सु सदाचारी सु भ्रष्टाचारी
कृष्ण प्रजापति
भ्रष्टाचार खने दइगु चीज मखु। जब सञ्चार माध्यमं सुयां हाकुगु कारोवार बारे सार्वजनिक याइ तब वयात सकस्यां भ्रष्टाचारी धकाः म्हसीकी। थन अज्याःगु हाकुबन्जाः याइपिसं इलय् ब्यलय् अथे सार्वजनिक याइपिं पत्रकारतय्त बीगु दवाव व यथार्थ सुचुकेमाःगु स्थिति वयेक याइगु छुं खँ न्ह्यथने। गबलय् तक थथे च्वइपिं छुं खँ पिब्वइपिं पत्रकारतय्त राज्यपाखें सुरक्षा दइ मखु वा राजनीतिक पार्टी वा छुं अदृश्य शक्तिया मार लानाच्वनी, अबलय् तक उमिसं सही, सत्य व उचित खँ जनमानसय् हये फइ मखु। ध्यबाया लोभय् लानाः वा सुयागुं ख्याच्वः फयाः गलत खँ च्वइपिं पत्रकार व छम्ह भ्रष्टाचारीया दथुइ समानता दयाच्वनी। सही खँ च्वयेवं वयागु ल्हाः हे ध्यनीगु, ज्यान हे वनीगु वा म्वाःमदुगु झंझटय् फसे याइगु जुयाः नं सञ्चार माध्यम मार्फत् गुगु खँ सम्प्रेषण यायेमाःगु खः याये फइ मखु ।
थौं नेपाःया राजनीतिक बृत्तय् नं भाद्र १ गते दुने न्हूगु संविधानया प्रारम्भिक मस्यौदा हयेगु धकाः पार्टीतय्सं धयाच्वंगु दु। अथे खःसां उगु ई तक मस्यौदा तयार जु हे जुइ धइगु ग्यारेन्टी धाःसा मदुनि। थःगु अनुकूलया संविधान तयार यायेत लालायीत जुयाच्वंपिं भ्रष्ट, पदलोलुप व बैगुणीतय्गु कारणं म्हिगः थें हे निर्धारित इलय् ज्या मजुइगु आपालं सम्भावना दनि। म्हिगः तक संविधान द हे दयेके धकाः न्ह्यःने वइपिंसं आः संविधान दयेकेगु प्रतिवद्धता क्यँक्यं सकलें मिले जूसा न्हूगु संविधान वये नं फु धइगु भाय् ल्हानाहःगु दु। थज्याःगु इलय् उमित राजनीतिक दवाव बीत विदेशं ध्यबा वल ला वा सुं एनजीओ आइएनजीओपाखें दवाव वःगु खःला धकाः स्वइपिं पत्रकारत नं म्हो मजू। अले अज्याःगु राजनीतिक भ्रष्टाचार याइपिं पार्टीतय्त भ्रष्टाचारी धायेगु कि मधायेगु?
छखे राजनीतिक पार्टीया कार्यकर्तात हे भ्रष्टाचारी, मेखे पार्टीया जक गफ यानाः मेगु खँ गौण यायेत स्वइपिं सञ्चारकर्मित हे भ्रष्टाचारी। निला स्वलां हे न्हूगु संविधानया मस्यौदा तयार जुइ धकाः मखुगु खँ ल्हानाः जनतायात ठगे यायेगु गथे सदाचार जुइ? राजनीतिक पार्टीत थःगु अनुकुल जुइवं याकनं चुनाव याना छ्वयेगु पक्षय् दु। अज्याःगु चुनावया इलय् हे थीथी कथं दां कालबिल जुइगु व दांया बलं चुनाव त्याकेगु नं भ्रष्टाचार हे खः। विदेशीतय् योजना कथं थनया नेता कार्यकर्ता व पार्टीया दृष्टिकोण तयार यायेगु नं सदाचार मखु। अथे जुयाः थौं विराटनगरया नागरिककर्मियात युथ फोर्सया कार्यकर्तां दाःगु विरोधय् देशव्यापी आन्दोलन शुरु जूगु नं भ्रष्टाचार विरोधी आन्दोलन हे खः। विराटनगरया पत्रकार खिलानाथ ढकालयात याःगु आक्रमण लिपांगु घटना जक खः। थज्याःगु घटना पत्रकारिता ख्यलय् आपालं जुइधुंकल। थुकिं यानाः नेपाः नं पत्रकारत असुरक्षित जूगु देश मध्ये छगू जुयावःगु दु। तर राजनीतिक पार्टीया संरक्षण दइगु कारणं अज्याःपिं अपराधीत धाःसा निर्वाध रुपं थःगु ज्या खँ याना जुइगु चलन झीथाय् वयाच्वंगु दु। खिलानाथ ढकालयात आक्रमण याःम्ह युथफोर्स जिल्ला अध्यक्ष पर्शुराम बस्नेत एमाले नेता केपी ओलीया बालकोटय् च्वंगु छेँय् हे सुचुका तःगु खँ वयाच्वंगुलिं नं थ्व तथ्य प्रमाणित जू ।
थीथी जिल्लाय् प्रजिअ मार्फत् प्रधानमन्त्रीयात अपराधीयात कारबाही यायेमाःगु माग नेपाल पत्रकार महासंघं तःगु दुसा छवाः यंकंया ज्याझ्वः पितबियाः भ्रष्ट व्यक्तितय्त कारवाही यायेमाःगु माग यानाच्वंगु दु। थ्व झ्वलय् नेपाल मानव अधिकार आयोगय् नं महासंघं छगू ज्ञापनपत्र लःल्हासें आः राज्यया थीथी निकायतय् ध्यानाकर्षण यायेगु नापं दण्डहिनता अन्त्य जुइमाःगु माग याःगु दु। दकलय् अप्वः पत्रकारत न्हापानिसें राज्यपाखें हे पीडित जुयाच्वंगु दु चाहे व पंचायतकालय् जुइमा चाहे गणतन्त्रकालय् जुइमा। थुकिं यानाः नेपालय् पत्रकारिता विकास मजुल वा सञ्चारकःमित थःपिनि ज्याय् उत्सुक मजुल धाये मायेका बिउगु दु ।
राजनीतिक समाचार च्वइपिं पत्रकारस्वया नं भ्रष्टाचार, अपराध व तस्करतय् समाचार च्वइपिं पत्रकारत भ्रष्टाचारी, गुण्डा व राजनीतिक कार्यकर्ताया शिकार जुयाच्वंगु दु। राजनीतिक पार्टी छगू उच्च सिद्धान्त व आर्दश ज्वनाः शुरु जुइगु खः। तर उकिया नेता कार्यकर्तात भ्रष्टतय्सें धाःथे चले जुइपिं जुयाः पिहां वल धाःसा उकिं झीगु देशयात हे नोक्सानी याइ। लिपांगु इलय् आइएनजीओ एनजीओतय्सं तयार याःगु संविधानया मस्यौदायात कयाः होटेल व रिसोर्टय् नेता कार्यकर्तात सहभागी जुयाः विचार मन्थन याना जूगु वा उमिगु लिउलिउ वनाच्वंगु नं छगू ल्याखं राजनीतिक भ्रष्टाचार हे खः। सहमतिया नामय् गोप्य सम्झौता यानाः लिपा अज्याःगु सम्झौता हे सरकार क्वःथलेगु चाल जुयाः पिहां वःगु धइगु नं राजनीतिक भ्रष्टाचार मखुसा छु खः? आः ५ बुँदे सहमति नं छगू ल्याखं विदेशी हे न्ह्यःने च्वनाः याकूगु शंका यानाच्वंगु दु। थथे देशया राजनीतिक जनजीवनय् हे प्रभावित याइकथंया थीथी गतिविधि जूगु खने दयेक छुं जू थें मच्वंसां खने मदयेक जुयाच्वंगु राजनीतिक भ्रष्टाचार हे खः। आः नकतिनि हे जक सुडानय् नेपाःया प्रहरीया लागिं सामान न्यायेगु ज्याय् २९ करोडया भ्रष्टाचार जुल धकाः खँ पिहां वयेवं प्रहरी संगठन हे उथलपुथल जूगु दु। उमित भ्रष्टाचारया द्वपं लाकाः अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगं विशेष अदालतय् मुद्दा तकं दायर यायेधुंकूगु दु। थज्याःगु इलय् नेपाःया तस्कर, भ्रष्टाचारी व अवाञ्छित ज्या याना जुइपिं मनूत धाःसा थःगु ज्याय् निर्धक्क लगे जुयाच्वंगु हे दनि ।
प्रहरी सरुवा नीतिगत जुइमाःगु खः। योग्यता कथं प्रमोशन व डिमोशन जुइगु स्वाभाविक खः। तर थन ला ध्यबां पद न्यायेगु प्रबृत्ति वयाच्वंगु दु। थःगु प्रमोशन यायेगु निंतिं न्हापां एकमुष्ट दां बीगु चलन दु। अथे जुयाः नं उमिगु योग्यताय् न्ह्यसः चिं ब्वलनाच्वंगु खः। धायेत ला कामचलाउ सरकार जुयाच्वंगु थ्व थासय् न्ह्यागुं कामचलाउ जुयाच्वंगु दु। तर प्रधानमन्त्री स्वयमं राष्ट्रपति समक्ष थःगु प्रधानमन्त्री पदं राजीनामा मयाःतले सरकार कामचलाउ जुइ फइ मखु। थथे थ्व सरकार कामचलाउ खः धकाः दावी याना जूगु धइगु नेपाली कांग्रेसं थःगु पाः वयेकेगु निंतिं बियाच्वंगु राजनीतिक दवाव जक खः। थौं थन सु सदाचारी व सु भ्रष्टाचारी धइगु हे तिफ्याये थाकुइधुंकूगु दु। दां कालबिलया आधारय् सेनापाखें बांलाःपिं मनूतय्त बिदा बीगु थेंज्याःगु मुर्ख्याईं जूवन धाःसा कन्हय् देशया सुरक्षा मामलाय् संकट ब्वलनेफुगु कारणं थुखेपाखें राजनीतिक पार्टीतय् ध्यान वनेमाः ।
More Stories Like this
जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपाप्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया