दलतसें सहमति यानाः संविधानसभाया ई तन उबलय्या उमिगु सक्रियता स्वयेबलय् भदौ १४ दुने शान्ति प्रक्रिया व मस्यौदा संविधान जूसां पिदनीगु आशा नं हानं निराशाय् हे हिलीगु सम्भावना अप्वल। वंगु जेठ १४ धुंकाः असार १४ फुनाः नं श्रावण १४ वइन। दलतसें याःगु सहमति कथं छुं नं प्रगति पिदनाच्वंगु मदु। सहमति कथं दलतसें याःगु शान्ति प्रक्रिया न्ह्याकेगु ज्या मध्ये माओवादीया नेतृत्वयात माओवादी सेनापाखें बियाच्वंगु सेना व हतियार अस्थायी क्याम्पय् लिहां वनेगु पूरक ज्या तकं पूवंक जूगु खने मदु। अझ नं छुं माओवादी नेतातय्गु सुरक्षा दुपिं माओवादी सेनात दनि। संविधानसभाया ई तनेगु नितिं जूगु सहमतिया प्रगति थुलिं अप्वः थौंतक खने मदुनि। थुज्वःगु प्रगतिं वइगु भदौ १४ दुने तक शान्ति प्रक्रियाया ठोस पलाः न्ह्याइगु व संविधानया मस्यौदा जक जूसां पिदनीगु बाखं अझं तापाःनि धइगु थुकिं क्यं।
सहमतिकथंया ज्यात मन्ह्याःगु खँय् मू राजनीतिक दलतय् आरोप प्रत्यारोप शुरु जुइधुंकल। छखे शान्ति प्रक्रिया पूवंकेगु खँय् एकीकृत माओवादीया नेतात तयार मजूनि धकाः आरोप बीगु मेखे संविधानया मस्यौदा च्वयेगु खँय् नेपाली कांग्रेस न्ह्यमचिउनि धइगु आरोप प्रत्यारोप न्हियान्हिथं अप्वयाच्वंगु दुसा सरकारया नेतृत्व यानाच्वंगु दल नेकपा एमालेया प्रधानमन्त्री नं शान्ति प्रक्रिया व संविधानसभायात क्रियाशील याकेगु खँय् पहलकदमी मकासे सरकारया आयु जक अप्वयेकेगु षडयन्त्र यानाच्वन धइगु मेगु आरोप दु। तर थुकियात ज्यंकेगु खँय् अझ नं राजनीतिक दलया नेतृत्वया ध्यान मवं। नागरिक समाजया आरोप थ्व मू स्वंगू दलया नेतृत्व संविधानसभाया ई फुइगु अन्तिम पला पीगु ल्वचं दलत मुक्त मजुल धकाः निराशा प्वंकेगु नं शुरु जुल।
थुकथंया राजनीतिक परिस्थितिया दथुइ आम जनतां वइगु भदौ १४ दुने नं छुं जुइगु आशा त्वःतेधुंकल। याकनं समस्या ज्यनाः शान्ति प्रक्रिया न्ह्याइगु व संविधानया मस्यौदा तयार जुइन धकाः नेतातसें न्ववाइगु खँ न्हियान्हिथं फय्गं साबित जुजुं वनाच्वंगु दु। थुकिं यानाः नेतातय्गु क्रेडिबिलिटी कुहां वनाच्वंगु मचाः। संविधानसभा स्वयां नं व्यवस्थापिका संसदया गतिविधि दलत तक्यनेगु बाध्यता वइगु श्रावण १४ तक जारी हे जुइ। सरकारया नीति व कार्यक्रम पारित जुइधुंकाः वइगु असार ३० य् वइगु बजेटय् दलतय् ध्यान बीमाःगु वाध्यता दु। बजेट पिदनेधुंकाः बजेट व्यवस्थापिका संसदं पास याकेधुंकाः दलतय् ध्यान प्रधानमन्त्री हिलेगु खँय् वनीगु पक्का दु। वंगु जेठ १४ न्ह्यः दलतसें याःगु सहमति मध्ये पूवंके अःपुगु छगू बुँदा प्रधानमन्त्री हिलेगु छगू जक दु। वर्तमान प्रधानमन्त्री नं नं राष्ट्रिय सहमतिया विकल्प तयार जुइवं हे राजीनामा बियाः राष्ट्रिय सहमतिया निंतिं लँपु चायेकेगु धयाच्वंगु नं एकीकृत माओवादी व नेपाली कांग्रेसया निंतिं ब्यंग थें हे जुइधुंकल।
वइगु श्रावण ला जःछि माओवादी व नेपाली कांग्रेसया ध्यान सुयात प्रधानमन्त्री दयेकेगु खँय् अःपुक अनुमान यायेछिं। थुकिया पृष्ठभूमिया रुपय् थ्व निगू दल दथुइ चलखेल नं न्ह्यायेधुंकल। अखबारय् वयाच्वंगु बुखँयात विश्लेषण यायेबलय् भावी प्रधानमन्त्रीया रुपय् एकीकृत माओवादीया न्वकु डा. बाबुराम भट्टराईया सम्भावना अप्वया वनाच्वंगु दु। एकीकृत माओवादीया नायः प्रचण्ड थ्व इलय् हानं प्रधानमन्त्री जुइगु स्वयां दल दुने ब्वलनाच्वंगु अन्तरकलहयात थःगु पक्षय् हयेत बाबुरामयात सरकार व संसद, मेम्ह न्वकु मोहन वैद्ययात संगठन व थम्हं समग्र पार्टी न्ह्याकेत्यंगु खनेदु। थ्व समीकरणं पार्टी दुने ब्वलनाच्वंगु अन्तरकलह सामसुम यानाः थःगु नेतृत्वयात सफल याकेगु नीति प्रचण्ड वयेमाःगु बाध्यता नं जुइफु। थुकी न्वकु डा. बाबुरामयात प्रधानमन्त्री दयेकेबलय् मेमेगु पार्टीपाखें स्वीकार जुइगु अपेक्षा छथ्वःसित दु। नेपाली कांग्रेसया छथ्वः थःपिनिगु नेतृत्वय् प्रधानमन्त्री दयेकेगु स्वयां थौंया राजनीतिक समस्यायात ज्यंकेगु खःसा स्वंगूगु दल नेकपा एमालेयात फाइदा बियाच्वनेगु स्वयां तप्यंक माओवादीनाप हे 'डिल' यानाः प्रधानमन्त्री बियाः जूसां शान्ति प्रक्रिया व संविधानसभाया सार्थक लिच्वः पिकाये फइगु बिचाः खः। मेखे हानं नेकपा एमालेया मेम्ह प्रधानमन्त्रीया दावेदार थथें मदुगुलिं मेगु सरकारया नेतृत्व कि त एकीकृत माओवादी कि कांग्रेसया हे खः।
नेपाली कांग्रेसपाखें सरकारया नेतृत्व याकेगु धकाः न्हापा उम्मेदवार दयेकाः झिन्हय्कः तक असफल जूम्ह कांग्रेस नेता रामचन्द्र पौडेलयात प्रधानमन्त्री दयेकेगु खँय् नेपाली कांग्रेस पहल यानाच्वंगु नं खने मदु। थुकिं यानाः प्रधानमन्त्री दयेकेगु खँय् कांग्रेस ब्वाँय् वनेगु रेसय् स्वयां पार्टी संगठनयात सुदृढीकरण यायेगु ज्याय् हे ध्यान बीगु धकाः कांग्रेस नेतातसें धयाच्वंगु दु। अथे खःसां तबि कथंकदाचित एकीकृत माओवादी दुने ल्वापु जुयाः प्रधानमन्त्री एकीकृत माओवादीं त्वःतल धाःसा कांग्रेसया ल्हातय् वइगु सम्भावना खनाच्वंपिं नेतात नं मदुगु मखु। थ्वहे सम्भावनाय् म्हितेत कांग्रेस दुने संसदीय दलया नेता हिलेत सांसदतसें ल्हाःचिं मुंकल धइगु बुखँ नं बजारय् दु। फय् मवयेकं हः सनी मखु धाःथें कांग्रेस दुने संसदीय दलया नेता हिलेगु कुतः मजुल धकाः धाये मछिं। कांग्रेसया संसदीय दलया नेताय् रामचन्द्रयात हिलेगु धइगु मेम्ह बरिष्ठ नेता शेरबहादुर देउवायात दयेकेगु खः। थुकिया अर्थ कांग्रेस दुने रामचन्द्र पौडेलयात प्रधानमन्त्रीया रुपय् स्वीकार मजुल उकिं शेरबहादुरयात न्ह्यःने तल धाःसा एकीकृत माओवादीं नं समर्थन याइ धइगु छथ्वःसिया विश्वास आः मखु न्हापा हे नं ब्वलंगु खः। प्रधानमन्त्री जुइम्ह संसदीय दलया नेता जुइगु प्रचलन नं दुगुलिं संसदीय नेता रामचन्द्र पौडेलयात हिलेगु धइगु शेरबहादुरयात प्रधानमन्त्री दयेकेगु रेसय् ब्वति कायेकेगु नं खत।

More Stories Like this

जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपा
प्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया