मधेसी दल- भावी नेपाःया नितिं खटरा
अमीर ताम्रकार
सामन्तवादया छगः थां राजतन्त्र ग्वारातूसां ल्यं मेमेगु थांत यथावतहे दनि । सामन्तवादया प्रतिनिधित्व याइगु संसदीय दलत लोकतन्त्र व गणतन्त्रप्रति इमान्दार जुयाः समर्पित जुइमफयेवं वंगु स्वदँया दुने थुकिया नितिं म्हो व प्रतिगमनया नितिं अप्वः ज्यात जूगु दु । संसदीय दलतय्गुहे वेइमानीया कारण देशय् न लोकतन्त्र सुदृढ जुल नत गणतन्त्रयातहे व्यवस्थित याये फत । थुकीसनं मधेसीत भारतया स्वार्थया नितिं समर्पित जुयावीवं देशया सुरक्षा व्यवस्था निसें आर्थिक, सामाजिक, धार्मिक, हरेक क्षेत्रय् अस्तव्यस्त दु, छिन्नभिन्न दु । राष्ट्रियता न्ह्यसः गुलिहे महत्वपुर्ण जूसां संसदीय दलतय्सं उकियात त्वःताः भारतप्रति आत्मसमर्पण याये धुंकूगु अवस्था दु । राष्ट्रियताया नितिं तत्काल छु न्ह्यथनेवहःगु विकल्पत माले मफत धाःसा भारतं अतिक्रमित ६८ थासय्या भूभाग गुमय् जुइगु जक मखु, वल्कि चां चां सीमाना नेपाः दुने दुहां वयाच्वंगुयात पनेफै मखु । मधेशय् छगूहे कथंया मधेसीत मदु । अन स्वंगूकथंया मधेसीतय्गु वसोवास दु । दकले न्हापां भारतीय मूलया मधेसी त, निगूगु कथं पहाड मूलया मधेसीत व दलके लिपा आदिवासी मधेसीत । मधेसी मुद्दायात ल्होनाः मधेस आन्दोलनयात न्ह्यःने हःपिं मधेसीत न्ह्याम्हहे जूसां आन्दोलनया नेतृत्वयाःपिं नत आदिवासीत खः नत राष्ट्रवादी । मधेस आन्दोलनया झ्वलय् नेतृत्वयायी भूमिका गरीव व आदिवासीतय्सं म्हितेगु पल्सा दलाल व नोकरशाही पूँजीपति व सामन्तय्गु ल्हातय् लात । थुकिं यानाः मधेशया आन्दोलनं ल्होंगु मुद्दात गवलें सम्वोधनहे मजुलसा मधेसवादी दलाल राजनीतिक दलतय्सं न्ह्यावलें थ्वहे मुद्दायात न्ह्यःने तयाः सत्ताय् वनेगु स्वांने दयेकाः न्ह्याः वल । गुकिं यानाः वंगु स्वदँ न्ह्यःनिसेंया मधेसया मुद्दात कयाः तक्वः तः थाय् सम्झौता सहमतित जूसां व्यवहारय् १ इञ्चनं न्ह्यःने वंगु मदु ।
थौं कन्हय् मधेस दकले अप्वः असुरक्षित थाय् कथं वदनाम जुइ धुंकूगु दु । खुल्ला सीमानाया लिधँसाय् भारतं थःगु कृडास्थल दयेका वःगु दु । हत्या, हिंसा, अपहरण, लगायत समस्यां मधेश ग्रस्त दु । डर्जनौ शसस्त्र पुचःत भारतयाहे लगानीं अपराध याका च्वंगु दु । मधेसया फुक्क दलत भारतयाहे पकडय् दु, उयागु हे पाल्तु जनावर जुयाः थःथत्थे याकाच्वंगु दु । मधेसय् हे छुंनं इलय् भारतं चाहे जूगु छुंनं याकेगु अवस्था विद्यमान दु । भारतया करौडौं ध्यबाया लगानीं मधेसय् थौं कानून व्यवस्था धयागुहे मदु । दल व समूहनं चाहे जूगु अपराध पनेत राज्य व्यवस्था पूर्णत असफल जुइधुंकूगु दु । मधेसय् दंगा फसाड साम्प्रदायिक ल्वापु हिंसा हत्याया आतंक सृजना यायेगु कि शान्ति कायम यायेगु थ्व खँया निर्धारण सिंहदरवारं मखु, न्हूदिल्लीं याइगु अवस्थाय् थ्यने धुंकूगु दु । मधेसीतय्सं थौं न्ह्यागुहे माग न्ह्यःने हयाच्वंसां वर्तमान राजनीतिक एजेन्दातय्गु वारे उलि सरोकार तयाच्वंगु मदु । इमान्दारीपूर्वक धायेगु खःसा मधेसीवादी दल व उया दलाल नेतातय्त नं संविधान माःगु दु नत संविधानसभा । न इमित लोकतन्त्र माःगु दु नत गणतन्त्र । न इमित धर्मनिरपेक्षता माःगु दु नत संघीयता । इमितला ततःखागु छेँ दनेत बैंक व्यालेन्स तयेत ध्यबा माःगु दु । ध्यबाया नितिं थुमिगु समूहया सभासद्पिसं ह्याउँगु पासपोर्ट मिल, सभासदत दुगु फै थें न्यायेगु मीगु यात, सभासद जुयाः ल्वाः जुल, हाः जुल, ल्हाः वाः जुल । मधेसी दल व उया नेतातय्सं लोकतन्त्रयाहे वेइज्जत यायेत छुंहे ज्या ल्यंकूगु मदु, ल्यंकेफूगु मदु ।
ध्यबाया नितिं थःगु दल, पद, प्रतिस्थायात नं दाउलय् तयाः थः जन्मय् जूगु थाय्यात, अर्थात मांदेय् यात मीत स्वयाच्वंगु दु । मधेसया गरीव, जनताया जीवस्तरय् भ्याःहे सुधार मवःनिसां नेतातय्सं थःयात मियाः तःधंगु आर्थिक सम्पन्नता हासिल याये धुंकूगु दु । थथ्य जूगु मू कारण धयागु मधेसी आन्दोलनयात वर्गिय आन्दोलनयात स्वाकेमफुत व नेतृत्व वर्गय् सामन्त, दलाल, नोकरशाहीतय्गुहे वाहुल्यता खः । थुकियात गवले तक्क मधेसी जनतां तछ्याये फैमखु , मधेशया मुद्दाय् सम्वोधन सम्भव मदु । छाय् धाःसा मधेश समस्या धयागु वर्गिय समस्या खः । वर्गिय आन्दोलनयात, संघर्षयात खःकथं व माः कथं न्ह्याके मफुतल्य मधेसय् हिउपाः वइमखु । थौं मधेसया निगूकथंया शत्रुत न्ह्यःने वयाच्वंगु दु । छगू खः उच्च जातया खस अहंकारवादी, मेगु खः सामन्त व सामन्त प्रवृतिया दलया मनूत । थुपिं निखलकं नं मधेशयात शोषण यानावयाच्वंगु दु । नेपाली कांग्रेस व मधेसं न्ह्यःने हःगु प्रधानमन्त्रीया राजिनामा खँ धयागु देशयात अनिर्णयया वन्दि यायेगु खः । प्रधानमन्त्री छम्ह ल्ययेत ताःमलाःगु चुनाव प्रकृया व वंगु ल्हय्लाया अनुभवं पाठ स्यना मकायेगु खः । वर्तमान प्रधानमन्त्री झलनाथ खनालया राजिनामा फ्वनेगु नं देशय् सरकार विहिनताया अवस्था सृजना यानाः नेपाःमि जनताया वदनाम यायेगु खः । मधेसी मूलया १०,००० ल्याय्म्हतय्त सेनाय् प्रवेश याकेगु माग स्वयेवलय् समानुपातिक दुने लाःगु जायज माग थें च्वंसां यथार्थय् भारतया सेना दुने ल्हाःतयेगु चाहना जक खः । दकले ग्यानापूगु माग ला स्वायत्त मधेस छगू प्रदेश खः । थुगु माग झीगु देया नितिं दकले घाटक व मधेसयात भुटानी प्रकृयाकथं नेपालं स्वहाकाः यंकेगु भारतया ग्वसाः खः । थ्व स्थानिय आदिवासी जातजातित प्रति जक अन्याः जुइगु खँ खुसे मधेसयात हे नेपाःया ल्हाःतं त्वहफीकाः यंकेगु खः । थुकिया नितिंहे मधेसी मोर्चाया वर्तमान तयारी खः ।
वइगु जनसंख्याया तथ्याङ्क काः वइवलय् मधेसय् मैथिली, भोजपुरी, थारु लगायत भाषातय्गु थासय् हिन्दी भाषायात मातृभाषाया रुपय् च्वकेगु व्यापक तयारीइ दुसा मेख्य, प्रधानमन्त्रीया राजिनामा, १०,००० सेनाय् मधेसीतय्गु सामुहिक प्रवेश, स्वायत्त मधेश छगू प्रदेश लगायत मागंत न्ह्यःने तया भारतं नेपाः दुने तःधंगु गढवडी यायेत स्वयाच्वंगु प्रष्ट जुइ । आन्तरिक राष्ट्रियतायात कमजोर यानाः भारतया सुरक्षाया नितिं व स्वार्थया पूवंकेत सकृय मधेसवादी दलतय्सं वइगु नेपाःया भविश्यय् तःधंगु समस्या पिकायेत स्वयाच्वंगु स्पष्ट दु । भारतं वइगु छुं दँया दुने मधेसयात नेपालं स्वहाकाः यंकेगु योजनात दु । थुलि याये मफुसा म्होनिं केन्द्रय् नेपाली कांग्रेस, माधव ओली लगायतपिनिगु माध्यमं भारतं म्हितीगु खनेदुसा, मधेसय् अराजकता फैलेयाना थःम्हं धाःथे मदुगु सरकारयात वदनाम याकीगु खनेदु । वइगु चुनावय् कांग्रेसयात १ नम्वरया राजनीतिक दलदयेकाः मधेसीतय्गु माध्यम वहुमतया खेलय् रुपान्तर यायेत वेर मदु । भारतं वइगु भविष्यय् सांस्कृतिक, भाषिक व राजनीतिक रुपं तःधंगु हलचल हयेत स्वयाच्वंगुयात असफल यायेगु धयागु माओवादीया राष्ट्रियता सम्वन्धी अभियानय् सहभागी जुइगुया विकल्प मदु ।
More Stories Like this
आः ३३ न्हि ल्यं दनिनिजामती सेवा व समावेशीकरण
अप्वयाः वनाच्वंगु शहरीकरण समस्या व समाधानया लँपू
संसद तःधं लाकि न्यायालय ?
खाडीइ नेपाली मिसात