छुद्रताया प्रदर्शन मयाये
गोकुल कार्की
थौं कन्हय् शान्ति प्रकृया सम्वन्धि चर्चा परिचर्चा वजार क्वानाच्वंगु दु । संविधान सभाया जीवननाप कालविल यानाः माओवादीयात स्वीकार यायेत वाध्या याःगु थ्व शर्त वं स्वलाया दुने पूवंकेमाः । मखुसा भाद्र १४ गतेलिपा देशया परिस्थितियात मूल्यांकन यायेत थाकुइ । शान्ति प्रकृयाया दकले जटिल पाटो अन्तर्गत जुइगु माओवादी सेना समायोजन, ल्वाभः व्यववस्थापन, लडाकुया पुनस्र्थापना, नेपाली सेनाया पुनर्संरचना आदि थें गहन जिम्मेवारीयात सम्वन्धित पक्षं जिम्मेवारीपूर्ण ढंगं भूमिका म्तिूम्ह राष्ट्रया द्वन्द्वं स्थायी रुपय् निकास दैगु खः । १० दँ जनयुद्ध, जनआन्दोलन २०६२/०६३, तराई आन्दोलन सकसिगुं लक्ष्य देशय् जनचाहनाकथंया शासनसत्ता स्थापना यानाः समुन्नत देय् देयेकेगु छगू जक चाहना खः । जनताया थुलि तःधंगु बलिदान, त्याग, तपस्यां न्ह्यःने हःगु थुगु परिस्थितिइ झीसं वर्तमानय् गथ्य यानाः न्ह्याकाच्वंगु अवश्य नं कन्हय्या नितिं बांलाःगु मार्गचित्र दयेके फैगु हैसियतय् दनाच्वंगु दु । थःगु भविश्यया फैसला झी थःहे दयेकेफैगु स्वाभिमानया धरातलय् आःनं दृढ दु । थौंया झीगु थ्व अवस्थितिया नितिं झी जनवादी लोकतन्त्रवादी सकसिगु कथंहे मेहनत व हीचःति लगानी दु ।
तर झी नेपाःमितय्गु इतिहासयात लोमंकेगु छगू बांमलाःगु बानी दु । उकिं ला झीसं बारम्वार दुःख फयेमाला च्वंगु दु । म्हिगः झीसं छु उदेश्यं संघर्षया मैदानय् नापनापं न्ह्याः वनागु खः, उकियात थौं झीसं ल्हातय् कायेफूगु दु लाकि मदु ? अले प्राप्त जूगु उपलब्धीतय्गु सम्वद्धन यायेगु नितिं छु गुगु उपायत व पहल कदमी यानाच्वनागु दु धकाः झीसं गवलें नं समीक्षा यायेगु आवश्यकता महसूस मयाना । वरु अःखतलं थः थवय् तज्यानाः च्वनागु दु, फुटय् जुयाच्वनागु दु । उलिं जक नं मगानाः छम्हय्स्यां मेम्हय्सिगु कुंखिना च्वनागु दु । थुकिं करपिनिगु मखु, थःपिनिगु हे गरीमा तंका च्वनागु दु । थौं जनतां पार्टी पार्टीया दथ्वी ल्वापु दु, आरोप प्रत्यारोप जक मखु जनमुखी संविधानया आशा यानाच्वनागु दु । उकिया नितिं माओवादी पार्टी लिपांगु इलय् वयाः गम्भीर जूगु आभाष वःगु दु । अझ उकी नं पार्टी नायः प्रचण्ड लचकताया सीमां नं न्ह्यःने वंगु दु । थःगु पार्टी दुने गम्भीर असन्टुष्टिया वावजुद प्रचण्डया थ्व कुतः मेमेगु दलतय्सं वारम्वार थःगु वडप्पन क्यनेगु रुपय् कयाः अझ नं क्वछुइकेत स्वल धाःसा उकिया तःधंगु दुर्गति भोगय् यायेमालीगु अवस्था वयेफु । खास यानाः दकले लिपा वयाः जनसेनाया विरुद्ध न्ह्यःने लाःथे शब्द प्रयोग यायेगु, होचय् यायेगु आदिथेंया कृयाकलापत खनेदयेकः वःगु दु । एमाले-कांग्रेसथें दलया जिम्मेवार व्यक्तित पाखें थुज्वःगु आवञ्छित कृयाकलापत जुयाच्वंगु दु । माओवादी पार्टी व नेपाली सेनाया दथ्वी बांलाःगु सम्वन्ध अप्वयाः वःगु दु । वर्तमान परिस्थितिइ जनसेनायात हायेकेगु कांग्रेस-एमालेया थुज्वःगु व्यवहारं कन्हे थःयात नोक्सानी थ्यंकावीफु ।
थ्वहे वालय् युथफोर्सया महेश वस्नेतं शिविर दुने दुहांवनाः लडाकुया हतियार ल्वाभः लाका कायेगु ख्याच्वः न्यँनेदत । अथ्यहे यानाः कांग्रेस नेतां सञ्चार माध्यमयात धयादिल, देय् न्यंकया २८ गू लडाकु शिविरय् सेना, सशस्त्र प्रहरी, प्रहरी टोली वनाः लडाकूया रेखदेख, नियन्त्रण व निर्देशन यायेगु ज्या विल व थुकिं शिविर दुनेया गलत रेखदेख नियन्त्रण व निर्देशन यायेगु जुइत्यंगु दु व थुकिं शिविरदुनेया गलत कृयाकलाप नियन्त्रण जुइ । गणतान्त्रिक नेपाःया नितिं सीत व स्यायेत विकल्प ज्वनाः कुहांवःपिं योद्धातय्गु म्हगसकथं देय् गणतन्त्रमय जुइधुंकूगु दु । छुंनं युद्ध मल्वासे महलय् देनाः महारथीया मानार्थ उपाधी दैगु देशय् थुज्वःगु अभागी गरिवत नं दु, गुपिं ११ दँ तक्क वम बारुद तोप गोला नाप कानाकाना पिचा म्हिताः २४० दँया बादशाहयात क्वछुकेत वाध्य याः वलय् तकं छम्ह सिपाईया दर्जा कायेखंगु मदु । सिपाई लाः तापाःगु खँ, थनला मेगुहे खँ जुयाच्वंगु दु । महेश बस्नेत शिविर दुने वनाः इमिगु ल्वाभः लाका कायेगु खँ दु । रामशरण महतयाकथं सेना, सशस्त्र प्रहरी, प्रहरी ज्वनाः शिविरयात नियन्त्रण यायेगु, निर्देशन यायेत अले थुकिं शिविर दुनेया गलत कृयाकलाप नियन्त्रण जुइगु धयागु धापुतिं ला लडाकूतय्त अपराधीया कोटाय् लाका व्यूगु दु । थुकिं जनसेना गणतन्त्रया नितिं ल्वापु खः लाकि अपराधीतय्गु नितिं ? गम्भीर न्ह्यसः दनावःगु दु ।
थ्व मनूत उज्वःपिं दु, गुम्हय्स्यां धन सम्पत्तिया रक्षाया नितिं युद्ध ल्वाइ । इमिसं थःगु सम्पत्ति बचय् यायेगु शर्तय् न्ह्यात्थेंयाःगु व स्वाभिमान इमिगुनितिं गौण विषयवस्तु जुइ । थःगु दौलतयात रक्षा यायेगु न्ह्यसलय् थःगु स्वाभिमानयात लिलाम यायेत नं लिहां वनीमखु । अथ्यला, कालान्तरय् उज्वःगु स्वाभिमानयात बन्धकी तइम्हं हे छन्हु लुटय् यानाः यंकी । उगु अवस्थाय् उम्ह मनूत चलायमान मुर्दा वाहेक मेगु छुं जुइमखु । हानं मेगुकथंया मनूत उज्वःपिं नं दइ, गुम्ह आत्मसम्मान, स्वाभिमानया खातिर युद्ध ल्वायेगु याइ । सम्पत्तियात साध्य मखु साधनया रुपय् कायेगु याइ । साधनय् फुक्कसिगु समान पुहंचय् वकालत यायेगु याइ । तर स्वाभिमान जीवनया साध्य खः । थुकी भतीचा जक नं घाः लात धाःसा इमिसं थःगु शरीरयात नं उलि महत्व वीमखु, गुलि स्वाभिमानयात बी । कांग्रेसया मुक्ति सेनाया विघटन लिपा लिच्वः झीगु न्ह्यःने छर्लङ्ग दु, सेना समायोजनया नितिं माओवादीं लचकता प्रदर्शन यानाच्वंगु इलय् वःगु थुज्वःगु छुद वचनं छु संकेट याइ ? कन्हय् थःगु स्वाभिमानय् प्रहार जूगु तायेकाः जनसेना भडकय् जुल धाःसा महेश बस्नेत, रामशरण महतथेयाःपिसं थुकियात पनेफै लाकि फैमखु । लिसः वीमाः । मनंतुने, उज्वःगु परिस्थिति मवयेमा । जनताया पक्षय् युद्धं ल्वायेगुहे वास्तविक अर्थय् जनताया सिपाईत खः । राज्यं पगरी पुइकि वा मपुइकि, मापदण्ड कथं छाति, धिकः दयेमा वा मदयेमा, गणतन्त्र दत्तले थुकियात स्वीकार यात्तले उपिं फुक्क योद्धातय्त जनताया सहानुभूति दइ । गणतन्त्रया वाहक अग्रणी दस्ताया रुपय् लुमंकी । दकले लिपा, जनसेनायात न्ह्यावलें शत्रु तायेकीगु पक्षं कन्हय् सेना समायोजन लिपा देशय् जूगु गणतन्त्र अपहरणय् लात धाःसा उकिया जिम्मेवारी कायेगु लाकि मकायेगु ? बारम्वार जनसेनाया विघटनया माग तइपिसं कन्हय् गणतन्त्र विरोधीया रुपय् न्ह्यागुनं कथंया कारवाही न्ह्याकेगु लाकि मन्ह्याकेगु ? भोगय् यायेत तयार जुइगु लाकि मजुइगु ? थुकीनं छगू गम्भीर वहस न्ह्याकेगु ईया माग खः ।
More Stories Like this
आः ३३ न्हि ल्यं दनिनिजामती सेवा व समावेशीकरण
अप्वयाः वनाच्वंगु शहरीकरण समस्या व समाधानया लँपू
संसद तःधं लाकि न्यायालय ?
खाडीइ नेपाली मिसात